Buitenland.

Engeland. nooden. Preeken over de sociale nooden.

De laatste Zondag van October heeft de aanvang van een nieuw tijdvak in het burgerlijk en godsdienstig leven van Londen aanschouwd. Van twee honderd vijftig kansels werd gepredikt over de rechten en de verantwoordelijkheid van het burgerschap. Voor het eerst werd een welberaamd plan uitgevoerd om het gevoel van burgerschap, door middel van de Christelijke kerk te verlevendigen. Het plan om den laatsten Zondag van October voor dat doel af te zonderen, ging uit van de Londensche Reform Union, en het vond bijval bij predikanten, behoorende tot allerlei kerken. E; jiiscopalen en Nonconformisten werkten ditmaal eens samen, ja, zelfs een Joodsche Synagoge wilde aan het gemeenschappelijk doel mede werken. Alleen de Roomschen weigerden het." Aldus leert ons de Independent and Nonconformist. De predikanten der verschillende kerken hadden de uitnoodiging van de Reform Union ontvangen »om zich voor dit doel te geven om het besef omtrent het burger zijn te verlevendigen en om er aan mede te werken ten einde het bewustzijn van gemeenschappelijke verantwoordelijkheid (corporate responsibility), de erkenning van maatschappelijke verplichtingen, die op ieder Londensch burger rust, tot de consciendën te brengen. In den oproepingsbrief werd nog gewezen op de treurige maatschappelijke toestanden die in Engeland's hoofdstad gevonden worden, als de vreeselijke opeenhooping van arme menschen en de zedelijke achteruitgang der minder bedeelden j de omstandigheid dat in de huizen der arbeiders veel te veel menschen op elkander gepakt en die woningen veel te ongezond zijn; de steeds dieper wordende kloof die er tusschen arm en rijk bestaat; het ontbreken van gezonde ontspanning in die gedeelten der stad waar de armen wonen; de verwoestingen door drank, ondeugd en misdaad, aangericht onder de armelijk gevoede, slecht behuisde en geëxploiteerde bewoners van ellendige stegen en de verwaarloozing van de kinderen.

Het komt ons voor dat eene vermaning aan de predikers der verschillende kerken om voortaan niet meer overgeestelijk-te prediken, maar meer aan te dringen ook op de practijk der Godzaligheid vooral niet minder gewenscht is, dan het houden van een afsonderlijken Zondag voor de bespreking van de sociale nooden en de geneesmiddelen die genezing kunnen brengen .... indien althans aan die vermaning gehoor wordt gegeven.

Eiusianil. Naar aanleiding van hel afsterven van den Russischen keizer Alexander III.

Eenige weken geleden schreef Heinrich Geffken een artikel in een tijdschrift, dat te Weenen verschijnt, onder den titel van »de kranke Czaar." Daarin laat hij zich in dezer voege over de regeering van den thans overleden Czaar en over de gezindheid van zijn opvolger uit. Toen Alexander III den troon besteeg, was de door Loris Melikoff bearbeidde nieuwe constitutie voor het Russische rijk gereed. Zijn vader had aan dit stuk het zegel zijner goedkeuring gehecht, maar diens plotselinge dood had verhinderd, dat het stuk door hem geteekend werd.

Na lang beraad besloot Alexander III de ontworpen constitutie te verwerpen, waartoe hij zekerlijk gebracht werd door de adviezen van zijn leermeester Pobedonoszew. Als leidende gedachte voor zijne regeering nam de Czaar zich voor, »de autocratie in den geest van keizer Nicolaus te herstellen." Ja hij ging nog verder; immers onderdrukte hij allen die niet tot de Grieksch-orthodoxe kerk behoorden. De ziel dezer politiek bleef de procurator der heilige Synode Pobedonoszew, de machtigste man naast den Czaar. Het sterkst liet die druk zich in Polen gevoelen, daarna in de Oostzee-provinciën, wier privilegiën, door alle souvereinen, die van af Peter I geregeerd hadden, bevestigd waren, doch die door Alexander III niet werden erkend. Daardoor zag deze bloeiende provincie van Rusland, waaruit Nikolaus bij voorkeur zijne generaals en [diplomaten nam, zich een voor een beroofd van al hare rechten. Zelfs de rechten van Finland werden niet ontzien, al waren die ook door den Czaar bezworen, terwijl de staatssecretaris van Finland hem onomwonden verzekerd had, dat hij zonder die in Finland geen rechten als heerscher kon laten gelden. Het vreeselijkst waren de vervolgingen waaraan de Roomschen en geünieerden bloot stonden, welke met bajonetten naar de Grieksche kerken gedreven werden, waarvoor Leo XIII, door politieke overwegingen zwijgende, geen woord van afkeuring vinden kon, terwijl toch zijn voorganger Gregorius XVI tegen keizer Nicolaus een taal gevoerd had, die deze allenheerscher niet gewoon was te vernemen. Daarna hebben de vreedzame Stundisten het moeten misgelden, de Stundisten, die door Katharina naar Rusland geroepen, zich als Duitsche kolonisten in het Zuiden hadden nedergezet, en die door welvaart en door het voorbeeld van praktische vroomheid onder de Russen propaganda maakten. Eindelijk werden ook de Lutherschen in de Ocst^eeprovinciën slachtoffers van de politiek van Cza.ir Alexander III, en dit jaren lang.

De jonge Czaar bezit een edel, welwillend karakter, hij heeft een afkeer van alle geweld en met name van vervolging om der wille van den godsdienst; tot dusver heeft hij menige erge zaak verhinderd en menigen harden maatregel verzacht, hij is een beslist tegenstander van Pobedonoszew, en deze zal de eerste zijn, die onder het nieuwe bestuur vallen zal."

Geflken gaat door voor een uitnemend kenner van Russische toestanden.

Wij vernemen dat de man, die meent dat het Russische rijk alleen hechtheid hebben kan wanneer de Grieksche staatskerk, met alle den Czaar ten dienste staande middelen, wordt bevorderd, en de andere kerken worden onderdrukt, Pobedonoszew reeds zijn ontslag heeft genomen, tijdens de ziekte van den thans overleden Keizer. Ongetwijfeld is dit heengaan van den energieken staatsman toe te schrijven aan het feit, dat de overleden Czaar in het laatst van, zijn leven tot de regeeringstaak niet in staat was en daarom de teugels van het bewind zijnen zoon in handen gaf.

De Heere, die de harten der vorsten leidt als waterbeken, geve, dat de jonge Czaar beslist met de kerkelijke politiek zijns vaders breke, opdat degeneti, die niet tot de Grieksche kerk^behooren, van verdere vervolging om der wille van het geloof ontslagen worden. Dit is zeker, dat de regeering van Alexander III èn bij de Roomschen èn bij de Joden èn bij de Lutherschen èn bij de Stundisten, met een zwarte kool geteekend staat.

NooB*weg!en. Wet ter beteugeling van het misbruik van sterken drank In het land der Noren weet men de put te dempen vóór dathet kalf verdronken is. Althans op het laatst van Juli van dit jaar werd een wet afgekondigd, die het misbruik van sterken drank moet te keer gaan, schoon het verbruik van dien drank er zeer gering is, althans betrekkelijk. Er wordt in Noorwegen per hoofd, kinderen en vrouwen daarbij gerekend, slechts 1, 8 liter per jaar sterken drank gebruikt. Er zijn in het geheele land niet meer dan 304 localiteiten te vinden waar men sterken drank verkoopt, dat is een op de 6600 inwoners; in Pruissen is er één kroeg op de 203 inwoners; in België is die verhouding nog ongunstiger. De nieuwe wet heft alle herbergen waar drank in het klein verkocht wordt op, alleen houders van logementen en hotels mogen alcoholische dranken verköopen en dit alleen aan reizigers en hunne gasten. De vergunning om sterken drank in het klein te verköopen, kan hun slechts voor een jaar of een korter tijdsverloop gegeven worden, waartoe bovendien de toestemming der hooge regeering en die der gemeente noodïg is. In de steden blijven die inrichtingen waar sterken drank verkocht wordt gehandhaafd, die geacht kunnen worden tot algemeen nut te zijn; het kan door de plaatselijke overheid echter begeerd worden, dat hotelhouders, kasteleins van sociëteiten en buffethouders in schouwburgen vergunning krijgen om sterken drank te verköopen, doch alleen aan reizigers, leden der sociëteit en bezoekers van theaters. Wanneer de inwoners eener stad willen., kunnen zij gedaan krijgen dat de handel en het uitschenken van sterken drank geheel verboden wordt. Nog vele andere nieuwe bepalingen brengt de wet. Zoo is het onder andere den herbergiers verboden, om iemand zonder betaling drank te geven. De weinige overblijvende herbergen mogen niet minder dan Vs liter, dus iets meer dan een halve flesch, te gelijk verköopen. In het algemeen wordt door de nieuwe wet verboden om van Zaterdagnamiddag één ure, tot Maandagmorgen 8 ure sterken drank te verköopen; ook op de andere dagen mag er vóór acht ure niet geschonken worden. Christelijke feestdagen worden als Zondagen behandeld. De politie kon bij gelegenheden, waarbij vele menschen saam komen, bijv. als er markt gehouden wordt, of in verkiezingsdagen of bij militaire manoevres, den verkoop van sterken drank geheel verbieden. Bij verkoopingen en andere publieke vergaderingen is dit steeds verboden. Geen huisheer mag toestaan, dat in zijn huis menschen samenkomen om drank te drinken; het is ook verboden oit stilzwijgend toe te laten. Niemand m ig kind.ren onder de 15 jaar en beschonken lieuen .sterken drank ge-en, < , f iemand zooveel er van schenken, dat tiij beneveld wordt. Hij, die zich op den publ.^ken vveg ii beschonken toestand be\ inJt, wordt nivt geldboete gestraft; ook kan hij worden opgcsloton. Wanneer iemand in beschonken toestand ergernis geeft of wanorde veroorzaakt, zoo moet hij in verzekerde bewaring worJ-en gesteld, totdat hij nuchter geworden is en bovendien nog eene geldboete betalen. De wet bepaalt daarbij dat elke vloeibare stof, die meer dan 2 pet alcohol bevat, tot de rubriek van »sterke dranken" moet gebracht worden; dus ook alcoholische wijnen zijn daartoe ia Noorwegen te rekenen.

Omtrent den verkoop van bier worden geen beperkende bepalingen gemaakt, waarschijnlijk omdat in het koude noorden de verzoeking om veel bier te drinken niet groot is.

Eere zij de Noorweegsche overheid, die eene strenge wet uitvaardigt, vóórdat het drankmisbruik tot een volkskanker geworden is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen