Psalmavond van de K.C.O.V.

In veel plaatsen was de ontvangst per radio die avond —• Woensdag 7 October — door het onweer nog veel slechter dan wat men „goed" pleegt te noemen: en zoo werd daar zelfs de magere illusie „dat men het thuis tegenwoordig net zoo goed kan hooren", nog verstoord. Maar brokstukjes van Mendelssohn, Bach, Cuypers en Hasselaar waaiden er toch nog over. Zoo worden op moderne naanier oude en nieuwe musici geslacht.

— Bent U dan zóó tegen... — ö nee, misschien ziQg ik nog wel eens 'n loflied ook. Ik: wou maar zeggen: echt ia beter dan surrogaat, als net op genieten aankomt.

Die Hubert Ouypers is toch een kranige kerel! In het land der blinden kkn één-oog nog koning zijn, maar om na Schoonderbeek een oratoriumvereeniging met zoo'n klinkende reputatie zelfs in het kleinere werk zóó op peil gehouden te hebjjen _ boe hcht acht men zich daar niet aaa ontgroeid! — dat mag wel eens .een apaxt applausje hebben. In de krant kan dat trouwens beter lijden dan in de kerk.

Er is keurig gezongen. Alleen het kwartet scheen te willen waken voor een al te hooge vlucht!

Eén kleinigheid: mijn ziel bezwijkt van sterk verlangen. Hierin staat tweemaal een stemhebbende, zachte medeklinker z. Dat mag niet klinken als:

„Mijnsielbeswijkf'.En dat deed het toch heel sterk. Waarschijnlijk zit de fout niet in het zonder-stem aanzetten, maar wordt de punt van de tong nog even tè sterk tegen de zoom van de tanden gezet. Maar héél even mag hier contact tusschen die twee zijn, en zoo los mogelijk. De voorafgaande n behoeft geen bezwaar te zijn.

Met genoegen merkte ik dat het met die z's aardig in orde was. overigens

Laten we nog even verder praten over die psalm 84.

Hiervan werden twee verzen gezongen ia de harmonisatie van Hubert Guypers. Dat was een lieve lust om te hooren —• tot en met op één na het laatste woord van ieder couplet. Daar liep de frissche harmonieënstroom plotseling uit in een sloom en bochtig slootje. Waarom die ouderwetsche kleverige draai op geeft (En aan mijn ziel het leven geeft) en t O! o n t ? (Gestaag TJ prijst en eerbied toont). Jammer, jammer, jammer, want die psalm is zoo fijn gezet zóó. Trouwens, het „oude kei-stlied": „Een Seraphijnsche tonge Dat is 't wat ik begheer" is in zijn soort niet minder.

De organist, Frans Hasselaar, verdient voor zijn spel, die avond, enkel lof.

Het orgel niet alzoo', want bij de begeleiding vaa Peter Cornelius proestte het af en toe als 'n oude kerel. Bij elke toon • in de diepte eerst een kuch en dan pas geluid. Het Bachsche H-mollpraeludiumi vond ik ideaal gespeeld, en 'dan is het orgel ook wel op zijn best, maar voor de begeleiding van Hugoi Wolff... nee, met een oud orgel is toch niet alles te beginnen. Misschien lag het ook wel aan het instrument, dat Suze Lüger, de alt, minder zeker van toonhoogte was bij Cornelius dan in de Aria's van Bach.

Mendelssohn kreeg een behoorlijke beurt met , ifclein goed"; niet minder dan vier van zijn psalmen (2, 2'2, 43, 100) werden er. uitgevoerd.

Ja, zooals 'ze die avond gezongen.zijn, Irunnen ze, met eenige restrictie voor den tenor en voor het kwartet, wel als voorbeeld gelden.

Zoo'n model-uitvoering van een eerste-klas koor als dit kan beschamend goed doen. We zijn in Christelijke-koorkringen gemiddeld nogal Mendelssohniaansch. Het ligt een beetje voor de hand: een goed gecomponeerde psalm heeft onder ons een goede kans!

Maar we vragen ons toch af of we in deze muziek het summum van muzikaliteit kunnen zien dat een psalmbewerking kan geven. Dat hangt samen met de waardeering van Mendelssohns werk als stijlopvatting. Ik voor mij vind hem' in zijn psalmen ook voor ónze tijd lang. niet het slechtst. Veel beter bijv. dan in zijn „Lieder ohne Worte". "Maar wel geloof ik dat er met onze psalmteksten groiO'tscher muziek te maken is. (Zoowel in klassieke als in moderner trant.)

Met het napraten van boekjes komen we hiermee weinig verder. Jacques Hartog dicht aan Mendelssohn een „volstrekt subjectieve natuur" toe, , en roemt „de getrouwheid van zijn natuurschildering door tonen" (Gesch. der Muz.), maar volgens Van Milligen (Ontw. gang der Muz.) „was de kunst van Mendelssohn geheel objectief" en 'Höweler meent dat „zijn stukken nóch een bepaalde poëtisch© stemming, nèch een programmatischen inslag hebben". (Inl. tot de Muz. gesch.) 't Is zonderling.

Waar is toch muziek die volstrekt subjectief is, en waar vind ik ge he ©Ie objectiviteit? En welk toonkunstenaar zal ooit muziek bij woorden, 4ie iets beteekenen, maken, zonder dat er zelfs een programmatische inslag in zit?

Zoo blijkt, dat we paet onze muziekbeschrijving nog in het moeras zitten. Zelfs het niet-naschrijven van traditioneele handboeken trekt er ons nog niet uit.

't Parool blijft: hooren en leeren hooren.

Gelukkig dat vereenigingen als de Koninklijk© Christelijke Oratorium Vereeniging ons daarvoor op kunstvaardige en kunst-waardige wijze boeiende stof verschaffen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen