Onze zending te Solo.

Onze nog zeer jonge zendingspost te Solo, waar Dr. van Andel arbeidt, geniet de eer de bijzondere aandacht te trekken van de liberale pers in Indië, 't Is alleen ietwat zonderling, te zien, hoe verschillend het oordeel der Indische wijzen uitvalt.

In het koloniaal weekblad, orgaan der vereeniging Oost , en. West werd onlangs uit de Oost-Indische mail een correspondentie opgenomen van Mataram, waarin deze, na eerst over onzen zendingsarbeid te Djocjakarta en het daar bestaande hospitaal te hebben gesproken, aldus voortgaat:

Te Solo zal het natuurlijk van hetzelfde laken een pak zijn, en uit de omstandigheid, dat hier n Djocja geen enkele Javaan er aanstoot in eeft gevonden, dat de zending zich in de oude orstenstad kwam vestigen, veronderstellen we, at het te Solo idem idem zal zijn.

De Javaan hier laat zich wel lijmen door oeliewervers, wanneer deze met rijksdaalders ammelen, maar bij hooge uitzondering door en zendeling-arts.

Als bewijs hiervoor voert Mataram aan, dat ook .de resultaten van de kerstening van het Hospitaal te Djocjakarta bedroevend gering zouden zijn gebleken, als is de geneeskundige behandeling en verpleging er boven allen lof verheven.

En daarna gaat hij voort:

Indien de Javaa§''fffi'%verheidswege gedwongen - witxA om binnen te treden, ja; , dan zou het wat anders zijn, doch nu niemand hem dwingt en hij bovendien ziet dat zijn prijjajis ook niets van de kerstening moeten hebben en er geen premies worden uitgeloofd, zooals door koeliewervers, nu trekt hij zich van die kerstening niemendal aan.

De meer ontwikkelde Javanen, die de zending wel degelijk doorzagen, richten voor alle zekerheid de Sarikat Islam op en daar stroomt nu de kleine man heen, zoodat we meenen met een gerust hart de zending in de Vorstenlanden te mogen zien werken, want resultaten krijgen ze toch niet.

Van bijzondere liefde voor de Zending getuigt dit schrijven zeker niet. Het optreden onzer Zending te Solo wordt alleen geduld, omdat er toch geen resultaten van te wachten zijn. Vooral dat »met een gerust hart" teekent den geest, die in Indië wordt gevonden. Zoodra er gevaar bestond, dat de, Zending eens veel vrucht op haar arbeid zou zien, zou de gerustheid des harten bij deze heeren blijkbaar weg zijn.

Zoo blijkt het dan ook het geval te wezen bij een medewerker van de Locomotief, die eveneens een artikel aan onze zending te Solo wijdt, maar tot heel andere resultaten komt.

Minister Pleyte heeft in zijn Kamerrede verzekerd, dat het godsdienstige element in de inlandsc.he beweging ook was gevoed door het optreden van de zending in Solo, bijzonder door de houding der zending in verband met de stichting van een zendingshospitaal op soenansgrond tegen den wensch van den vorst. Er is in den loop van het debat" ook van rechts, door Dr. Scheurer, gezegd, dat de zending met. voorzichtigheid te werk rnoet gaan, en bijzonder heeft indruk gemaakt het door den Minister voorge lezen advies van Dr. Adriani, waarin met nadruk werd voorgehouden, dat het Mohammedanisme voor den inlander meer beteekent dan een godsdienstige overtuiging, dat het ook innig samenhangt met den geheelen volksaard, dat het hem, als overheerschte, hoop is en troost.

Het Kamerdebat kan dan ook wel deze.algemeene overtuiging hebben geschonken, dat de zending in Mohammedaansche streken met groote gematigdheid te werk behoort te gaan. Maar vooral Solo moet dan als een zeer gevoelige plek in het zendingsgebied worden beschouwd. De ervaring heeft dat nu, toch afdoende geleerd.

Wij hebben nu vernomen, dat Ds. H. A. van Ande), missionaris-predikant te Solo, het plan heeft voor de uitgifte van een maandblad, aan godsdienstige onderwerpen gewijd. Dat wordt dan uiteraard een christelijk propaganda-blad-Ds. van Andel wil deze periodiek kosteloos verspreiden onder de voorname prijajis in de residentie Solo en heeft hiertoe aan eenige Europeesche bestuursambtenaren opgave gevraagd van de adressen van inlandsche ambtenaren in hun afdeeling en van kampongs, waar Javanen wonen, die voor de ontvangst van het maandblad in aanmerking kunnen komen.

Behoudens dit beroep op de medewerking der bestuursambtenaren, ligt er in de bedoeling van Ds. van Andel niets ongeoorloofds. Hij is te Solo gekomen en toegelaten voor de verkondiging van zijn geloof, en uitdrukkelijke beperkingen zijn hem daarbij niet opgelegd. Maar wel is zulk optreden met een propaganda-blad onder de prijajis onvoorzichtig. Waar gebleken is, dat, in het algemeen, de Mohammedanen in Solo de christelijke propaganda ongaarne ondergaan, dat daar het optreden der zending reeds aanleiding is geweest tot ontstemming en reactie, dan is thans de uitgave van een christelijk maandblad onder Javaansche prijajis en andere voorname inlanders een bedenkelijke fout.

We ontleenen dit laatste uitknipsel aan de Nieuwe Rotterdammer, die zich altoos haast zulke min of meer alarmeerende berichten onder de oogen harer lezers te brengen.

Ook dit stuk teekent.

Het optreden van Dr. van Andel heet nu reeds »onvoorzichtig", en hij heeft al een bedenkelijke fout begaan door een Chris telijk blaadje uit te geven tot propaganda van de Christelijke religie.

Bepaald ongeoorloofd is dit nu nog wel niet, want «beperkende bepalingen" waren hem dusverniet opgelegd, maar ... en ge ziet reeds de dreigende hand opgeheven .die straks de Zending aan banden zal leggen.

We hopen, dat Dr. van Andel zich door deze critiek niet van de wijs zal laten bren gen, en rustig met zijn arbeid zal doorgaan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen