De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 35

34 bedeutete dies, das die Norm nirgendwo und nirgendwann, also gar nicht geiten würde. Sie hätte keinen möglichen Inhalt und somit auch kei ne mögliche Geltung" 32). Men werpe ons hier niet tegen, dat Kelsen alleen de rechtmatige menschelijke gedraging als doel van het recht aan het recht transcendent verklaart 33), maar dat dan nog altijd de inhoud van den "bedingen den Tatbestand" en van het rechtsgevolg binnen den empirischen "Rechtssatz" als " rechtsimmanent" kunnen gelden. Want de inhoud van het rechtsgevolg kan niet anders dan een rechtmatige menschelijke gedraging zijn: "Wenn a, so soU b". Ook al is dus uit den " bedingen den Tatbestand" de plicht tot een rechtmatige gedraging geëlimineerd, hij keert onmiddellijk weer in het rechtsgevolg terug. Bovendien is ook in den "Bedingenden Tatbestand" de plicht, om zich rechtmati g te gedragen, slechts schijnbaar geëlimineerd. Wij bevinden ons hier n.l. reeds in een nieuwe antinomie, waarin Kelsen's "Normlogik" tengevolge van de grond-antinomie in het vorminhoudprobleem zich verwikkeld heeft, t. w. de antin omie van het onrechtsprobleem.

Gelijk wij bij onze behandeling van het wezen der antinomie betoogden, kunnen recht en onrecht in hun onderlinge verhouding wel een tegenstelling, maar geen antinomie vormen, wanneer men slechts de souvereiniteit van den rechtskring intact laat. Ketsen heeft echter de "souvereiniteit in eigen kring" van het recht terwille van de mathematische logica met haar ' functi onalistische continuïteitswet doorbroken. En van stonde aan komen recht en onrecht nu inderdaad in de verhouding van een antinomie te staan. Deze antinomie is een voortdurende crux voor Kelsen's Normlogik gebleven en met allerlei sophistische constructies heeft hij gepoogd er zich aan te ontworstelen. Toen hij nog op het statisch standpunt stond, waarin de rechtspersoonlijkheid althans nog een zekere zelfstandigheid tegenover den Rechtssatz behield, kon hij zonder bezwaar a a n de private rechtspersonen het onrecht toerekenen. Alleen de staat, wiens wil met het positieve recht identiek was, kon geen onrecht doen. Nauw was echfer het rechtssubject door de functionalistische dynamische logica tot een bloote normfunctie ontzield, of de toetekening van het onrecht werd over de geheele linie problematiek. Was immers de rechtspersoon niet anders dan een personificatie van rechtsnormen, hoe kon ze dan onrecht doen? In zijn tweede hoofdwerk: Das Problem der Souveränität und die Theorie des V ölkerrechts (1920) heeft Kelsen deze antinomie zoeken te ontgaan door de constructie van een secundaire rechtsnorm naast een primaire en de constructie van een onrechfssub ject naast een rechtssubject.

Deze beide subjecten konden noo it identiek zijn en wel op denzelfden g rond niet, waarom de Christelijke theologie de persoon Gods tegenover

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen