Onze raad om

Onze raad om de kracht der prediking niet in „verhaaltjes" te zoeken, vond tegenpraak.

Een geacht inzender wees er ons op, hoe reeds Demosthenes juist door het te pas brengen van allerlei episoden zijn gehoor wist te boeien en zijn pleit won; hoe de oude kerkvaders zulk een bestanddeel, dat op de verbeelding kon werken, geenszins versmaad hebben; hoe de beroemdste predikers van den nieuweren tijd veelal juist aan dit historisch element hun invloed danken ; hoe vele oefenaren op gelijke wijze hun gehoor wisten mee te sleepen; en hoe, zoo voegde hij er bij, de candidaten der Vrije Universiteit juist daarom vaak minder boeien, omdat ze dit element ongebruikt laten liggen.

Dit zakelijk en goed geadstrueerd protest dwingt ons tot nadere toelichting.

In hoofdzaak blijven we vasthouden aan den regel, dat een goede predicatie uit behoort te gaan van een degelijke Schriftuitlsggi"g; daarna onderwijzend de waarheid heeft aan te dringen; en eindelijk deze waarheid uit Gods Woord heeft toe te passen op zulk een wijs, dat in al de onderscheidene geestelijke en maatschappelijke nooden regel en vertroosting, ontdekking en verzoening van zonden, worde aangebracht.

Dat een gehoor liever over de Schriftuitlegging heenglijdt, en aandachtiger luistert, zoo de prediker van meet af zich in het burgerlijke leven verdiept en slag op slag de aandacht boeit door allerlei „verhaaltjes", bewijst tegen dezen regel niets. Dan toch zou de vraag ontstaan, of deze smaak van het kerkelijk gehoor goed is, en of men dezen smaak moest streelen of kuischen.

De ondervinding heeft dan ook geleerd, dat in Amerika, en Schotland, waar men dezen smaak liet zegevieren, allengs alle degelijke kennis der waarheid te loorging, en de gemeenten gerijpt zijn voor den zuurdeeg van allerlei ongeloof.

Van dezen regel kunnen noch mogen we us afgaan. Want we zijn overtuigd, dat zoo de prediking niet de schittering van een vuurwerk, maar de koestering door de ontfermingen Gods bedoeld, het langzaam smeulen van het vuur op den duur verder brengt, dan het plotseling uitslaan van de vlam.

Toch versta men ons ook zoo niet mis, en daarom veroorlooven we ons de volgende opmerkingen.

10. dat elk prediker rekening moet houden met de gesteldheid van zijn gemeente; zoodat wie optreedt voor een gemeente, die jarenlang aan dezen min goeden smaak gewend was, verplicht is, niet plotseling met een sprong, maar van lieverlee die gemeente aan beteren smaakte wennen. Anders te werk te gaan, ware onzielkundig.

20. dat wij volstrekt niet bedoelden een v dor betoog van vijf kwartier en dan een vlug kwartiertje zeer oppervlakkige toe­ d passing; maar dat de toepassing ook o. i. z het doel is waar heel de predicatie op w moet gericht zijn, en minstens de helft der predicatie vullen moet.

30. dat we deze toepassing niet bedoelen, als een vasten looper, die op alle preeken past, maar een fijn ontlede, menschkundig en zielkundig wel doordachte toepassing, die de geloovigen weet te ontmoeten op al hun paden en gangen, in hun zielsgeheimen indringt en geen klavier van hun bevindelijk leven overslaat. Bevinding toch is niet een kwaad, maar noodig als brood; en het euvel der bevinding komt dan eerst aan de orde, zoo men op dit bevinding in plaats van op Gods Woord de waarheid gaat bouwen.

40. dat het steeds ons oordeel was en nog is, dat veel dor, verstandelijk betoog op den predikstoel geheel misplaatst is; eenvoudig omdat een gemengd gehoor niet „verstandelijk" leeft; en omdat A& verbeelding het machtig vermogen is, dat God de Heere ons schonk, om personen van allerlei ouderdom, stand en ontwikkeling tegelijk en gelijkelijk te boeien. Heel de Schrilt, en met name de reden van den Heere Jezus, blijven daarin het onveranderlijk voorbeeld. Weinig betoog, en veel teekening en schildering door beelden; mits goed en fijn gekozen en duidelijk aangewend; moeten de poëzie der prediking uitmaken. En een prediker, die dit uit het oog verliest, bevriest zelf en doet zijn gehoor bevriezen.

En 5". dat in dit verband en aldus opgevat, de inlassching van een enkel historisch verhaal, ongetwijfeld uitstekend werken .kan; maar dat het hierbij aanbeveling verdient, om, evenals onze vaderen, alsdan vooral de Bijbelsche historiën te laten spreken, die ieder kent; voorts om dan echte historie en niet allerlei novelletjes te nemen; en eindelijk om met deze „inlasschingen" spaarzaam te zijn, Gods Woord, en de bondige kracht die van dit Woord des Heeren uitgaat, moet u\7 fondament blijven.

Niet „een zeer lichte spijs", maar het „Brood des eeuwigen levens" alleen voedt voor de eeuwigheid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen