GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Een valsche beschuldfging?

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Een valsche beschuldfging?

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Naar aanleiding van wat we over den aHoop der verkiezingen schreven, meende Dr. Kromsigt In de Gereformeerde Kerk ons op de vingers te moeten tikken, omdat we een valsche beschuldiging hadden geuit tegen de Hervormde Kerk.

Hij schreef het volgende:

Een valsche beschuldiging.

De wijze, waarop de Heraut in haar nummer van 28 Juni 1.1. de Ned. Herv. als Volkskerk bestrijdt, is van dien aard, dat we er toch even de aandacht op moeten vestigen en er tevens nadrukkelijk tegen moeten protesteeren.

Naar aanleiding van de verkiezingen trekt de Heraut, zonderling genoeg, precies de omgekeerde conclusie van wat wij eruit afleiden. Nu staat haar dit natuurlijk vrij. Ieder ziet ten slotte de dingen op zijne wijze. En als dit dan goed wordt gemotiveerd, kan men daarover ten minste discussieeren.

Doch wat de Heraut niet vrij staat, is: hare conclusie te trekken op grond van eene in koelen bloede, in 't algemeen uitgesproken valsche beschuldiging. En dit toch geschiedt in het nummer van 28 Juni 1.1.

Daar wordt gezegd, dat uit den uitslag der verkiezingen o.a. bleek „het geraar van een Volkskerk, die heel het volk wil omvatten, maar meer tuk is op staatstraktementen dan dat xe metterdaad voor geestelijke belangen van het volk zorgt”.

Hier worden dus zonder eenigen grond en: zonder eenig bewijs die predikanten, die opkwamen voor art. 171, omdat zij in schrapping of verzwakking van dat art. gevaar zagen voor de positie der Ned. Herv. Kerk als Volkskerk in het midden van ons volksleven (o.a. een man al Dr. Slotemaker de Bruine, van wien algemeen bekend is, hoe ijverig hij juist is in zijn pastoralen en anderen veelvuldigen arbeid voor de geestelijke belangen der kerk), kortweg geheel m het algemeen beschuldigd, dat zij meer tuk zijn op staatstraktementen dan dat ze metterda voor de geestelijke belangen van het volk zorgen.

De Heraut toont hier dus absolut geen rekening te houden met de hoogere motieven, die hen, die voor art. 171 opkwamen, bezielden, hoewel dete o.», door den ondergeteekende èa in zijne De Afscheidingsbtginselen in hunne beden lijke strekking èa in ïijn Geen coalitte zonde accoord I en op allerlei andere wijze herhaaldelijk duidelijk zijn ontwikkeld. Zonder eenige schijn of schaduw van benrijs, zonder ook eenig gevoel te hebben vcor het hooge ideaal van „heel de Kerk en heel het volk!' zonder te letten op de moeilijkheden, die het vasthouden aan zulk een ideaal van zelf met zich brengt, zooder ook maar even te denken aan de schuld, die men teif mede draagt voor ons volk als geheel (die men door zich te onttrekken nog beeft vermeetdero), wordt aan allen, die nog aan de Vulkskerk vasthouden en hunne taak zoo goed mogelijk trachten te vervullen, hier eenvoudig gentel in het algemeen eene valsche beschuldiging in het aangezicht geslingerd.

Wat moet men hiervan nu zeggen ? We iuUen het niet verder kwaLficeeren. Doch indien een toonaangevend blad als de Heraut op een dergelijke wijze gaat polemiseeren, wat zal men dan nog straks van anderen moeten verwachten? Daarom willen we, aleer dit kwaad om zich heengrijpt, de Heraut toch eens met allen ernst herinneren aan het 9Ie gebod: „Gij zult geen valsch getuigenis spreken tegen uwen naaste.”

Hoezeer het ons leed doet, kunnen we toch niettegenstaande dit protest onze aanklacht niet terug nemen.

Natuurlijk ontkennen we niet, dat er onder de predikanten der Hervormde Kerk zijn, die voor uitbreiding der staatstractementen ijveren, en die tevens een warm hart hebben voor de geestelijke belangen van ons volk.

We spraken echter niet over enkele predikanten, maar over de Hervormde Eerk als zoodanig. Ze heeft bij monde van de Synodale Commissie zich officieel gewend tot den toenmaligen Minister van Binneclandsche zaken Mr. Heemskerk, om terstond, toen ze haar üaantieel gepriviligieerde positie bedreigd achtte door de ingediende voorstellen tot Grondwetsherziening, voor de fïiiantieele rechten der Kerk op te komen.

En dat deze Hervormde Kerk, die terstond in het geweer komt, wanneer ze meent, dat haar iïaantieeie positie bedreigd wordt, al zeer weinig zorgt voor de waarachtige geestelijke belangen van ons volk, zal zelfs Dr. Kromsigt niet durven ontkennen.

De laatst gehouden Synode is daarvan weer het meest treffende bewijs.

Maar ook afgezien daarvan, dat onze aanklacht niet een bepaalde groep, maar de Hervormde Kerk als zoodanig gold, zouden we tot de conscientle van Dr. Kromsigt en zgn medestanders wel de ernstige vraag willen richten, of ook zij in dezen vrij uit gaan.

Ons artikel handelde over de verkiezingen; het ging over de omverwerping van het Ministerie-Heemskerk mee door de schuld van de actie, door Dr. Kromsigt en de zijnen in het leven geroepen.

Dr. Kromsigt zelf heeft het gezegd, dat de schuld van het vallen onzer Christel^ke Regeering in hoofdzaak daaraan te wgten was, dat de meerdere subsidie voor de predikantstractementen in de groote steden geweigerd was.

Indien dit juist is, blijkt dan daaruit niet, dat het tuk zijn op Slaatstractementen van de Hervormde Kerk de oorzaak Is, dat de hoogere geestel^ke belangen van ons volk schade hebben geleden?

Uit ontevredenheid omdat men de begeerde subsidie niet kreeg, liet men een Ministerie vallen, dat In elk geval de Christelijke banier hooghield. De geheele vrijmaking van het Christelijk onderwijs Is daardoor voor jaren onmogel^k gemaakt. Onze zending in Indië loopt groot gevaar, onder den druk van een liberaal Ministerie te worden geschaad. Van een vastleggen van de Christelijke beginselen In onze omgeving is onder het thans opgetreden liberaal Ministerie wel niets te wachten.

Is het dan te hard uitgedrukt, wanneer we zeggen, dat de quaestie der staatstractementen zwaarder heeft gewogen dan de geestelijke belangen van ons volk?

En wat ten slotte de opmerking van Dr. Kromsigt betreft, dat het bij den strijd om het behoud of de vermeerdering dezer staatstractementen niet ging om het eigen tiaantieel belang der predikanten, maar om de historische rechten der Hervormde Kerk te handhaven en haar in staat te stellen de geestel^ke verzorging van ons volk beter ter hand te nemen, zoo nemen we gaarne aan, dat het geestelijk motief bij hem en de zijnen op den voorgrond stond.

Maar toont dit dan niet, hoe geestelijk zwak een Kerk staat, die, ten einde haar roeping te vervullen om tegenover den steeds grooteren afval van het Christendom in onze steden een dam op te werpen, steunen moet op staatstractementen In plaats van zelf hiervoor de middelen saatti te brengen ?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 14 september 1913

De Heraut | 4 Pagina's

Een valsche beschuldfging?

Bekijk de hele uitgave van zondag 14 september 1913

De Heraut | 4 Pagina's