Iegen de vervalsching der Gereformeerde Belijdenis.

Dr. ADOLPH ZAHN.

Het Synergisme is ten leste niets meer dan Indetermiaisme, dus een waan. Leert het echter, dat de mensch een verborgen goed behouden heeft en uit dat goed vrijmachtig voor de genade beslissen kan, dan verlaat hij den bodem der Schrift. Deze toch noemt de geheele menschheid vleesch en stelt haar als zoodanig vlak tegenover God, dien zij haat. Lmher zegt terecht: «Wanneer in ons ook nog maar een vonkje rechte kennis van God ware. zouden wij geheel andere menschen, zijn, dan wij zijn." Zeker. God zou in het overblijfsel van het goede de geheele schepping hersteld hebben en de zending van Christus ware onnoodig. Bij de meeste menschen gaat het tegen de genade; — zoo leert de ervaring — dus is hier de wil boos. Dit zal hij ook wel bij hen zijn, van

wie men beweert, dat zij zich vóór de genade hebben verklaard. Ten minste, dit leert de Schrift, die van alle menschen zegt: »Niemand neemt zijne getuigenis aan." Wij hebben ernst te maken met de leer van alle groote mannen, die God in zijne kerk geplaatst heeft, dat de mensch de knecht is van zijn eigen ik en daarom een knecht der zonde; dat het ik niet anders kan dan het is, dat is, het wil nooit wat God wil; en dat alleen door eenige almachtige scheppingsdaad Gods de ziel en met haar de wil, zóó vernieuwd worden, dat de mensch Jezus Christus aanneemt. Geen wetenschap, geen overieding, mets brengt den mensch tot werkelijk gelooven. Dat is het werk Gods, een werk van geheele omkeering des menschen, een wedergeboorte.

Als de Heere over de Joden klaagt: »Gij hebt niet gewild", spreekt Hij zonder twijfel zichzelven van alle schuld vrij, en verklaart de Joden schuldig, dat zij zijn geopende armen hebben afgewezen. Het was hun eigen daad, die zij met vollen lust pleegden, zonder eenigen dwang van buiten. Maar de Heere wil niet zeggen, dat zij ook anders hadden kunnen willen; dat zij Hem, evengoed als zij Hem mi afgewezen hadden, ook zouden hebben kunnen aannemen. Hij weet, dat zij boos van nature zijn en als kinderen hunner vaderen niet anders kunnen doen, , dan Hem en zijn Vader haten. Hun booze wil, hun tegenstreven is hun eeuwen lang voortgeplante natuur. Set zou

tegen de geheele leer der Schrift, tegen het getuigenis des Heeren over zijn volk zijn, zoo Hij verkondigd had, d t zij Hem ook hadden kunnen aannemen, indien zij gewild hadden. • Hij noemt ze in één adem: adderengebroedsel, kinderen hunner vaderen — hoe zou Hij nu kunnen meenen, dat zij ook hadden kunnen willen? Volgens het Hberum arbltrium in differentiae (den vrijen wil) zou dit mogelijk geweest zijn. De Joden zouden ineens op raadselachtige wijze , hebben kunnen omslaan en van de meest verbitterde vijanden van Jezus zijne vrienden kunnen worden, van een slangengebroed kinderen des geloofs en der hefde. En dat door een omkeeriiig, als in één dag op regen zonneschijn kan volgen. Dit middeleeuwsche wilsbegrip wordt in de Schrift, bij de oude kerk in het algemeen, en ook bij de Hervormers der 16de eeuw niet gevonden. Slechts de waan van de wijsbegeerte onzes tijds heeft dezen wil weer doen herleven, die bij machte is uit het onbepaalde zich te bepalen, ja zelfs uit de vijandigste oppositie in de veranderlijkste overgave plotseling over te gaan. 't Is een soort zelfvergoding des menschen. Hiertegenover hebben het Evolutionisme en Naturalisme hun volle recht, wanneer zij op den bodem der werkelijkheid den mensch zijn armoede en geheele afhankelijkheid herinneren.

Nog beter zouden wij dit op Bijbelschen grond kunnen doen, aangezien wij daar lezen, dat de mensch reeds van

Adam af, als onder de zonde, den dood en het eeuwig verderf verkocht is, alle schepselen zoo onder den geestelijken ban des doods liggen, dat zij van God in het geheel mets meer weten en met hun aanmatiging van een vrijen wil verder wegzinken in het rijk der duisternis, waartoe zij bij hun geboorte vervallen zijn. De vrije wil haat Gods gericht en is voor het goede onbekwaammake men met deze waarheid vollen ernst.

In Duitschland bestrijden de Lutheranen de Missouriërs m Amerika, strenge Lutherschen, — aldus genoemd naar hun synode van Missouri — die de praedéstinatieleer weer willen doen opleven. Maar de strijd wordt niet met gelijke wapenen gevoerd. De zaak staat zóó, dat in de formula concordiae twee stroomingen tegen elkaêr ingaan. Nu eens staat zij geheel op het servum arbhrium (een knechteiijken wil) van Luther, maar dan wil zij toch weer de consequenties van de praedéstinatieleer vermijden. Langzamerhand zocht zij die te verzachten. Zoo kunnen zich twee . partijen op haar beroepen, ofschoon de Missouriërs met grooter recht. Luthardt en Dieckhoff (twee lAithersche godgeleerden in Duitschland) spelen een dubbel spel.

DE GAAV FORTMAN.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen