'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 115

natuurkunde en geloof in de jaren dertig

114

kunnen zijn dat de zes scheppingsdagen in werkelijkheid langere periodes bestreken – een opvatting waarvoor hij in een voetnoot verwees naar het boek van Aalders.38 Hoewel Sizoo deze opvatting niet afwees, leek hij er ook niet echt veel vertrouwen in te hebben. Een fundamenteler vraag was voor hem of we ons geloof nu moesten aanpassen aan de bevindingen van de natuurwetenschap. Nee, stelde Sizoo: ‘Dat tot het stellen van deze vraag de resultaten van het natuurwetenschappelijk onderzoek, hoezeer zij ook uiteenlopen, alle aanleiding geven, zal na het voorgaande duidelijk zijn. Anderzijds moet het antwoord op de vraag gevonden worden door onbevooroordeeld onderzoek der Schrift zelf’,39 waarmee Sizoo de bal terugkaatste naar de theologen en zelf binnen de grenzen van de bijbelbeschouwing, zoals verwoord in de leeruitspraken van de synode van Assen en het rapport-Van Dijk, probeerde te blijven; hij gaf de wetenschappelijke resultaten immers niet het laatste woord. Dit onderstreepte hij nog eens door ook de onderzoeksmethode kritisch te bespreken, al benadrukte hij daarbij dat deze kritische beschouwing een inhoudelijk wetenschappelijke kritiek van de verschillende methoden en hun vooronderstellingen was. Kritiek die uitsluitend berust op ongewenste resultaten mocht nooit gebruikt worden om de methode als onjuist van de hand te wijzen.40 Hij kwam uiteindelijk tot de conclusie dat de onderstellingen die aan de methode ten grondslag liggen ‘in het licht der thans bekende experimenteele gegevens en binnen het kader der thans geldende natuurwetenschappelijke theorieën, een redelijke mate van waarschijnlijkheid mag worden toegekend’. En: ‘het vervangen van deze of van enkele der hypothesen door andere is niet onmogelijk, maar leidt tot speculaties, die noch op feiten noch op theorie gegrond zijn’.41 Het gesprek over de ouderdom der aarde zou na het verschijnen van de boeken van Aalders en van Sizoo aan de vu voorlopig niet verder gevoerd worden. Pas na de oorlog werd het – op initiatief van Sizoo – voortgezet.

christelijke natuurwetenschap? Hoewel zowel Hepp, Aalders, Schouten en Sizoo met hun ideeën over de natuurwetenschap meenden in de calvinistische traditie te staan,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen