Op een ons gedane

Amsterdam, 28 October.

Op een ons gedane vraag, of onze oude kerkgebouwen, die in de i6de eeuw aan de Gereformeerden ten gebruike wierden gegeven, niet eigenlijk aan de Roomschgezinde bevolking behooren en ons derhalve op onrechtmatige wijze iti handen kwamen, dient onbewimpeld en zonder vrees voor schade geantwoord.

Voor de Reformatie was de kerkelijke en burgelijke gemeente een. Er was toen een wezenlijke volkskerk. Tot die volkskerk hoorde ieder, en wie er niet te e hoorde, telde ook in den burgerstaat niet meê. De gemeente, gelijk ze in elk dorp en in elke stad sa& mleefde, had daarom te zorgen voor verweer en bestuur, voor politie en rechtspraak, voor bestrating en verlichting, en zoo ook voor de religie. De religie eischte kerken, en zoo wierden die kerken beschouwd als voor allen zijnde en dienende voor het burgerlijk-kerkelijk leven.

Toen nu de Reformatie de volkskerk voorgoed als onhoudbaar afbrak, behield de overheid niettemin de beschikking over de kerkgebouwen. En overmits nu de overheid destijds met de Reformatie meeging en alleen de Gereformeerde religie als religie van het land erkende, schonk zij het gebruik van die gebouwen aan de Gereformeerde religie. Zoo bleef het tot in 1810, toen koning Lodewijk er niet langer meê te doen wilde hebben en alstoen enkele gebouwen aan de Roomschgezinden, maar verreweg de meeste aan de Gereformeerde gezindheid in eigendom afstond.

Wij bezitten deze gebouwen dus pas sinds 1810. Vroeger hadden we er het gebruik van, maar het bezit niet.

Juridisch kan er derhalve van roof geen sprake zijn. De overheid, niet de kerk, heeft gehandeld. De kerk heeft niet bezeten, maar alleen gebruikt. Enpasvani8lo is het bezit ons toegewezen, niet op verzoek, maar vrijwillig.

Ook moreel kan men kwalijk zeggen, dat de Roomschgezinden alleen op het bezit recht hebben. Immers, ze zijn gebouwd, niet alleen door hunne, maar ook door onze voorvaderen, die toen met hen kerkelijk een waren. Uit dit oogpunt zou dus deeling het billijkst zijn.

Slechts in éen opzicht is er iets waars in deze opmerking. Zeer veel schats is namelijk in de middeleeuwen aan de kerken geschonken, krachtens de Roomsche leer der goede werken en van het vagevuur., en in verband met en het oog o^^ dtn Roomseken eeredienst.

En ook mag erkend, dat verreweg de meeste gebouwen voor de bediening des Woords zeer ondoelmatig zijn, voor de gezondheid schadelijk, en al te kostbaar om ze in goeden staat te onderhouden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen