Wijze van de zaken te behandelen.

Zoo dikwijls een Synode-Generaal samenkomt, staat men Voor het vraagstuk, op wat manier men werken zal, en op wat wijze de zaken zullen worden behandeld.

Hierbij nu is drieërlei methode denkbaar.

De eerste manier van doen bestaat hierin, dat men de te behandelen stukken en onderwerpen, zonder voorafgaand onderzoek, zoo rauwelings, in de volle vergadering brengt; de stukken laat voorlezen; de onderwerpen door den pracses laat toelichten; voorts de discussie opent; en nu afwacht, of er een voorstel, een conclusie, een motie over zulk een stuk of zulk een onderwerp door een der leden of door den voorzitter zal worden ingediend; en dan daarover stem.t.

De tweede en de derde methode daar­ entegen achten deze wijze van doen ongeoorloofd en onprofijtelijk, en eischen voorafgaand onderzoek en voorbereidende behandeling.

Alleen loopen ze hierin uiteen, dat de tweede methode dit voorloopig onderzoek laat geschieden in de provinciale synoden, classes en kerkeraden, en dat de derde methode wel ook zulk een voorafgaande bespreking in hoofdzaak in de kerkeraden, classes en provinciale synoden toelaat, maar het eigenlijke voorloopig onderzoek eerst in de Generale Synode laat aanvangen, en het laat verrichten door commissies van advies, die de Synode-Generaal daartoe aanwijst.

Te Middelburg nu is, zonder iemands tegenspraak, de laatste of derde methode gevolgd, die van voorloopig onderzoek door coommissies van advies, en de Synode heelt er zich wel bij bevonden.

En dit was natuurlijk.

Alleen toch die derde methode is verdedigbaar.

De eerste methode, om de zaak zoo rauwelings in behandeling te brengen, zonder voorbereidend onderzoek, is alleen bruikbaar in kleine vergaderingen over concrete punten van geringen omvang.

Zoo doet men in eiken kleinen kerkeraad, in elk schoolbestuur, in elke vereeniging.

De praeses deelt mee wat er is ingekomen. Men leest dat voor. Men discussieert er over. En zoo zoekt men tot een besluit te komen.

Maar reeds ia groote kerkeraden gaat dat niet, zoodra er zaken van gewicht aan de orde komen.

Zoo zal b. V. geen groote kerkeraad de zaak van ineensmelting ter hand nemen, zonder daarvoor een commissie van advies te benoemen, die hem voorlicht en weldoordachte en scherp geformuleerde voorstellen indient.

En komt men in nóg grootere vergaderingen, dan mag gezegd, dat zonder uitzondering in alle landen en op elk terrein de regel geldt, nooit en nimmer de zaken zóó maar ter tafel te brengen, maar dat men ze altoos, en zonder uitzondering, op cenigerlei wijze, eerst laat voorbereiden.

En staat het alzoo vast, dat ook een Generale Synode van de kerken van een geheel land niet zonder voorloopig onderzoek en voorbereidende behandeling werken mag, dan blijft alleen de keus tusschen voorloopige behandeling in de mindere vergaderingen en die door commissies van advies, ad hoc door de Synode benoemd.

Ook tusschen deze twee echter is de keuze niet moeilijk. Immers de tweede methode is niet profijtelijk om de navolgende negen redenen:

i". Op dezen voet zouden geen andere zaken kunnen behandeld worden, dan die minstens drie maanden vooraf waren gepubUceerd;

2". op de Synode zou geen enkel voorstel kunnen behandeld worden, dat nieuw, door een der leden werd ingediend ;

3". geen amendement op eenig voorstel zou anders dan op de eerstvolgende Synode kunnen worden afgedaan, na de kerken daarover gehoord te hebben;

4". alle voorstellen van kerkeraden, dassen en provinciale synoden, zouden over en weer aan alle andere kerkeraden, dassen en provinciale synoden ter voorloopige overweging moeten worden toegezonden,

5°. alle tuchtzaken of zaken van geschil zouden door eiken kerkeraad, classe en provinciale synode met getuigeverhoor, als anderszins, voorloopig moeten worden behandeld; wat onmogelijk is;

& . alle stukken, acten, notulen, uitgegeven brieven enz. van personen of colleges die in appel kwamen, zouden in boekdeelen gedrukt moeten worden, om er alle kerkeraden, classes en provinciale synoden, voorloopig over te doen oordeelen;

7". op die wijze zouden over elke zaak twintig, dertig voorstellen bij de Synode inkomen, en de Synode zou pleitbezorgers uit al de voorstellende dassen, kerkeraden en provinciale synoden moeten toelaten, om die voorstellen te verdedigen;

S**. van achteren zou blijken, dat menige kerkeraad, menige classis en menige provinciale synode het ingezonden voorstel zou hebben ingehouden, of anders ingediend, indien ze minder eenzijdig waren voorgelicht geweest, en de tegenargumenten gehoord hadden.

En om niet meer te noemen, zulk een behandeling van zaken zou een tijdverlies, zou een geldelijke uitgave, zou een verwarring van discussie, en een onvrijheid tot handelen met zich brengen, die de Synode met volkomen onvruchtbaarheid zou slaan, en het huiselijk leven der kerker in de war zou doen loopen.

Dit hebben de weinige voorstanders van dit stelsel dan ook zelven ingezien, en deswege steeds den moed gemist, om het consequent toe te passen. Feitelijk toch hebben ze naar deze methode alleen gehandeld met eenige hoofdzaken, en voor alle andere aangelegenheden hebben ze zelven van hun eigen stelsel afgezien.

Doch daarmee ligt het dan ook voor den grond.

Zegt men toch, dat de adviezen voor elk voorstel uit de afzonderlijke kerken moeten komen, eer ze saamvergaderd zijn, en dat alzoo de nog niet vergaderde kerken voorloopig over elk voorstel én afzonderlijk én groepsgewijze oordeelen moeten, dan hebt ge het recht niet, om tusschen belangrijke en niet belangrijke zaken te splitsen.

Integendeel, eeu kerkeraad, een predikant of een lid, dat een zaak van geschil of tucht voor zijn rekening heeft, vindt juist die geschil-of tuchtzaak uiterst belangrijk.

Ook al laten we derhalve de principiecle quaestie van gelaste afgevaardigden ter Synode, die feitelijk achter dit stelsel schuilt, voorshands rusten, enkel reeds als methode van voorbereidende behandeling is dit stelsel, om voorloopig onderzoek en advies te ontleenen aan kerkeraden, dassen en pro-

vinciale synoden, onaanuemelijk, ouiDrofijtelijk en onuitvoerbaar.

Natuurlijk blijve aan eiken kerkeraad, aan elke classe en aan elke synode-provinciaal het recht onverkort, om voorstellen in te dienen, of over stukken die gepubliceerd werden, een advies op te zenden.

Alleen maar, dit kan nooit in de plaats treden van dat eigenlijke voorloopig onderzoek dat elke Synode-Generaal zelve heeft in te stellen.

Dat onderzoek kan eerst beginnen als de Synode geopend is.

Omdat dan eerst de stukken er zijn. Omdat dan eerst de kerken saam zijn gekomen.

Omdat dan eerst commissiën kunnen benoemd worden, waarin men de zaak uit het oogpunt der kerken in het gemeen kan bezien.

Omdat dan eerst alle archiefstukken en officieele documenten kunnen worden ingezien.

gezien. En ook omdat men, bij het inkomen van nieuwe voorstellen, dan terstond in de gelegenheid is ook deze te overwegen. Neem b.v. de Zending.

Bij het tweede stelsel had men nooit verder kunnen komen, dan om het eerste rapport te verwefpen, en dan had men weer voor drie jaar naar huis kunnen gaan, zonder een stap verder te komen.-

Nu daarentegen kou men terstond spijkers met koppen slaan, en werd de zaak gered. We twijfelen er dan ook niet aan, of de derde methode, die overigens ook buitenslands door alle grootere kerken gevolgd wordt, heeft thans eens voorgoed wortel geschoten, en geen volgende Synode zal er meer van afgaan.

Edoch, juist in verband hiermede is het ten zeerste uoodig, een wijziging in den gang der zaken te brengen.

Thans namelijk bestaat de gewoonte, dat de Synode, na 's morgens te zijn saamgekomen, dien eigen middag reeds voortwerkt, en rusteloos eiken morgen en eiken middag, soms bovendien nog 's avonds, zitting houdt. Dit nu is ougereformeerd; wijl het geen rekening houdt met de beperktheid der menschelijke kracht en de zwakheid van ons lichaam.

Van negen tot vier uur vergaderen; daarop den heelen avond commissie houden; en dan soms tot diep in den nacht rapporten stellen, om den volgenden morgen weer te negen uur present te zijn, is twee, drie dagen, maar geen vier weken uit te houden.

Dit is meer vergen, dan men vergen mag. Buitenaf heeft men dat dan ook ingezien, en daar heeft men bij meer dan één Synode den goeden regel ingevoerd, dat men na de opening der Synode de commissiën van advies benoemt, in de handen dier commissiën de stukken stelt, en alsdan geen Synodale zitting houdt voor na twee drie dagen.

Die drie dagen worden dan gebruikt, om 's morgens vroeg commissoriaal te vergaderen, en rustig en kalm kunnen daarna 's middags en 's avonds de rapporten en adviezen worden opgemaakt.

Is men daarmee gereed, dan worden deze of gedrukt, of ter visie gelegd, en dan eerst komt de Synode weer bijeen, om alsnu geregeld deze rapporten en adviezen te overwegen.

Dien weg nu moet het ook bij ons op. Eerst de Synode laten saamkomcu, en de commissiën benoemen; dan drie dagen tijds gunnen; om den commissioralen arbeid gereed te maken; en daarna eerst in openbare zitting deze adviezen in discussie brengen.

Er is nu, dit mag zónder overdrijving gezegd, meer van de menschelijke kracht gevergd, dan waarover de Heere ons de vrije beschikking geeft.

En dit mag op een Gereformeerde Synode niet bestendigd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen