gods urijheid aangetast? Speciaal of exclusief?

We schreven, destijds, dat, stel eens, dat God alleen maar had willen straffen (maar dan de-ia uitzicht gestelde Adamieten), rééds daarvoor continueering (ook na den val) van tijd en gesclüedenis en kinderen-verwekken (om uit Adam Adamieten te zien geboren worden) „noodzakelijk" zou zijn geweest.

Dat is dus weer analyse, geen speculatie.

Ook op dat woord „noodzakelijk" is Berkouwer afgestevend. Maar tóch laten wij op dit woord „noodzakelijk" niet afdingen. Berkouwer, in een wanhopige poging, om het van alle kanten (verreweg het meeste laat hij rustig liggen) aangevochten begrip van , , gratie" in den zin van , , gemeene gratie" toch nog overeind te houden, komt op tegen de z.i. hier logicistische (!) constructie van een „moeten" in God.

Och ja, met behulp van zulke suggesties kan men een poosje voortgaan, sentimenten wakker te roepen bij gebrek aan argumenten. Maar ditmaal is de onvruchtbaarheid van zulk een „argument" al zeer snel aanwijsbaar: het schijnt zoo iets te suggereeren, als zouden wij in ons spreken van „moeten" Gods vrijheid wegdenken.

Maar op dezelfde pagina moet Berkouwer erkennen, dat wij „er van uitgaan, dat God niet uit één van Zijn deugden, maar uit die alle laat geboren worden, wat geboren wordt" (vgl. ons boek: Wat is de Hemel? Ie dr. 289).

wordt" (vgl. ons boek: Wat is de Hemel? Ie dr. 289). Welnu, in zulk een uitspraak ligt toch opgesloten, dat wij minstens óók Gods vrijheid willen erkend zien, en haar operatief achten in de geboorte van wat wordt?

Het is in dit verband een te , , naieve" bestrijding, als Berkouwer opmerkt: de Schrift legt meermalen zelf een speciaal verband tusschen het werk Gods en één Zijner deugden.

Maar wie ontkent dat? Toch zeker niemand?

Berkouwer vlucht in het woord , , speciaal"; maar, als hij bestrijden wil, wat onzerzijds geschreven is, had hij „speciaal" moeten vervangen door „exclusief", „uitsluitend". Natuurlijk waagt hij dit niet; hij zegt trouwens zelf, zijn heele quasi-bestrijding meteen weer ongedaan makende: dat de Schrift soms dit speciale verband legt, „zonder daarmee aan de eenheid en harmonie van Gods deugden ook maar eenigszins te kort te doen".

We zouden zeggen: doe gij dan desgelijks, en strijd niet tegen wat ge zelf erkennen moet als juist. Wie Kuyper's voorkeur voor het , , gratie-motief" in het probleem van de conserveering der wereld niet anders verdedigen kan, houde liever op, te schieten van een verloren schans.

Als wij hierboven spreken van , .noodzakelijk", dan is dit alles minder dan een capituleeren voor de leer van een onvrijen God, of een overhellen naar de these van een „absolute goddeUjke macht" (die alles en nog wat zou „kunnen") in onderscheiding van een „geordende macht" van God, die dan alleen maar zou kunnen, wat Hij eenmaal had vastgesteld. Het woord , .noodzakelijk" is ook nu weer puur analyseerend: et beteekent: is A; als iemand A zegt, dan is dat A; als iemand 4 zegt, dan zegt hij ook:2 maal 2; als iemand een gulden betaalt, dan betaalt hij de waarde van vier kwartjes. Als God een hel schept voor Adamieten — en dat Hij dit van plan was, is de leer der Schrift, dan houdt dat dus inj, dat Hij van plan is, Adamieten er te doen komen; en als Hij in het paradijs Adam i'erbondssancties doet hoeren, waarin Hij van kinderen Adams, dus van Adamieten spreekt, wel, dan weet een aan de Schrift gehoorzaam man, dat die er komen zullen.

Dat heeft met speculatie over een goddelijk „moeten" in den zin van Hem dwingende necessitas (noodzakelijkheid) geen zwéém te maken; het heeft wel te maken met een vraag aan Berkouwer en Kuyper: wat zégt TJ, als U met alle gereformeerde menschen leert: God heeft een besluit bekend gemaakt, en dat besluit houdt in, dat Hij aan de Adamieten bezoeken zal, ten goede dan wel ten kwade, wat hetzij de eerste, hetzij de tweede Adam deed ?

Eén van beide: Berkouwer moet ronduit verklaren: God heeft niets besloten (en geopenbaard, reeds vóór den val) aangaande zijn opereeren willen met en aan Adamieten (desnoods: Hij zei het wel, maar méénde het niet), óf: hij moet erkennen, dat het dan Schriftgehoorzaam is, te lezen wat er staat: er zullen Adamieten komen, ook al ware het, omdat anders noch de zegen, noch de vloek kan intreden naar de gestelde bondssancties aan het genoemde adres, d.w.z. aan Adamieten.

Ook dit argument wijzen we dus af. Berkouwer verwart eerst: analyse met speculatie. En een poosje later haalt hij „speciaal" en „exclusief" door elkaar.

Heeft Hij soms uitzonderingen in zijn geest, als de kerk zingt: Door é, l Uw deugden aangespoord, hebt Gij Uw Woord (ook strafwoord) en trouw (allereerst aan U zelf) verheven? Zoo ja, dan zingen wij liever rustig door met de kerk: ik vind dat een heel mooi psalmvers.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen