Radioactiviteit en atoomtheorie - pagina 3

6

G. J.

SIZOO

v a n de a t o m i s t i e k t o t de s u b - a t o m i s t i e k , w e l k e o p h a a r b e u r t t o t de j o n g s t e o n t w i k k e l i n g der a t o o m p h y s i c a heeft geleid, a a n de o n d e r z o e k i n g e n op het g e b i e d der r a d i o a c t i v i t e i t is te d a n k e n . D e b e t e e k e n i s der r a d i o a c t i e v e o n d e r z o e k i n g e n v o o r de o n t ­ w i k k e l i n g der a t o o m t h e o r i e , k o o s ik als o n d e r w e r p v o o r dit uur. O p de o n t d e k k i n g v a n het s t r a l e n d v e r m o g e n v a n U r a a n v o l g d e reeds s p o e d i g de b e r o e m d e o n t d e k k i n g v a n t w e e n i e u w e zeer s t e r k r a d i o a c t i e v e e l e m e n t e n , P o l o n i u m en R a d i u m , d o o r h e t e c h t p a a r C u r i e , als b e k r o n i n g v a n een zeer m o e i z a a m o n d e r z o e k v e r ­ kregen. T e r w i j l het z o e k e n n a a r n i e u w e r a d i o a c t i e v e e l e m e n t e n v a n v e r ­ schillende zijden w e r d v o o r t g e z e t , en successievelijk t o t n i e u w e r e s u l t a t e n leidde, r i c h t t e zich het o n d e r z o e k v a n z e l f s p r e k e n d o o k o p den a a r d der stralen zelf. E e n ordening der zeer uiteenloopende e x p e r i m e n t e e l e r e s u l t a t e n b l e e k p a s mogelijk, t o e n R u t h e rf o r d h a d v a s t g e s t e l d , d a t de r a d i o a c t i e v e s t r a l i n g niet als h o ­ m o g e e n m o c h t w o r d e n b e s c h o u w d , m a a r d a t zij uit drie q u a l i t a t i e f verschillende stralensoorten b e s t o n d . D e z e drie soorten w e r d e n door h e m als a-, /?- en y-stralen o n d e r s c h e i d e n . A l l e e n de l a a t s t e k w a m e n in e i g e n s c h a p p e n m e t de r ö n t g e n ­ stralen g e h e e l o v e r e e n , en m o e s t e n d a a r o m , n a d a t d o o r H a g a en W i n d (1899) de b u i g i n g der r ö n t g e n s t r a l e n w a s a a n g e t o o n d , w o r d e n o p g e v a t als een in de r u i m t e c o n t i n u v e r d e e l d e v o o r t ­ p l a n t i n g v a n e l e c t r o m a g n e t i s c h e trillingen, v a n lichttrillingen w e l quantitatief, e c h t e r niet q u a l i t a t i e f te o n d e r s c h e i d e n . D e a- en /?stralen d a a r e n t e g e n v e r t o o n d e n de e i g e n s c h a p in een m a g n e t i s c h en in een electrisch v e l d uit h u n rechte b a n e n te w o r d e n afge­ leid. D e z e e i g e n s c h a p veroorloofde te besluiten, d a t m e n in d e a- en /^-stralen te doen h a d m e t een s t r o o m v a n snel v o o r t v l i e g e n d e , concrete, electrisch g e l a d e n deeltjes. %

E e n onafhankelijk en zeer suggestief a r g u m e n t v o o r h e t discon­ tinue k a r a k t e r der a- en /^-straling w e r d g e l e v e r d door een m e r k ­ w a a r d i g verschijnsel, d a t in 1903, o n g e v e e r gelijktijdig, z o o w e l d o o r E 1 s t e r en G e i t e l als d o o r C r o o k e s w e r d o n t d e k t . L a a t m e n a-stralen v a l l e n o p een s c h e r m , d a t o p g e s c h i k t e wijze m e t een laagje zinksulfide is b e d e k t , dan n e e m t m e n een z w a k licht g e v e n v a n het s c h e r m w a a r . B e z i e t m e n n u e c h t e r dit lichtverschijnsel onder h e t m i c r o s c o o p , d a n blijkt het te zijn s a m e n g e s t e l d uit een

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen