De jaarvergadering der Vrije Universiteit,

waarvan ons volgend nummer een uitvoerig verslag zal bieden, wierd gisteren en eergisteren te Dordrecht in ouden trant gehouden.

Ook nu was de opkomst der broederen uitnemend. De belangstelling van ons volk in deze gewichtige stichting bleek onverflauwd.

Misschien zelfs dat het oude Dordt, waar eens onze groote Synode zetelde, een bijzondere magnetische kracht oefende.

Ons volk houdt van historische herinneringen.

En metterdaad er ligt iets treffends in, dat in ditzelfde Dordt, dat juist om zijn Synode in veler oor een gehate naam is geworden, thans na bijna drie eeuwen een vergadering als deze mocht en kon gehouden worden.

Denk eens, hoe het in den aanvang dezer eeuw gesteld was.

Toen in 1819 het tweede eeuwjaar van de Dordsche Synode aanbrak, stond Schotsman schier alleen, en ziehier hoe Bilderdijk het destijds voor dezen trouwen Belijder des Heeren moest opnemen, die van alle kanten door de ongeloovigen niet alleen, maar evenzeer door de Synodale predikanten, om zijn moedig opkomen voor de Dordsche Synode gehavend wierd.

Dat een oude, getrouwe schildwacht, in een ouderwetsche monteering, op een eenzamen post staande die hem toebetrouwd is, door een hoop baldadige jongens, van uit een duisteren schuilhoek met slijk en vuiligheden, en door stouter en kwaadaardiger knapen meer openlijk met steenen gesmeten, en door die allen uitgejouwd en bespot wordt, is in den tegenwoordigen regelloozen stand van zaken niet vreemd; en het is het even weinig, dat een partij struikroovers, die een landstreek met strooperijen afloopen, hem vereenigd op 't lijf valt, om te ongestoorder de schuren en magazijnen te pionderen. Ja, zelfs is het in een toestand van lichtzinnigheid, als waarin men thans leeft, niet geheel onbegrijpelijk, dat ook zij, welker welvaart in de bewaring van dien post gelegen is, dit met onverschilligheid aanzien, en de booswichten toejuichen.

Niemand derhalve kan of mag zich verwonderen, dat wanneer de heer Schotsman, naar den plicht, dien én hart én beroep hem voorschrijven, de rechtzinnige Kerk der Hervormden voorstaat, en den grondslag des Christendoms tegen de drogredenen van het Arminianismus handhaaft, hij aan al de kwaadaardigheid van de algeheele clique van Pelagianen, Socinianen en Ongodisten, die de Arminianerij uitgebroeid heeft, en die onder haar naam sedert Fredrik Henrik's regeering de beest speelt, en inzonderheid aan die van de talrijke maandschriften, waarvan deze onverlaten zich meester gemaakt hebben, ten doel staat.

Hoe verre al terstond bij 't ontstaan van den dwaalgeest, dien Arminius aan de Leidsche Hoogeschool voet gaf, zijne aanhangers zich in de Hervormde Kerk nestelden, zich meester van predik-en raadsgestoelte maakten, de oude en rechtzinnige leer onderdrukten en de belijders en voorstanders daarvan vervolgden, fotdat de kreet der getrouwen ten hemel drong, en de brave Maurits Kerk en Staat aan de dwangzucht en willekeur van een hoop schavuiten ontrukte; hoe deze Sophisten in hun eigen strikken vielen, en toen hunne woede gestuit was en het er op aankwam om hun gevoelen te verdedigen, zich daartoe gebracht vonden, om inderdaad te erkennen, ! dat zij er geen grond voor hadden, maar geheel hunne sterkte in het lasteren en verdraaien van het rechtzinnig gevoelen bestond.

En verder: Maar indien de brave vader Schotsman achtervolgens de inspraak van zijn geweten dien belangrijken dag niet heeft kunnen zien wederkeeren, zonder van den stoel der waarheid zijne gemeente tot dankbaarheid aan te manen, en tot de onverhulde historische waarheid der gebeurtenis op te leiden, , zooveel dit eene leen ede voor een gemengelden kring van toehoorderen van verschillende vatbaarheid, toeliet; elk waarachtig Christen, elk rechtschapen Nederlander, elk welmeenend mensch dankt er den grijsaard voor, en kent hem gezegend van omhoog, die, midden in den zielendwang, waardoor de heerschende geest en zijne uitvloeisels het geschokte algemeen steeds verstrikt en gebonden houden, 't vrije hoofd moedig ten hemel heeft opgeheven, en den algemeenen smaad dezer eeuw niet geschroomd.

Hij vare voort, en sta pal; en indien er veelal ruim zooveel toe behoort, om de vervolgingen eener verfijnde en duurzame pijniging van smaad en bespotting, gelijk de tegenwoordige zoogenaamde verdraagzaamheid aan schavotten en brandstapels in de plaats heeft gesteld, (die echter ook weldra volgen zullen, als de nieuwe hervormers geheel meester zijn, ) geduldig en met zielsbedaardheid te ondergaan, dan om zwaard of houtmijt te trotsen, de ondersteuning des Hemels zal daarbij niet ontbreken ; en duizenden leven er, die hunne knieën voor den afgodischen Baal der eigengerechtigheid en zelfzaligmaking niet buigen, Gode de eer geven, en het bloed van Jezus Christus niet smaden. Deze allen behoede en sterke de Goddelijke genade en troost, nevens de getrouwe leeraars, die het onvervalschte Woord prediken ! Volharden zij slechts ! — Amen!

Deze taal is kras. Zeer kras zelfs. Maar ze toont ons dan toch: i". hoe laatdunkend en minachtend destijds op de Synode van Dordt wierd neergezien; 2", wat eenling de man was, die nog voor Dordt dorst opkomen; en 3". hoe manlijk Bilderdijk onder deze eenlingen positie nam.

Maar hoe sterk springt dan ook het verschil niet in het oog tusschen i8i9en 1889! Thans zijn we 70 jaren verder, maar in wat geheel anderen toestand verkeeren we thans niet.

De eens zoo gesmade en gehate Gereformeerde banier is weer met kloeke hand in eere omhoog geheven.

De naam van „Dordt" is eerenaam geworden voor een machtige partij, die invloed op heel het nationSe leven oefent.

Van de Formulieren van de 'Dordsche Synode zijn door allerlei uitgaven stellig een 100, 000 exemplaren in allerlei vorm en druk onder het volk gebracht.

Elke groep op kerkelijk terrein toont weer prijs op een Gereformeerde kerk te stellen, en ook wie contrabande aan boord heeft, zoekt toch winste te doen met het Gereformeerd etiket.

Voor den éénen Schotsman staan er thans honderden van predikanten in het land, die weer kloek en moedig de oude Gereformeerde waarheid prediken.

Een nieuwe theologische beweging is geboren, die eerst alleen in Kampen, maar nu ook aan een Universiteit, haar kweekplaats vindt.

En in 1889, dus zeventig jaar nadat men Schotsmans stem poogde te smoren, verzamelde in ditzelfde Dordt onze jaarvergadering voor Hooger Onderwijs op dienzelfden Gereformeerden grondslag, die in 1619 zoo luisterrijk door de Synode van Dordt gelegd was.

Toen de Synode van Dordt scheidde, was haar bede tot den God van alle genade, dat „deze kernachtige belijdenis der waarheid door de kerke Gods volstandig en tot op 's Heeren weerkomst volhardend mocht beleden worden."

Welnu, reeds triumfeerde de vijand en roemde dat Dordt begraven was.

Maar de Heere, die getrouw is, heeft de bede der Dordsche vaderen gékooïó. en verhooxA, en nee opinata per contraria, gelijk men oudtijds op zijn munten graveerde, is thans diezelfde Belijdenis en dat niet door staatshoogheid, maar door de liefde van het belijdend volk, hersteld in roem en eere!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen