Woord vooraf

Op 8 mei jl. belegden het Documentatieblad voor de Nederlandse Kerkgeschiedenis na 1800 (DNK) en het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (niod) een congres over ‘Religie, oorlog en lieux de mémoire’. Het congres vond plaats in het gebouw van het niodte Amsterdam. Dit nummer van dnkis geheel gewijd aan het congresthema. De teksten van zes referaten die op 8 mei gehouden werden hebben een plaats gekregen in dit nummer. Omdat dit nummer een thema heeft en de teksten meer ruimte vragen dan gebruikelijk, zijn er ditmaal geen recensies opgenomen.

Het onderwerp van het congres was de vraag hoe religie een rol speelt bij de plaatsen van herinnering aan de oorlog. Religie kan troost en zin bieden bij de herinnering aan de oorlog, maar kan ook de oorlog interpreteren en een appèl doen op de bezoeker van een lieu de mémoire. Er is tot nu toe niet veel aandacht geweest voor de plaats en de functie van religie bij de herinnering aan de oorlog, maar niet te ontkennen valt dat religie vaak aanwezig is op plaatsen van herinnering. Op de erebegraafplaatsen en op of bij veel oorlogsmonumenten speelt het kruis als religieus symbool een belangrijke rol, maar er zijn meer symbolen, materieel dan wel tekstueel, die op deze herinneringsplaatsen een functie hebben. Op het congres werd nader bij deze symboliek en bij het religieuze aspect in de herinnering aan de oorlog stil gestaan.

Op het congres kwamen verschillende aspecten aan bod in ver-band met het thema. Welke plaats heeft de religie in de historiografie over de herinnering aan de oorlog? Welke verschuivingen zijn in de loop der jaren opgetreden in de religieuze aspecten van de oorlogsherinnering en hoe moeten die worden opgevat? Welke functie had religie in het decennia lange proces van herinnering? Welke religieuze symboliek en vertolking werd in de herdenking van de oorlog gebruikt en hoe moeten die worden verklaard?

Op het congres werd, naast een uitvoerige inleiding op het thema, aandacht besteed aan lokale monumenten, aan de rol van de plaats Putten in de nationale herinnering aan de oorlog, aan de beeldvorming ten aanzien van de religieuze herinnering aan de oorlog, aan de gedenkramen te Aalten en aan de begraafplaats op de Holterberg.

Het congres was druk bezocht en dat leverde de sprekers een geboeid, maar ook boeiend gehoor op. In de levendige discus-sies na de lezingen bleek dat een deel van het publiek door eigen onderzoek goed op de hoogte was met verschillende onderdelen van de thematiek. Een ander deel van de congresdeelnemers was nauw betrokken bij de organisatie van de herinnering aan de oorlog en weer een ander deel was getuige van de oorlog geweest en bood vanuit dit bijzondere perspectief met herinneringen en zienswijze een bijdrage aan de discussie. Sprekers en organisatoren waren vereerd met dit bijzondere publiek en zien terug op boeiende discussies en een geslaagd congres – waarbij de aangename samenwerking met dr. Madelon de Keizer van het niodaparte vermelding verdient.

Het was de bedoeling dat het tweede nummer van 2008in december zou verschijnen. Door problemen met de illustraties en uitgestelde kopijaanlevering wegens familieomstandigheden liep de productie van dit nummer helaas vertraging op, zodat u dit na de jaarwisseling ontvangt; excuses hiervoor. De redactie hoopt nochtans dat de lezers van dit themanummer de bijdragen waarderen. Mocht dit het geval zijn, verzoeken wij u ook anderen op dit nummer en daarmee op DNK attent te maken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen