Kennisse van zijn gemeente is voor den

Dienst des Woords {if).

Dienaar des Woords dus niet iets bijkomstigs, maar in den strengsten zin des woords onmisbaar. Blijft dus slechts de vraag, op welke wijze deze verkregen wordt. Velen toch hebben hieromtrent een geheel verkeerde opvatting. Vaak namelijk beeldt men zich in, dat de rechte en noodige kennis van de gemeente bijna uitsluitend verkregen wordt door bezoek aan huis en persoonlijk verkeer. En als men dan, na een verblijf van eenige jaren, zoo bijna alle zijn gemeenteleden, de kinderen incluis, bij name kent; op de hoogte van hun zaken is; hun familieverhoudingen kent; en ook iets weet omtrent sommiger verleden, dan maakt men zich diets, dat men zijn gemeente door en door kent.

En toch is dit niet zoo. Men kent dan niet zijn gemeente, maar wel 6^^'inwoners van het dorp, of de bewoners van de wijk, die op een lijstje staan. Neen, zijn gemeente kennen is heel iets anders. Dat is niet de personen kennen in hun burgerlijk bestaan, maar in hun verhouding tot het Lichaam van Christus. Dat gevoelen andere predikanten dan ook wel, en pogen deswege, behalve deze burgerlijke kennis, ook eenige geestelijke kennisse omtrent hun gemeenteleden te verkrijgen. Zoo nu en dan leggen ze hun oor te luisteren; soms vragen ze naar het innerlijk leven; en niet zelden spreken ze hun gemeenteleden op geestelijke wijze in het particulier toe. En zeer zeker, zoo vordert men reeds meer. Op die wijs komt men van lieverlee achter veler geestelijken toestand, en kan, zoo deze toestanden een gelijke ligging bij velen verraden, daarmee zijn voordeel doen voor den Dienst des Woords.

Maar ook zoo is men er toch op verre na nog niet. Op die wijs toch draagt men wel kennis van enkele individueele toestanden, maar nog niet van den toestand zijner

Wil men daarvan op de hoogte komen, dan moet een heel andere weg ingeslagen, en moet aan het bezoek en gesprek degelijke studie voorafgaan.

Studie van tweeërlei aard.

En wel ten eerste een studie, om uit Gods Woord te weten te komen, wat een gemeente van Christus is; hoe in die gemeente de gedoopten er aan toe zijn; en in welken toestand Gods kind vóór en na zijn bekeering, hier op aarde, tot aan zijn dood toe verkeert.

Let er toch op, dat Gods Woord u volstrekt niet alleen openbaart wat uw God voor u is, maar ook wie gij zijt, in de verschillende stadiën van uw innerlijk leven. In

de Schrift zegt God u hoe Jlij u kent, en wijl alleen de blik van God op uw persoon de juiste is, kan alleen de Schrift u de ware kennisse van den mensch, als zondaar en als verloste, aanbrengen. Schriftkennis geeft zelfkennis en menschenkennis.

En deze menschenkennis moet niet het minst ter ontdekking en vertroosting door den Dienst des Woords onder de gemeente bevorderd worden. De klacht dat vele predikers te uitsluitend voorwerpelijk prediken, zou dan ook vanzelt vervallen, zoo men in den Dienst des Woord, behalve hetgeen de Schrift ons omtrent het Wezen en het werk Gods openbaart, ook meer tot zijn recht liet komen, wat de Schrift ons openbaart omtrent den mensch. En dat niet enkel, om de groote gedachte van de schepping naar Gods beeld, den staat in zonde, en den staat in genade toe te lichten ; maar ook om bij het licht des Woords de persoonlijke toestanden te schetsen, gelijk ze én in den staat der zonde én in den staat der genade voorkomen. Want het is wel waar, dat er soms zeer verkeerd is gehandeld door oefenaars en anderen, die yfiun eigen weg" op den predikstoel brengen; en dus niet den Christus, maar hun eigen zielsleven verkondigen; maar men vergete niet, dat dit kwaad met noodzakelijkheid moet opkomen, als in den Dienst des Woords, de prediking van zelfkennis en menschenkennis, in 's menschen verschillende staten, standen en stadiën, gelijk God zelf ons die in zijn Woord teekent, achterwege blijft.

Het leven is nu eenmaal rijk in verscheidenheid. Zonde en genade komen onder allerlei vormen voor. Die onderscheidene vormen kruisen zich ook weer met het verschil van leeftijd, temperament, beroep, positie en levensontmoetingen. Op die wijs doorloopt dus een kind van God verschillende perioden en toestanden, waarop hij zelf maar zelden den juisten blik heeft. En nu is het zoo broodnoodig, dat de Dienst des Woords hem in die verschillende toestanden wete te vatten, en hem juist en helder doe inzien, in welken geestelijken staat en toestand hij verkeert, om hem nu voorts, in verband hiermede, de juiste leiding te geven.

Feitelijk laat men dan ook de helft van de Schrift buiten behandeling, indien men dit gewichtig deel van den Dienst des Woords verzuimt; terwijl omgekeerd, wie zich op dit deel van den Dienst met ernste toelegt, in elk Schriftwoord een rijkdom van gedachten zal vinden; in heel de historie der Schrift een goudmijn zal gaan zien; en de Psalmen zal gaan schatten als een verborgen schat in den akker. Tevens zal zulk een nauwkeurige en onderscheidende teekening van den mensch naar de Schrift, hem zelf in zelfkennis en kennis zijner gemeente verder brengen en hem in staat stellen, om soms reeds uit een enkel woord te merken, in welke geestelijke positie zijn gemeenteleden verkeeren.

Iets waar we te sterker op aandringen, omdat bij ontstentenis van dit element in den Dienst des Woords, de behoefte eraan toch bestaan blijft, en dan op andere wijs bevrediging zoekt. Waarom wordt nog altoos Bunyan in bijna alle landen letterlijk verslonden? Om geen andere reden, dan omdat Bunyan zich niet bepaalt bij de aanwijzing van de genademiddelen, maar ook teekent en schildert, welke de actie en reactie deze genademiddelen in de onderscheidene toestanden van het geestelijk leven teweeg brengen. Daardoor heeft Bunyan ontdekkend, leidend en vertroostend gewerkt. Bunyan gaf, wat juist in de prediking der meesten ontbreekt: et ziekte-en genezingsproces, gelijk dit inwendig bij den zondaar plaats grijpt. Intusschen verhele men zich niet, dat aan Bunyan ook een schaduwzijde is. Velen toch hebben Bunyan opgevat, alsof het nu precies in hen moest toegaan als het Bunyans Christen weervoer. Zoo is men een vaste methode van bekeering gaan verbreiden, en is daardoor Methodist geworden. Ja, het was ten slotte vaak, alsof iemand die niet precies den weg van deze methode doorloopt, onmogelijk een Christen kon zijn. En dit nu is natuurlijk weer buiten Gods Woord gerekend; want Gods Woord toont ons juist omgekeerd, hoe bijna elk geloovige „zijn eigen weg" heeft, en daarom eens een witten keursteen zal ontvangen, met een naam daarin gegrift, dien niemand kent dan hij zelf. Zeker de rechtvaardigen zullen eens blinken als sterren aan het uitspansel, maar de heerlijkheid der ééne ster verschilt van de heerlijkheid der andere ster (i Cor. 15 : 41). Op die wijs krijgt men dus voor de rijke veelvormigheid, die de Schrift ons predikt, een arme eenvormigheid in de plaats.

En dit kwaad nu keert ge niet, door deze richting te keer te gaan en ze te yeroordeelen, maar alleen door ze in de juiste richting te leiden. D. w. z. door in den Dienst des Woords die rijke uiteenzetting van den zondaar en den begenadigde naar zijn verschillende staten, toestanden en stadiën, te geven, die ons van Gpds wege geopenbaard is. Dan toch laat het volk vanzelf die eenzijdige en eenvormige, armelijke voorstelling los, en buigt zich voor de rijke majesteit van het Woord. Mits men, en hier worde wel op gelet, ook de verschillende vormen der zonde uiteenzet, eerst buiten genade, en dan in verband met de genade, en in hun nawerking onder de genade.

Dit maakt de prediking rijk, boeiend, ontdekkend en vertroostend; en is tevens het beste middel voor den Dienaar, om z'jn gemeente te leeren verstaan en te leeren begrijpen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen