1929 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 75

67 dige practijk beoogen hetzelfde. Inderdaad is pas de laatste honderd jaar gebleken, dat hier een tegenstelling mogelijk is Noch bij Hippocrates noch bij Paracelsus was in dit opzicht van een conflict sprake. Dit conflict is pas gekomen, toen de geneeskunde een zuivere natuurwetenschap werd en in positivistische richting haar verdere ontplooiing zocht. Ziekte werd een stoffelijk iets. Virchow bouwde zijn orgaanpathologie op; Pasteur en Lister openden de oogen voor de tastbare oorzaken van de meeste infectie-ziekten. De physiologie van den mensch vond haar sterksten steun in het dier-experiment; zijn ontwikkeling werd teruggebracht tot een proces, dat een afschaduwing was van een veronderstelde eeuwenlange evolutie van eencellig organisme tot hoogere diersoort. De pharmacodynamie legde een nauwe schakel tusschen wat zich in vitro en wat zich in vivo afspeelde; de interne geneeskunde vierde haar grootste triomfen aan de sectietafel. Natuurwetenschappelijk te denken was het hoogste ideaal van den z.g. wetenschappelijk gevormden arts. Het causaliteits-principe had in alles het eerste en het laatste woord. Wie zal ontkennen, dat zulk een geestesrichting, die slechts waarde toekende aan nauwkeurig te controleeren verschijnselen, groote successen te boeken had en inspireerde tot al uitgebreider onderzoek? Voor ieder was werk te vinden. Men kwam handen te kort. Wie over ijver, handigheid en gezond verstand beschikte, kon het zijne er toe bijdragen bij de oude waarnemingen weer nieuwe te voegen. Op het experiment was aller aandacht gericht. Tenslotte werd het terrein niet meer te overzien. Er moest wel specialisatie komen Ieder onderzoeker kon slechts een uiterst gering gedeelte bewerken en verwerken. Schakel moest aan schakel worden gesmeed en daarom werden de verschijnselen steeds meer om huns zelfs wil bestudeerd, om de missing links in de opvattingen te vinden. Maar daardoor werd de aandacht te veel op de schakels zelf gevestigd; de zin, de bedoeling van het geheel steeds meer uit het oog verloren. Virchow's orgaanpathologie spitste de aandacht op één orgaan toe; de bacteriologie kende slechts bacterie en immuniteit en meende in deze twee begrippen haar arbeidsveld omschreven te zien; de physiologie dreigde vast te loopen in een al te plaatselijke verklaring der orgaanfunctie's. En een ieder der onderzoekers vond voldoening op eigen gebied in de meening, dat de som van alle vakkennis het gebouw der wetenschap vormen zou. Zoo leidde het natuurwetenschappelijk denken

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen