1907-1908 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 145

135 Een overwinning, al wordt ze ook door Dr. Rutgers „de grootste overwinning" geheeton, welke zoo gemakkelijk zelfs door den grootsten egoist te behalen is, blijkt aldus op liet religieus zedelijk gebied sleclits een schijnoverwinning, neen een nederlaag te zi-jn. Zelfbeheersching (waarvan de kuischheid een onderdeel is) dat is het beheerschen van zijn eigen ik, van zijn eigen natuur, aan zijn redelijken wil, is hierbij niet noodig en aldus verlaagt het den niensch als redelijk-zedelijk wezen. Of dan alle N. M. zulke onzedelijke inenschen zijn ? Ik antwoord met een wedervraag: Is Robespierre dan zoo'n onmensch geweest? Wie bestrijdt krachtiger dan Gr. v. Pr. de revolutie en wie waardeert meer dan hij diens eerlijkheid, diens trouw, diens onbaatzuchtigheid. „Zij hadden (zoo zegt hij) hun leven gewijd aan eeiie beschouwing, volgens hen niet enkel goed en nuttig en zegenrijk, maar het eenige onfeilbare middel om spoedig en overal het einde van ramp en onheil, het begin van onverstoorbaar geluk te bewerken", zooals dit ook van vele N. M. gezegd kan worden en zoo veroordeel ik allerminst hen, die zich slechts door zedelijke motieven laten leiden, al keur ik ten strengste het feit als zoodanig af. De daad zelf wordt door de zedewet, welke als norma van het zedelijk handelen, „het hoo(jste" „het ideaal" als maatstaf aanlegt, veroordeeld en „al wat den mensch afvoert van den weg, waarop hij het hoogste goed kan bereiken mag door ons niet aanvaard worden" '). Ten opzichte van den persoon blijve gelden't woord van Jezus : „dat wie zonder zonde is het eerst den steen werpe"; doch ten opzichte van de daad zelf: maar gij — ga heen en zondig niet weder. Wie daarom het Christendom wil veroordeelen, dringc; eerst door in zijn wezen, om het te leeren beoordeelen als Friedrich Paulsen: „so wirkt das Christentum als eine allgegenwartige Macht, die Begierden massigend, die Leidenschaften bandigend, im Glück und Erfolg vor Masslosigkeit bewahrend, in Unglück und Zusanimenbnich irdischer Bestrebungen enhebend und stuikend" -). 1) Joh. Laramerts van Sneren. Het N. M. en de chi'istelijke zetieleer 1901, proefschrift pag. IIG. 2) Friedrich Paulsen. Sjstem der Ethik 7e en'8e And. 1901! Bd. I pag 170.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen