1939 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 74

70

Newton, die daarbij aanwezig was, zette onmiddellijk een kleine berekening op, om zijn vermoedens aan deze nieuwe resultaten te toetsen, en toen hij begon te bemerken, dat zijn vermoedens volko­ men bleken uit te komen, raakte hij zoozeer in staat van opwinding, dat hij niet in staat was deze kleine eenvoudige berekening te vol­ tooien en hij moest een van zijn vrienden verzoeken, deze taak van hem over te nemen. Zoo kan men het pakkende verhaal voor het eerst lezen in het in 1822 verschenen werk van Robison, Elements of mechanical philosophy 8),. Dit schoone verhaal komt echter in een eenigszins bedenkelijk daglicht te staan, als men ziet, dat de resultaten van de metingen van Picart reeds in 1671 gepubliceerd werden, en dat ze besproken wer­ den in de zittingen van 9 Januari en 10 Februari 1672, en dat een verslag verscheen in de Philosophical Transactions van 1675 9), dus reeds 7 jaar vroeger; al zullen we straks overtuigender argumenten ten berde brengen, het is toch al zeer onwaarschijnlijk, dat al deze publicaties aan Newton, die zelf reeds sedert 1672 lid van de R. S. was en die er toch meer dan iemand anders voor geïnteresseerd was, onopgemerkt voorbij zijn gegaan. Men heeft echter in het verslag van Pemberton meer meenen te kunnen lezen, dan dit werkelijk bevat. In het bijzonder heeft men in den regel hieruit meenen op te maken, dat Newton reeds in 1666 in het volledig bezit van de gravitatiewet was en dat alleen nog gewacht behoefde te worden op betere resultaten van de graadmeting om deze ontdekking in optima forma te kunnen publiceeren. W el heeft het reeds sedert de verschijning van de Principia groote verwondering verwekt, dat er dan 20 jaar zijn verloopen tusschen de „ontdekking” en de publicatie van deze beroemde wet, en het heeft niet aan gissingen en hypothesen ontbroken om deze „twenty years’ delay in announcing the law of gravitation” (zooals de titel luidt van het uitvoerige artikel, door Cajori in 1928 aan deze materie gewijd) 10) te verklaren, de moderne kritische onderzoekin­ gen, en we zouden er zelfs bij kunnen voegen, een nauwkeurige studie van de Principia zelf, hebben geleerd, dat „dit 20-jarig uit­ stel” in hoofdzaak op een fictie berust en dat het weliswaar boven alle twijfel verheven is, dat Newton reeds in 1666 de eerste ideeën van zijn grootsche theorie heeft opgevat en daarbij in het bijzonder de „quadratenwet” heeft ontdekt, maar dat hij nog zeer ver verwij­ derd was van een werkelijk volledige attractiewet. W e zullen juist zien, dat hij zich van 1666 tot 1685. weliswaar met langdurige onder­ brekingen, met deze problemen heeft beziggehouden en zich eerst aan het eind van deze onderzoekingen, dus in 1685, gerechtigd achtte de naar hem genoemde wet in haar volledigen omvang neer te schrij­ ven, n.1.: „twee stoffelijke punten trekken elkaar aan met een kracht, die recht evenredig is met de massa’s en omgekeerd evenredig met het quadraat der afstand”, dus in formule K = f m'„m; * r

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen