1932 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 81

77 tegenwoordig statistiese en kausale natuurbeschouwing als tegengestelden worden beschouwd? Spr. wil hier de aandacht er op vestigen, dat naast de niet-kausale beschrijving van het gedrag der elektronen, welke in ruimte en tijd geschiedt, de huidige physica toch ook een tweede beschrijving bezit, welke wel kausaal is (o.a. levert zij ons de gewone behoudingsteoremata voor energie en impuls). Deze tweede beschrijvingsvorm, die reeds eerder ontwikkeld was dan haar interpretatie in onze gewone aanschouwingsvormen, is de z.g. quantummechanica. Zij draagt een zuiver matematies karakter en is in de plaats getreden van de klassieke mechanica, welke laatste, gelijk bekend is, niet op atomaire processen mag worden toegepast. Het hoofdonderscheid tussen klassieke en quantummechanica is : Klassiek is de toestand van een systeem gekarakteriseerd, doordat op een bepaald tijdstip de koördinaten en momenten bekend zijn. Met behulp van de vergelijkingen der klassieke mechanika kan men dan de toestand van het systeem op ieder tijdstip er uit berekenen. Quantummechanies is echter de toestand van een systeem gekarakteriseerd door een z.g. golïfunktie in de fasenruimte, dus niet door iets in onze aanschouwingsruimte. Met behulp van de vergelijkingen der quantummechanica kan men nu de golffunktie op een volgend tijdstip er uit afleiden, m.a.w. de toestand op een later tijdstip kan weer uit die van een vorig tijdstip afgeleid worden. Om echter deze toestandsformulering in onze gewone aanschouwingsvormen te interpreteren, heeft men, zoals prof. S. gezegd heeft, een statistiese verbindingsbrug nodig. Hoe kan men nu verstaan, dat de beschrijving in ruimte en tijd niet tevens kausaal is? Om van twee gebeurtenissen de ene oorzaak van de andere te kunnen noemen is nodig, dat geen andere, onkontroleerbare, invloeden werken. Om echter het verloop der gebeurtenissen in onze gewone aanschouwingsvormen te kunnen afbeelden (bebeschrijven) moeten wij ze eerst waarnemen. Een waarneming voert nu een, aan het object der waarneming zelf vreemd, element in. De invloed hiervan is, tengevolge van bovenvermeld duaal karakter van straling en materie, niet volkomen na te gaan. Dit verhindert ons in de kausale verbinding van twee gebeurtenissen, die wij in ruimte en tijd beschrijven. Willen wij ze toch kausaal verbinden, dan kunnen wij deze kausale verbinding nooit waarne-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen