GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Uit de Pers.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit de Pers.

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Over den ongezonden en bedreigden toestand waarin de Ned. Geref. kerk in Afrika verkeert, lezen we in de Getuige van 15 Febr. jl. het navolgende:

»Elkeen, die de teekenen der tijden opmerkzaam gadeslaat, zal erkennen, dat onze Nederduitsche Gereformeerde kerk in een critieken toestand zich bevindt. Er is voor haar een tijd van verandering aangebroken; en het is te vreezen, dat gelijk zoo dikwijls gebeurt, de verandering geen verbetering zijn zal.

Van twee kanten dreigt het gevaar: van buiten van min of meer vijandige machten; van binnen van invloeden, die, indien niet juist afbreken, toch niet opbouwen, en alzoo niet samenhouden, maar tot ont binding zullen medewerken. Laat ons een kort woord van beide zeggen, niet met het doel om te Idagen en te berispen, maar veeleer om onszelven en anderen te waarschuwen, en op te wekken om te houden wat wij hebben en ons als een dierbaar pand ter bewaiing is toevertrouwd.

Letten wij eerst op den groei van onze bevolking sinds de ontdekking van diamant en goud in Zuid Afrika. De meeste van hen behooren tot geen kerk, of tot andere kerken, waarbij zij zich reeds hebben gevoegd of nog voegen zullen. De Nederduitsche Gereformeerde kerk, vanwege hare taal, of vanwege de bediening des VVoords door hare bedienaars, als zijnde Afrikaners, of om welke reden dan ook. is niet in de mode en valt niet in den smaak. Vandaar dat zelfs zij, van wie men iets anders kon verwachten, zich bij andere kerken aansluiten, en het daartoe zal komen, dat Ned. Geref. kerk, die de groote meerderheid van leden had, weldra in de minderheid zal zijn Denk ook aan de vijandige of min vriendelijke houding van eenige kerkgenootschappen. Daar is bijv. de Room sche kerk. Genoeg is in den laatsten tijd over hare ontwikkeling geschreven, zoodat elkeen weten kan, hoeveel macht die kerk reeds heeft, en hoe vasten voet zij in dit Protestantsche land gekregen heeft. Rome acht de tijd gekomen om niet meer stil en als in 't verborgen te werken, maar openlijk met hare pretensies voor den dag te komen. Met hare scholen en de vele hulp middelen die haar ten dienste staan, maakt zij nu onbeschi-oomd haar streven bekend, om de zonen der Protestantsche Hugenoten en Geuzen en Covenanters naar hare alleen zaligmakende kerk terug te voeren. Vandaar dat er reeds sprake is van de vestiging eener Roomsche hiërarchie in Z Afrika. En als wij letten op het gedrag van sommige Protestanten, die hunne kinderen naar Roomsche scholen zenden, of zich verbinden met strenge Roomschen, die hen gemakkelijk naar hunne kerk wegvoeren, dan moeten wij wel vreezen, dat de geest der Hugenoten aan het uitsterven is en er voor Rome geen hinderpaal meer staat.

, Of zie op de Engelsche Episcopaalsche kerk, »THB Church, " BE kerk, zooals zij zichzelve noemt. Hoe wel zij niet den status heeft van de Ned. Geref, kerk, werpt zij zich op, alsof zij de Staatskerk is. Nu. he kan ook niet anders. De Staatsdienaren, van Zijn Excel lentie den Gouverneur tot de lage civiele beambten, de meesten, als zij niet aan de Roomsche kerk behooren, zijn verbonden aan de Episcopaalsche kerk. Zie maar, hoe bij openbare plechtige ot feestelijke ge legenheden de Episcopaalsche kerk altijd de voorkeur krijgt, terwijl onze kerk nauwelijks erkend wordt. Her inner het u bijv., hoe bij het Jubileefeest van onze geëerbiedigde Koningin zelfs de Afrikaner Parleraents leden naar de St. George's kerk gingen, en hun eigen kerk miskenden. Doch genoeg, dit zal nooit anders, maar nog erger worden, zoolang wij een Engelsche kolonie zijn, zonder eigen nationaliteit.

Of nog eens, denk er aan, hoe op sommige plaatsen de Plymouth Broeders sommige van onze vrome leden weggekaapt hebben, brave mannen en vrouwen, maar bij wie het aan kerkelijke zin en kennis ontbrak. En om niet meer in bijzonderheden te treden, noem ik slechts het Heilsleger (Salvation Army), de Tempelieren, de afschaffingsgenootschap pen, en andere, die min of meer vijandig of onver schillig tegenover de kerk, en de bijzonder de Ned. Geref. kerk, staan. En wat nog hier het ergSte is, is, dat deze genootschappen, bij name het Heilsleger, ioo onze predikanten en andere voorstanders der kerk in bescherming worden genomen. Verbeeld u, het Heilsleger, een genootschap dat leeringen leert in lijnrechten strijd met de Ned. Geref kerlc, beschermd en voorgestaan door predikanten dier kerk! Vuur en water in de handen! Een koninkrijk tegen zichzelf verdeeld!

Doch, van deze meer uitwendige invloeden afziende, vestigen wij een blik op de scholen. De scholen! Ja, hier, waar de grondslag moet gelegd, hier waar de kerk der toekomst haar personeel en materiaal moet ontvangen, hier zal onze kerk in eere gehouden, en respect en liefde voor haar ingeboezemd worden I Doch, als gij, mijn lezer, en ik vertrouw, vriend uwer kerk, dat denkt, dan bedriegt gij u. De naam van onze publieke scholen, de officieele naam, is nog altijd »on kerkelijk." Als een klad, en als een brandmerk der oneere, blijft die naam voortbestaan. En alhoewel het er met het godsdienst-onderwijs thans beter aan toe is, is het maar al te waar, wat door den heer Hofmeyr werd beweerd, toen hij die verandering voor stelde, dat het in negen en negentig van de honderd scholen toch maar zoo zou blijven. Neem er verder acht op, hoe de Engelsche taal op de scholen steeds den voorrang bekleedt. Het is alles Engelsch en in het Engelsch. Onze kinderen moeten de laatste Engelsche heuvel, dorp of riviertje uit het hoofd ieeren. Van den den laatsten Engelschen Koning of Staatsman moeten zij het geboorte-en sterfjaaar enz. van buiten kennen, terwijl zij van hun eigen vaderland en de kerk der vaderen niets afweten. Geen wonder, dat zij dan ook uit onkunde geen liefde meer hebben tot hunne kerk onbekend als zij zijn met de geschiedenis van een roemrijk voorgeslacht, en meenende, dat zij hunne kinderschoenen en die hunner vaderen reeds lang ontwassen zijn!

Hoe anders gaat het nu bij de Roomschen en bij andere kerkgenootschappen! De Roomschen hebben hun eigen scholen, en daar wordt achting en liefde voor de kerk ingeboezemd. Alles gaat van de kerk, de moeder, uit, alles keert naar de kerk terug. De kerk is de ziel en het middelpunt van alles. Ook de Episcopalen hebben op sommige plaatsen hun eigen scho len. En waar dit niet het geval is, weten zij, dat zij toch door den Engelschen of Engelsch-gezinden onderwijzer de overhand zullen hebben, o Ned. Geref. kerk van Zuid Afrika, de scholen, waaraan gij in den laatsten tijd veel kosten en krachten hebt be steed, zij spannen saam om u te gronde te helpen!

Deze klaagtoon doet pijni En toch hoe kon het anders? Het is met deze kerk in Afrika gegaan, gelijk met de Ned, Herv. kerk ten onzent. Ze heeft niet op haar levenswortel gezien, maar zich haar eigen verleden geschaamd. Ze zocht te pronken met vreemde veeren, en juist daardoor boette ze haar karakter en kracht in.

Gebeurde ten onzent wat men in Afrika beleefde, dat er een macht als die der Engelsche kerk over ons kwam, rnen zou ook de Ned, Herv. kerk op gelijke wijze zien afbrokkelen. Nu brokkelt ze toch af, maar op anderemanier.

KUVPER.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 30 maart 1890

De Heraut | 4 Pagina's

Uit de Pers.

Bekijk de hele uitgave van zondag 30 maart 1890

De Heraut | 4 Pagina's