Buitenland.

Frankrijk. Anarchisten. Actie der Roomsche kerk in de sociale quaestie-Zedelijke verachtering in het Quartier Latin.

Parijs heeft zich een weinig weten te herstellen van den schrik, dien de dynamiet ontploffingen in den boulevard St. Germain en in de rue Clichy, hebben veroorzaakt. De anarchisten hebben het gemunt gehad op de rechters, wier woningen thans door de politie met zorg bewaakt worden, terwijl sommige leden der gerechtshoven verhuisd zijn. Zelfs de meest conservatieve naturen moeten erkennen dat er in de sociale verhoudingen verandering behoort te komen, zullen de Ravachol's niet vermenigvuldigen, en zal de klassenhaat niet meer verwoestingen aanrichten, dan tot hiertoe het geval was. Men zegt dat Ravachol, die waarschijnlijk wegens zijne moordaanslagen, welke dezulken tot slachtoffers maakten op wie het niet gemunt was, wel ter dood zal veroordeeld worden, een mensch is, die zegt godsdienstig te zijn ! Een van zijne medestanders Basly, de afgevaardigden der mijnwerker», heeft op het punt gestaan van als lid eener baptislische kerk te worden aangenomen.

Gelijk bekend is, werpt zich de Roomsche geestelijkheid met alle macht op de oplossing der sociale quaestie. Dat dit'de socialisten en anarchisten verdriet, kan men begrijpen zij vreezen voor erger banden dan die waarm zij thans zeggen geklonken te zijn, als de kcik van Rome zich gaat opmaken om eenen beteren maatschappelijken toestand voor te bereiden. Betreurenswaardig is het, dat in den laatsicn tijd de orde in zoovele Roomsche kerken werd verstoord, wanneer geestelijken de sociale quaesiie van den kansel bespraken. Vele dier samenkomsten in de kerken werden verstoord door het maken van een oorverdoovend geweld, het uitdraaien van het gaslicht, het werpen van stoelen van de gaanderijen op hen die in het schip der kerk waren gezeten enz. In plaats dat de overheid deze ongeregeldheden met kracht bedwong en aldus de vrijheid der burgerij handhaafde, heeft de betrokken minister verboden om in de kerken het maatschappelijk vraagstuk te bespreken. Een besluit dat natuurlijk door alle leden van het liberalistisch huisgezin, van de radicalen of tot de anarchisten toe, zeer is toegejuicht. Maar de Roomsche geestelijkheid geeft het pleit niet zoo spoedig gewonnen. De conférences, die tot hiertoe in het openbaar plaats hadden, worden nu voor groote scharen genoodigden gehouden. Eenige dagen geleden werden in het 14e arrondissement van Parijs uitnoodigingskaarten verspreid, ter bijwoning van eene voorlezing door den abt Garnier te houden. Deze geestelijke zou handelen over de volgende punten:

Sociale quaestie.

T. De werkmans slavernij onder het heiden­

dom. 2. De vrijmaking van den werkman na de verbreiding van het Evangelie.

3. De werkman en de Christelijke maatschappij; de encycliek van onzen heiligen vader paus Leo XIII over haren toestand handelende.

De pers.

Verwoestende invloed van slechte bladen. Noodzakelijkheid om alleen goede couranten in de gezinnen toe te laten."

Men kon tot deze samenkomst alleen toe» gang verkrijgen wanneer men bij den ingang van de kerk zijn uitnoodigingskaart vertoonde, voorzien van het adres van den genoodigde. Nu zou men zeggen, dat daarmede de hberalisten tevreden zouden zijn, welk liberaal zal er tegen op durven komen, dat men in besloten vergadering over maatschappelijke vraagstukken handelt. Maar het liberalisme verloochent vooral in Frankrijk zijn karakter niet, het wil 't liefst vrijheid alleen voor zich zelven, maar gunt die niet aan hen, die niet van de partij zijn. „De Radicaal" een Fransch blad, vraagt hoe lang de minister van bmnenlandsche zaken zich door de priesters zal laten bespotten ? Kan de uitoefening van den eeredienst in besloten kring plaats hebben? In Amerika speelt men zelfs komedie in de kerken, maar de belastingschuldigen voorzien daar niet in de kosten van de kerk. De kerk Saint-Lambert van Vau^irard wordt op die manier in eene club veranderd.

Men bemerkt het uit deze woorden, dat de Radicaal meent, dat de kerk niet doen kan wat zij wil, omdat zij door staatsgeld wordt onderhouden. Hieruit is te verklaren dat vele Roomsche geestelijke beginnen in te zien, dat het verbreken van het concordaat geen onoverkomelijke ramp voor de Roomsche kerk zoude zijn, ja, dat op den duur het wel noodig kan blijken om de vrijheid van actie voor de kerk te verzekeren, dat zij van den steun door het staatsgeld wordt beroofd. Maar vooralsnog is er geen beweging, om vrijwillig en uil beginsel het staatsgeld te laten varen, in de Roomsche kerk van Frankrijk, te bemerken. Trouwens is dit, m aanmerking nemende de leerstellingen van Rome, ook niet te verwachten.

Groote zorg baart velen de zedelijke achteruitgang, die zich vooral bij het opkomend geslacht openbaart. Vooral de studeerende jongelingschap in het ïQuartier Latin" te Parijs huisvestende, is diep gezonken.

Onlangs sprak prof. Desjordens zich in een vriendenkring volgender wijze uit: „ Wij hebben een raoreele schipbreuk voor oogen. De menschelijke ziel is op het punt om onder te gaan; de wetenschap heeft haar gedood. Onze kennis is toegenomen, waar de mensch gevoelt dat hij gemaakt is tot een rad in het wereldraechanisme; hij laat zich gaan, hij weet niet meer wat hij wil en hij kan niet meer willen. Men moest hem weder leeren zich zelven te kennen en energie te betoonen. Die daad zou hem weder naar het geloof terugbrengen. Wij moeten daarnaar streven om weer innerlijk leven te doen geboren worden, en tot dit eindde jeugd twee dingen inprenten: i dat het menschelijk leven een doel heeft; 2. dat het 's menschen bestemming is goed te doen, lief te hebben en zich aan anderen toe te wijden."

Hoe dit gedaan te krijgen, schijnt Desjordens nog duister te zijn, het liefst zou hij zonder in gemeenschap met eene kerk te treden op zuiver zedelijken grondslag willen arbeiden. Ue Vagne betoogt in de Revue des deux Mondes, ddt men om de studeerende jongelingschap te verheffen, mannen hebben moet, die door hun kleed zijn onderscheiden en die de drievoudige belofte van gehoorzaamheid, kuischheid en armoede afgelegd hebben.

Van Proiestantsche zijde wil men niet stil blijven zitten. De predikant Jean Monnier heeft zijn ambt neergelegd en in eene circulaire aan alle Protestantsche predikanten verklaard, dat hij in het Quartier Latin een werk is begonnen, ten doel hebbende de Protestantsche studenten te bezoeken, hen in eerbare woningen huisvesting te verschaffen en voor hen zalen te openen, waarin zij studeeren en goede, trouwe vrienden vinden kunnen, die hen goeden raad zullen geven, terwijl hij door het houden van voordrachten hun geloof zal zoeken te sterken, terwijl men hen, die van het geloof vervreemd zijn, daarvoor zal zoeken te winnen.

Natuurlijk is het onze wensch, dat de heer Monnier slagen zal, en het hem gegeven worde een heerlijk werk van redding te doen. Maar zou het kwaad bij den wortel aangegrepen zijn, als hij den voorgestelden weg afwandelt? Wij vreezen van neen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen