VU Magazine 1974 - pagina 323

voor de veiiigiieid van de staat en de openbare orde in onderling verband beschouwd.' Gedreigd werd met 'maatregelen'. Het bewuste artikel 4 bepaalde dat de uitzendingen niets mochten bevatten dat 'gevaar kan opleveren voor de veiligheid van de staat, de openbare orde of de goede zeden.' De 'maatregelen' waarmee gedreigd werd, konden zijn intrekking van zendtijd van de KRO en voorts kon de regering (net als Gerbrandy was overkomen) personen voor een door hen te bepalen termijn alle medewerking aan uitzendingen verbieden. In feite werkten de dreigementen als preventieve censuur; Van Doorn durfde het interview niet uit te zenden. Hij had trouwens de zekerheid, dat de regering de zender had laten uitschakelen, wanneer hij gepoogd had het filmpje toch op de buis te krijgen. De Nederlandse pers oordeelde unaniem afkeurend over deze inbreuk op de vrijheid van meningsuiting door Luns CS. Aangezien ettelijke kranten de volledige tekst van het interview afdrukten, (hoewel zij door de rechter veroordeeld kunnen worden, indien ze de veiligheid van de staat

Ook van kerkelijke zijde (het moderamen van de generale synode van de Ned. Hervormde Kerk) wendde zich tot de minister, evenals het bestuur van de Bond van Geref. Mannenverenigingen. Grotere verontrusting riep bij anderen de roep om overheidscontrole op en de fascistische heksenjacht, die ontketend werd op o.a. Mies Bouwman. (De belangrijkste reacties zijn verzameld in het snel verschenen boekje Pays-BAH). Na een weekje groeide de beduchtheid voor de opgeroepen geesten en (wellicht) het besef dat men op een gevaarlijke weg was de minister aan te spreken over een tv-programma. De zaak loopt met een sisser af als minister Bot geen aanleiding ziet de VARA of de Zo is het-medewerkers te straffen, een beslissing die omwille van de vrije meningsuiting toegejuicht wordt door zowel het Alg. Handelsblad, De Telegraaf als Het Vrije Volk. De vier haastig vragenstellende fractievoorzitters worden berispt zowel van links (Het Vrije Volk) als van rechts (Alg. Handelsblad). Niet minder terughoudend toonde de regering zich februari 1969 toen in een VARA-reportage van het Boekenbal versieringen werden getoond, die sommigen kwetsend acht-

Georges Bidault. Bekende naam in censuurliteratuur

Peter Lohr en Rinus Ferdinandusse, medewerkers van 'Zo is het'

Minister Luns. Verontschuldigingen aan pauselijke nuntius

en de openbare orde in gevaar brengen) stond ter algemene beoordeling wat het Nederlandse volk niet had mogen horen. Luns' bemoeienis met een tv-program had in ieder geval het nut, dat nog eens weer de aandacht gevestigd werd op de situatie in wettelijk opzicht. In het parlement werd met 51 tegen 48 stemmen een motie aangenomen, waarin het regeringsbeleid werd afgekeurd. Het was ook te zot: zowel Engeland als Duitsland hadden het filmpje reeds uitgezonden.

Beeldreligie De volgende gebeurtenis, waarbij om ingrijpen van de regering werd geroepen was het VARA-tv-programma 'Beeldreligie' in de serie 'Zo is het toevallig ook nog eens een keer', januari 1964. Het betrof alweer een programma dat op zaterdagavond werd uitgezonden en waarbij kijkers (wie?) kans hadden gezien op zondag de ministerte bellen. Reeds zondagavond gaf premier Marijnen althans een verklaring van die strekking uit. En de fractievoorzitters van de KVP, ARP, de CHU en de VVD (resp. de heren Schmelzer, Smallenbroek, Beernink en Geertsema) vroegen waarom de minister niet onmiddellijk had ingegrepen en welke maatregelen hij dacht te nemen 'om te bevorderen, dat zulke aanstootgevende uitzendingen niet meer voorkomen.'

ten voor de paus. Minister Klompé liet de VARA weten dat de grenzen van artikel 4 van het Televisiebesluit waren overtreden, maar wilde geen maatregelen nemen. Enkele jaren eerder had zij trouwens al verzucht: 'Wanneer zijn de openbare orde en de goede zeden zo in het geding, dat men maatregelen moet nemen? Ik zit met dit probleem.' Bij de Boekenbalkwestie kwam opnieuw minister Luns in het geweer. Zijn reeds in de Bidauitkwestie gebleken opvatting, dat de regering verantwoordelijk is voor het buitenland voor wat in Nederland op de buis komt, bleek uit z'n behoefte om de pauselijke nuntius het leedwezen van de regering over het gebeurde te laten weten. Hij zette de nuntius uiteen waarom de regering niet had ingegrepen, meldden dagbladberichten. Enkele maanden later trad de nieuwe Omroepwet in werking.

Omroepwet De tendens om de overheidsinvloed op de programma's terug te dringen bleek reeds bij de behandeling van het Ontwerp-Omroepwet in 1966/67. Verschillende wijzigingen worden in het ontwerp aangebracht op aandrang vanuit het parlement. Geheel geschrapt werd de bevoegdheid van de minister om voor een door hem te bepalen termijn personen elke medewerking aan de omroep te verbieden, aan wie te wijten was dat enige bepaling van de wet of 25

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen