Uit de Pers.

In de Bazui7i worden aan de Christelijke kerk harde waarheden gezegd over haar verloochening van het haar door Christus voorgehouden en in eigen kruis en lijden getoond levensideaal.

De Christelijke kerk, als aanvankelijke openbaring van het Koninkrijk Gods, staat in de grondgedachte vierkant tegen de revolutie over. Zij is de aanvankelijke wederkeering van den raensch tot God, langs den weg van verzoening door het bloed van Jezus Christus. Had de kerk nu, rein en zuiver, haar grondgedachte gehandhaafd en ontwikkeld, zij zou in de wereld alleen door zedelijke kracht, op den weg van lijden en kruisdragen, zich Khebben gehandhaafd. Maar door vóór den tijd te willen loverwinnen heeft zij^ naar vleeschelijke wapenen gegrepen, en is eindelijk de paus uit haar voortgekomen, als jOpperpriester der gansche Christenheid en koning van alle koningen.

Ook de later opgekomen Caesaropapie kastijdt hij kort, doch waar.

En nu heeft wel is waar de Protestantsche kerk, zoo zij meent, met den paus niet meer te maken, maar, in de streng monarchale landen is de czaar, de koning of keizer haar opperpriester geworden en sleept ze haar vaak kwijnend leven voort, afhankelijk van den wind, die uit den hoek van het hof waait.

Maar nu volgt er iets; het zal wel aan ons liggen; maar dat we niet vatten. Er staat toch :

In republikeinsche en democratische landen wordt de kerk republiekachtig ingericht, en dankt zij, dat zij niet is zooiils andere kerken, die onder paus of keizer staan ; terwijl zij aan den leiband loopt van den een of anderen genialen leider, die, op zijne beurt, weder rekening moet houden me: de gevoelens en denkbeelden van het oppermachtige volk, dat in vrouw A. of baas B. zijn sprekenden mond en deTiandhaver zijner rechten, vrijheden en eischen eerbiedigen moet.

Ons land geldt dit niet meer, want we zijn lang geen repubUek meer, en de democraten, die dachten de baas te ïijn, merken het wel anders. Alleen Zwitserland of Amerika, en ons land in V9 0eger dagen kon dus bedoeld zijn.

Maar wie ^r wereld zijn dan nu in Amerika en Zwitserland, en waren vroeger hier die «geniale leiders", wier schreden gericht wierden door vrouw A. of baas B. ?

In vroeger dagen gaven hier Marnix en Datheen, Junius en Rivet, Bogerman en Voetiu's den toon aan. Maar wie merkte ooit van een leiding door vrouw A. of baas B. over hen uitgeoefend ?

Geneve volgde eertijds Calvijn, m onze dagen Merle d'Aubigné, maar ook van de boorden van het lac Leman is ons nooit één gerucht van vrouw A. of baas B. ter oore gekomen.

Amerika zond ons zelfs de namen van zijn in dien zin geniale leiders niet over.

Berust dan ook heel deze voorstelling niet op een misverstand

Mannen van kracht en moed en heilige geestdrift schonk de Heere keer op keer aan zijn kerken onder alle volken en landen, en nog na hun dood zijn zij het, die de kerken uit hun graven toespreken en bezielen.

Zonder die instrumenten ware de bloei der kerken noch geestelijk noch organisch denkbaar geweest.

Maar om deze mannen op één lijn te stellen met wat bij Rome de paus en in Rusland de caesaropaap is, of met de demagogen der democratische staatspartijen, geeft noch in historischen noch in geestelijken zin weer, wat de kerk des Heeren onder deze vrijere volken doorleefd heeft.

En wat vrouw A. en baas B. aangaat, zoo was de heilige apostel Petrus ook maar een visschersbaas, en is omgekeerd de invloed van Freule A. en den rijken Meneer B. voor de kerken gemeenlijk nog wel zoo schadelijk geweest.

Vooral waar, gelijk hier de grondslag der kerken ter sprake kwam, brengt ons dat vrouw A. en baas B. eer van den rechten weg af, dan verder.

Over de min verkwikkelijke Kaapvaart die men zich van Irenische zijde te onzen laste veroorlooft, schrijft de Bazuin:

DD. Buytendijk en Bronsveld hebben van begin aan Dr. Kuyper in de wielen gereden door personaliteiten, en zoo mogelijk 't op zijn fiasco aangelegd, als den man van het roode vaandel en eigen roem; vooral de eerste. Dat men uitbarst op een artikel als Pro Domo, dat is eenerzijds verklaarbaar, — schoon wij voor geen geld dat artikel van de Stand. 27 Augs. missen wilden, zoomin als dat in de Heraut over den mantel aan Dr. Vos vereerd — maar men moet toch vooral naar buiten, in de_ pers, zijn decorum bewaren. Men moet b. V. «windeieren" er buiten laten, want men doetzijn lezers aan «winderige wetenschap" denken.

In 't voorjaar komt ons in den trein het Rolt. Nieuwsblad van 9 Mei in handen, waarin een entrefilet staat over de vraag: Of Dr. Kuyper cognac drinkt voor hij preekt ? Dat was ook al tegen de Doleantie aangewend in den Helder. Doch Ds. Malcomesius, hoewel nu niet meegaande, heeft dit praatje zoo afdoend mogelijk uit de wereld gemaakt. En de heer L. Adriaanse, Theol. Stud., heeft o. i. eer van zijne bemoeienis. Het kan toch te grof gaan. Zij men toch zoo fatsoenlijk in de pers, om uit iemands keuken, kelder en kleêrkas te blijven.

Ds. P. J. Romijn van Zierikzee moest in het Wag. Weekblad van 17 Augs. zijn antidoleerend hart eens luchten van het lumineuze idee, om dat blad driemaal per week uit te geven en de Stand, te doen verdringen. ))Meer notitie te nemen van de doleerraanic, dan noodig is, zou te veel eer zijn" — maar toch is ZEw., als blijkt, er o zoo bang van — en hij durft spreken van de vele «onwaarheden der neo-Gererormeerden aan de kaak te stellen". (Sinds wanneer is Ds. Romijn antiek-Gereformeerd? ) Hij moet waarschuwen «tegen den leugengeest in het doleeren" en de «slangensluwheid". Kortom: «Coll. Van Veen heeft in zijn laatste schrijven daarvan niets te veel gezegd : Het stelsel der Doleerenden is zuiver Jezuietisch!”.....

En dan velt zij dit oordeel:

Nu zijn onder al die dingen een heele boel boemans, dooddoeners en bangmakers. Doch de verdrukking zou wel een wijze dol maken, oi ijdel. Prof. K's volgelingen kunnen zich gaan troosten met het spreekwoord : «Het is de slechtste perzik niet, waaraan de wespen knagen." Ook bleek het in dezen weer wat de Spreukenschrijver ons leert (18 : 17): Die dit eerste is in zijne twistzaak, schijnt rechtvaardig te zijn; maar zijn naaste komt, en hij onderzoekt hem" .... Altemaal leugens !

Doch het is maar diep, diep te bejammeren, dat het zoo toegaat. Men wordt soms geleid tot de vraag: Zou de burgerlijke rechter niets aan dit of dat kunnen doen? Onze eerste, voortdurende en laatste bede zij echter: Heere! zet eene wacht voor mijne pen! Heere ! belet al uwe kinderen kwaad te doen, te kijven, te lasteren, te vechten in de straten van Askelon!

Met vrijmoedigheid staan wij aan de zijde der Doleerenden, en wenschen hun verder genade en lijdzaamheid en onderwerping toe, om de menschelijke natuur binnen te houden en Christelijk waardig te blijven in de pers.

De(n) bestrijders der Doleerenden roepen wij toe: Spr. 25 : 8-10.

«Vaar niet haastelijk voort om te twisten, opdat gij misschien in het laatste daarvan niet wat doet, als uw naaste u zou mogen beschaamd hebben.

«Twist uwe twistzaak met uwen naaste; maar openbaar het heimelijke van een ander niet; ­

«Opdat degene, die het hoort, u niet smade, want uw kwaad gerucht zou niet afgekeerd worden."

Ook ons zou dit een vervulling van een stille bede voor ons hart zijn.

Och, er schuilt in dat keffen, razen en tieren toch geen kracht. En het mag niet vergeten : Er wordt zooveel geestelijke schade door aangericht ; zooveel bij gezondigd.

Neen, niet bij vrouw A. of baas B., maar bij deze classiek gevormde mannen, leerlingen der Rijks-universiteiten, is hedendaags, men schaamt zich haast het te zeggen, het woorden-' boek onzer schimptaal in bruikleen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen