Pluriformiteit.

De heer Th. F. Bensdorp, R. K. priester, heeft in de Katholiek, deel 119, op blz. 205—253, een critiek geplaatst van hetgeen bij onderscheidene gelegenheden door de Heraut gezegd was over de eenheid en de pluriformiteit der institutaire kerk.

De nobele vorm en ernstige toon van deze polemiek kan niet genoeg gewaardeerd worden. In dat opzicht kan ze dienen als model. En in dat opzicht zou het ons dan ook een voorrecht zijn, indien we ruimte en tijd konden vinden, om haar op den voet te volgen, en overtuiging tegenover overtuiging, betoog tegenover betoog te plaatsen.

Voor een deel zullen we dat ter gelegener tijd dan ook stellig doen, al zal het wellicht niet in .den vorm van anticritiek zijn. Het geldt hier een grondovertuiging, en ook wij mogen nimmer aflaten, om de gronden dezer overtuiging telkens opnieuw te toetsen, en de gapingen die er nog in ons betoog zijn, aan te vullen; iets waarbij ook deze polemiek ons meer dan één plek zal kunnen aan de hand doen, waarbij nadere voorziening noodig is.

Voor het oogenblik echter moeten we er ons toe bepalen, één doorioopend misverstand weg te nemen.

Gedurig toch komt de geachte schrijver er op terug, dat twee dingen, die als tegenstrijdig tegenover elkander staan, niet tegelijk waar kunnen zijn, en wij althans ontvingen den indruk alsof hij in den waan verkeerde, d? rt wij daar anders over dachten.

Toch is dit niet zoo.

Indien, om een door hem zelf gekozen voorbeeld te kiezen, de ééne kerk leert, dat een element van het Avondmaal, door transubstantiatie, de Christus wordt; een tweede dat in, sub et cum brood en wijn de Christus tegenwoordig is; en een derde, dat onder het gebruik van brood en wijn, de ziel in coelum subvscta met het lichaam en bloed des Heeren gevoed wordt; dan sluiten deze drie voorstellingen elkander uit; en kan wie het ééne belijdt, niet anders verklaren, dan dat de beide andere voorstellingen met de waarheid in strijd zijn.

Maar dit is heel iets anders dan hetgeen door ons onder de pluriformiteit verstaan wordt. Wij bedoelen daarmede, om bij hetzelfde punt te blijven, dat in dit Sacrament de mystieke gemeenschap met den r-Christus wordt genoten, doch dat de wijze waarop die gemeenschap tot stand komt, niet door ons in adaequaten vorm kan worden uitgedrukt. Dat ook hier het finitum infiniti non capax doorgaat. Toch beproeft men de mystieke realiteit, die hier in schuilt en genoten wordt, zoo na mogelijk uit te drukken. Daarbij nu drukt de één meer op deze, de ander meer op die zijde. Dit hangt saam met den onderscheiden aanleg en bewustzijnsvorm. Die onderscheiden wijze van het mystieke te bevatten, zette zich dan eenzijdig vast. En zoo geraakten ten slotte drie of meer vormen van belijdenis tegenover elkander, die in die gepraeciseerde uitdrukking niet samen waar kunnen zijn. Maar dit neemt niet weg, dat ze allen saam eenzelfde mystieke realiteit pogen te grijpen en te begrijpen, die nooit in menschelijke taal door eene aan het mystieke geheel adaequate omschrijving zal kunnen worden uitgedrukt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen