'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 55

aanloop en opbouw. de jaren 1927-1933

54

geen mogelijkheid om verder te studeren. Na zijn eindexamen werkte hij twee jaar als assistent bij Philips in Eindhoven en in september 1920 begon hij alsnog aan een studie natuurkunde in Leiden, waar hij van dichtbij boeiende en stormachtige ontwikkelingen in de natuurkunde meemaakte bij de hoogleraren Kamerlingh Onnes, Lorentz, Ehrenfest en hun opvolgers. Reeds in november 1921 behaalde hij zijn kandidaatsexamen. Van 1925 tot 1927 deed hij onderzoek naar het verschijnsel supergeleiding, een van de onderzoeksgebieden binnen het Leidse lage-temperaturen onderzoek. Er verscheen van zijn hand een tiental artikelen, de eerste samen met Kamerlingh Onnes. Kort daarna overleed deze en Sizoo zou uiteindelijk promoveren op 24 juni 1926 bij een van zijn opvolgers, W. J. de Haas, met een dissertatie getiteld Onderzoekingen over den suprageleidenden toestand van metalen.24 De belangrijkste conclusie van dit proefschrift betrof de samenhang van de kristallisatietoestand en de eigenschappen van de supergeleidende toestand. Van 1927 tot 1930 was Sizoo wetenschappelijk medewerker bij Philips en deed onderzoek naar de afhankelijkheid van magnetische eigenschappen en hysteresisverschijnselen van de bewerking en de kristalgrootte van het metaal, waarover hij een tiental artikelen publiceerde.25 Tijdens zijn studie in Leiden was hij al geïnteresseerd in natuurfilosofische onderwerpen en met name de relatie tussen geloof en natuurwetenschap hield hem – zelf afkomstig uit een gereformeerd milieu – bezig. Vragen van wijsgerige of levensbeschouwelijke aard kwamen binnen de studie eigenlijk niet aan de orde, vertelde hij later, ‘als je toch gelovig was, dan mocht dat wel, maar: daar praten wij niet over’. De cultuur op de universiteit van Leiden tijdens zijn studie, karakteriseerde hij als ‘de na-periode van het uitgesproken materialisme, de herfsttij van het positivisme’. Tegelijkertijd was Sizoo deel van de gereformeerde wereld, waar ‘in die tijd, nog zeer algemeen de gedachte leefde, dat de natuurwetenschap in handen was van de ongelovigen’, ‘ondanks het feit dat er vóór 1930 van de zijde van de vu heel wat geschreven was over de natuurwetenschappen’.26 Sizoo was, zoals veel gereformeerde studenten die studeerden aan een van de rijksuniversiteiten, lid van de studentenvereniging Societas Studiosorum Reformatorum (ssr). Ook in de kring van de ssr werd sinds de oprichting in 1886 geworsteld met de vragen die voortkwamen uit de ‘aanvallen van de zijde der natuurwetenschappelijke

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen