VU Magazine 1974 - pagina 29

Hulpverlening uit 'groei' falikant mislukt 'Ik wil mijn positie wat duidelijker bepalen. Voor mij zijn de volgende elementen van bijzondere betekenis wanneer ik het vraagstuk van versobering wil benaderen: a. de aarde is begrensd en de overlevingskansen van de mens zijn bedreigd; b. er is een zeer sterk groeiende wereldbevolking en er is een schrijnend verschil tussen rijk en arm in de wereld. Wat het eerste vraagstuk betreft - de bedreigde overlevingskansen - dat heeft te maken met een complex van factoren die ik alleen maar aan wil stippen: vraagstukken van voeding, van energie, van grondstoffen, van milieu. De grenzen van de rijkdommen van de aarde zijn misschien nog niet bepalend voor ons vandaag aan de dag. Dat hangt ervan af hoe wij denken ons leven te leiden. Denken we: 'ikpak wat ik krijgen kan', waarbij we ons afsluiten van de rest van de wereld? Zo iemand zal heel gelukkig kunnen leven en kunnen zwelgen in overdaad. Dat is een andere beschouwing dan van degene die gebukt gaat bij alles wat hij doet, of consumeert, onder de ellende, waarvan hij weet dat ze bestaat in dorpjes in India of in Afrika. Zo zie ik het horizontaal, maar ik kan het ook verticaal in de geschiedenis zien. Er zijn er gelukkig hoe langer hoe meer, die gebukt gaan onder het feit dat we met alles wat we op het ogenblik verbruiken zonder strikte noodzaak, ons nageslacht te kort doen. Over zo'n dertig, veertig, vijftig jaar zal de wereld er heel anders uitzien dan nu. Dat betekent, dat de grenzen aan de rijkdommen van de aarde doorslaggevend zijn voor degenen die na ons komen en naar mijn mening hebben wij de pHcht zodanig te leven, dat wij voldoende overlaten, opdat er een zekere stabiliteit, die op het ogenbHk volkomen zoek is, zal kunnen ontstaan.

Groei mogelijk? Economisch betekent dat - en ik zou dat 'versoberen' anders willen vertalen - dat we in de politiek moeten vaststellen of er nog groei mogelijk is. Daarmee bedoel ik in de eerste plaats: economische groei, groei in de consumptie, materiële groei. Groei die nodig is om een aantal taken die nodig zijn te kunnen verrichten; om de toekomst veilig te stellen. Wij produceren op

door dr. S. L Mansholt

het ogenblik een bepaalde hoeveelheid, laten we dat het brutoprodukt noemen (of dat nu nationaal is, of Europees of wereldprodukt, doet er niet toe) en die hoeveelheid groeit. Men meent ook dat die groeien moét. Er wordt dan gezegd: de groei moet voor een deel voor andere doeleinden worden aangewend, bijvoorbeeld voor het welzijn, een groei ook om een betere verdeling te realiseren van de goederen onder de totale wereldbevolking. Een selectieve groei, met andere woorden.

decennia van ontwikkelingshulp, aangenomen dat het overbruggen van het verschil tussen rijk en arm in de wereld onze doelstelling is geweest (en ik geloof dat we moeten vaststellen dat het onze doelstelling was), deze politiek fahkant is mislukt. Enkele cijfers ter adstructie: een heel goede indicator wordt gegeven door de wereldbank. Het inkomen per hoofd in 1970 was gemiddeld in de westelijke industrielanden 2400 dollar en het zal, als de huidige trend doorzet, in 1980 gemiddeld ongeveer 3600 dollar zijn. De gemid-

Als politicus worden we hiermee geconfronteerd. Ons wordt dan heel eenvoudig gezegd: groei is nodig om onze toekomst veilig te stellen. Het bedrijfsleven, en praktisch alle politici en heel veel economen zeggen dit in alle toonaarden. Groei, zo zegt men verder, is ook nodig om de misère in de ontwikkelingslanden te bestrijden. Ik stel onmiddellijk de vraag: is daarvoor groei nodig? Kan het niet zonder groei, zelfs veel beter?

delde bewoner van de ontwikkelingslanden heeft vandaag 180 dollar en dat zal groeien tot 240. Dat betekent dus, dat bij voortzetting van de huidige politiek in de komende jaren het verschil in inkomen 1100 dollar groter zal worden. Er is dus geen sprake van, dat het gevolg van onze groei en al onze activiteiten in ontwikkelingshulp ligt in overbrugging van de kloof tussen rijk en arm. Daarbij neem ik nog niet eens in aanmerking, dat er in de ontwikkelingslanden zelf ook een groeiend verschil tussen rijk en arm te zien is door de verkeerde distributie die plaatsvindt.

IVlisluIct Ik geloof dat het goed is wanneer we dit punt nader analyseren. Ik constateer dat na twee

27

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen