1937 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 144

134 muleercn der algemeene wetten, die de transformatie der verschillende vormen van energie beheerschen Uit de m dien tijd gevoerde discussies, tusschen de ,,atomisten" als Boltzmann en Planck eenerzijds, en de eneigetici anderzijds ''•'), blijkt duidelijk, dat de eersten zich zeer wel bewust waren, dat de atoomhypothese nog geen wetenschappelijk onbetwistbare zekerheid had verkregen, maar tevens, dat zij de diepe overtuiging bezaten, dat deze hypothese niettemin een zeer wezenlijken trek m de structuui der materie raakte M e n zou met een door Jordan in een ander verband gebruikte zinswending kunnen zeggen, dat zich tegen het prijsgeven van deze hypothese niet slechts een door de materialistische philosophie geschoolde denkwijze verzette, maar nog veel meer een ,,physisch m s t m c t " dat van de natuur de diepe beteekenis dezer hypothese had afgeluisterd *'^) Deze diepe beteekenis is dan ook in de ontwikkeling der physica sinds het begin dezei eeuw steeds meer aan den dag getreden Lorentz bewees door zijn electronentheorie, dat de idee eener discontinue structuur ook op het gebied der electromagnetische verschijnselen met vrucht kan worden a a n g e w e n d Planck en Emstein brachten haar zelfs over op het gebied der stralmgsverschijnselen Perrin's metingen omtrent de Brown-bewegmg leverden een fraaie bevestiging van E m s t e m ' s berekeningen omtrent de statistische variaties m de moleculaire beweging De, het eerst door Laue verkregen, interferentie figuren, die ontstaan wanneer röntgenstralen gekristalliseerde materie doordringen, demonstreerden de regelmatige rangschikking der atomen m het kristalrooster D e bestudeering der electriciteitsgeleiding m gassen, van kanaalstralen k a t h o d e stralen en radioactieve stralen verschafte zoowel de atomistiek der materie als die der electriciteit een vaste experimenteele basis, en legde tevens den innigen samenhang daartusschen bloot In het photo-effect m de proeven van Franck en Hertz, m het Comptoneffect treedt een niet minder mnige samenhang met de atomistiek der straling aan den dag W e l eischte het nieuwe experimenteele materiaal een grondige revisie van het atoombeeld T e g e n o v e r de uitkomsten der radioactieve onderzoekingen bleek de onderstelling van de onveranderlijkheid der chemische elementen, en d a a r m e d e die van de onveranderlijkheid der atomen, niet meer te handhaven H e t op grond van de kinetische gastheorie aan de atomen toegekende volume bleek niet continu met materie gevuld, maar het atoom een ijle, doorzichtige constructie van electrische ladingen, m bouw eenigermate vergelijkbaar met een zonnestelsel in miniatuur M a a r de grondidee der atomistiek, de opbouw uit laatste elementaire eenheden, bleef behouden Zelfs konden experimenteele methoden (scintillatiescherm, nevelkamer van W i l s o n , tellers) worden ontwikkeld, die de weiking van de afzonderlijke elementaire deeltjes demonstreeren, en

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen