Buitenland.

Daitschland. Ds hoogleeraar Dr. P. Tschac kert heeft een dik boek uitgegeven over het „ontstaan van de Luthersche en Gereformeerde Kerkleer" (Göïtingen 1910, bij Vandenhoek en Ruprecht).

De hoogleeraar Hêrnack heeft eens uitgesproken, dat de dogmengeschiedenis in den arbeid van Luther een eindpaal gekregen heeft, en het praktisch gevolg, doordat de leerboeken van Harnack in de handen van velen zijn, is geweest dat de studenten in ds godgeleerdheid beter weten wat Cyrillus van Akxandrië of Johannes Damascenus geleerd hebben, dan dat zij weten uiteen te zetten, hoe de leer van Luther en Calvijn was. De kennis van hetgeen deze twee reformatoren leerden putte men uit leerboeken over de kerkgeschiedenis, die natuur lijk slechts beknopt de gedachten dier mannen konden weergeven. Daarom is het verblijdend, dat Dr, Tscbackert zich tot levenstaak koos het bestudeeren van de' eeuw der reformatie. Omtrent Luther leert hij, dat deze door het nominalisme van Ockam heen, tot het verstaan van Augustinus en de mystiek kwam, om van daaruit, bij verwerping van de Pantheïstische afdwalingen der mystiek, een Bijbeisch standpunt in te nemen, terwijl hij den sleutel van de verklaring van Gods Woord in de leer van Paulus vindt. Dit is de grondslag waarop Luther zijn Theologie bouwt, welke zich aan de eene zijde tegen de hiërarchie, de traditie en de werkheiligheid der Roomsche Kerk richt, en aan den anderen kant front maakt tegen bet eenzijdig spiritualisme der Dooperschen. Op die manier komt Luther er toe, zijn leer te verkondigen van de rechtvaardiging door het geloof alleen of zijn religieus determinisme, welke leer, in afwijking van andere geschiedvorschers, Dr, Tscbackert voorstelt ais een wezenlijk deel van Luther's vroomheid. Sterk zoekt de hoogleeraar te doen uitkomen, dat Zwingli een zelfstandig standpimt inneemt; hij bescürijft hem als een speculatief aangelegden humanist, , die van de Godsleer uitgaat en niet, gelijk Luther, van het gelooi. Cavijn daarentegen IS steik van Luther afhankelijk. Ook geeft Dr. Tscbackert een uiteenzetting van de belijdenisschriften der Lu'hersche en Gereformeerde Kerken, welke hunne normatieve beteekenis voor de velschillende landskerken erlangen door de kerkenordeningen. Opmerkelijk is bet, dat Dr. Tscbackert ook aantoont dat de verschillende kerkenordeningen als ondergrond de verschillende belijdenis der kerken hebben.

Wij kunnen het oordeel omtrent Calvijn niet beamen; immers deze reformator bouwde wel voort op hetgeen Luther geleerd had, maar ging toch, niet minder dan Zivingli, ook zijn eigen weg. Maar dit belet niet, dat wij den arbeid van den hoogleeraar van Gö.'.tingen van groot gewicht voor dezen tijd achten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen