Vooralsnog zonder titel - pagina 126

RELIGIEUZE

VERENIGINGEN

De Swaan is een zorgvuldige spreker. Hij kiest zijn woorden met zorg en laat bijna geen zin onafgemaakt. Hij spreekt wat langzaam en nadrukkelijk, alles uit het hoofd. Het ziet er uit alsof hij een college geeft; hij loopt wat heen en weer, met afwisselend een hand in een van zijn zakken, beheerst gesticulerend, de zaal rondkijkend. 'Macht is niet eenvoudig een eigenschap of een bezit van één iemand, maar eerder iets van een positie in een maatschappelijk netwerk. 126

Mensen zitten op alle mogelijke manieren aan elkaar vast. Zo beschouwd is het eerder een specifieke positie die macht met zich meebrengt. Een hele specifieke benadering van macht is die vanuit de begrippen'machteloosheid'en'afhankelijkheid'. Neem het voorbeeld van een baby, toch het toonbeeld van machteloosheid. Andere jonge dieren vinden vlak na de geboorte haast automatisch de weg naar de tepel, maar een baby niet, die moet er aangelegd worden. De machtsverhouding is als volgt: de baby heeft honger en wil eten, de moeder heeft behoefte aan uiting van gevoelens van affectie en zorg, maar beiden zijn voor de vervulling van hun behoefte van elkaar afhankelijk. Of neem iets simpels als de boterham die 's ochtends op je bord ligt. Voordat het brood bij jou op tafel ligt is er een heel netwerk van mensen die van elkaar afhankelijk zijn aan te pas gekomen: iemand die het brood bakt, verkoopt, iemand die het graan maalt en iemand die het verbouwt. Honderd jaar geleden was die afhankelijkheidscirkel veel kleiner en speelde die zich vaak binnen een veel kleinere regio af, vergeleken met de wijdvertakte netwerken nu. Een ander aspect van afhankelijkheid is sturing of discipline; we hebben anderen nodig om dat te leren. Zo hebben we allemaal geleerd bij trek niet meteen alles van het aanrecht te grissen en op te eten of uit de pannen op het fornuis te eten. We hebben geleerd beheerst met onze appetijt om te gaan. Hetzelfde geldt voor erotische behoeften; mannen moeten zich beheersen en kunnen niet zomaar doen waar ze zin in hebben. Je kan ook je spotlust bijvoorbeeld niet zomaar uiten, dat kan zich tegen je keren. We hebben geleerd daar voorzichtig mee om te gaan en dat beheerst te doen. Bij dit alles geldt de beperking dat je aan medemensen vast zit; je hebt ze nodig om dit te leren, maar ook om het vol te houden.' Hoewel De Swaan er goed in slaagt de aandacht vast te houden, vervalt hij de laatste vijftien minuten nogal eens in herhaling. Tot m'n opluchting rondt hij z'n verhaal af: 'Ik denk dat we het onderwerp in de discussie na de pauze straks verder kunnen uitdiepen.'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen