1941 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 55

45 aceto inposita toilet uermcas" (d.i. dat Agrimonie-kruid, met azijn opgelegd, wratten verdrijft). In later tijd vinden we in 't reeds genoemde Gothaër mittelniederd. Arzneibuch (S. 152): , , W e d d e r de watten v n d e likdorne nym agrymonyen vnde sede de an etike". ( = T e g e n de wratten en likdoorns : neem Agrimonie en kook die in azijn). En 't meergenoemde 15de-eeuwse ..Leechbook" ( = medicijnboek) geeft op pag. 295 't volgende recept: ,,For wertis take e^romoyn a n d stamp itt with salt and temper it with vynegre a n d lay on the werf and within III days it will do a w a y the wert. Probatum est". (D.W.Z.: T e g e n de wratten; neem Agrimonie, stamp die fijn met zout, vermeng ze met azijn, leg ze op de wrat en binnen drie dagen zal ze die verdrijven, 't Is uitstekend), O n d e r de 16de-eeuwse kruidboekschrijvers is 't vooral T a b e r naemontanus (I, 3 4 2 ) , die van dit gebruik melding maakt, als hij zegt: ,,Agrimonien-kraut mit starckem W e i n e s s i g vnnd Saltz gestossen, vertreibt vnd heylet die Wartzen vnd Krahen Augen ('= eksterogen)". O o k bij Ad. Lonicerus (t.a.p. 293) vinden we een dergelijke indicatie. In de 1 7de eeuw vinden we hetzelfde middel bij P . van Aengelen, Herbarius, blz. 237: ,,Odermennigh, met Azijn vermenght verdrijft Wratten". T o t diep in de 18de eeuw w o r d t van dit gebruik der Agrimonie onder 't volk melding gemaakt: ]ac. de Smet (t.a.p. 288) vertelt nog: ,,Agromonie met sout gestooten ende met azijn vermengelt is goet opgeleyt op kancker, haerworm, vratten ende alle oude seeren". O o k G. Simons in de Schat der Armen (II, 176) spreekt nog in dezelfde geest. N a d i e n heb ik niets meer over een dergelijke aanwending gevonden.

Bevriezing kan w o n d e n aan 't menselijk lichaam veroorzaken, 't Is dan ook te begrijpen, dat de Agrimonie soms ook als genees- en heelmiddel bij bevriezing der menselijke ledematen w o r d t aangeprezen. Dit geschiedde reeds in de middeleeuwen: in 't Gothaër mittelniederd. Arzneibuch (S. 153, 3) w o r d t gezegd: , , W e m e de voet vervraren were, de thee de kolde alsus vth: b y n t darvp suerdeech so lange dat he syn waterent late, edder stot droge agrymonyen to puluere vnde strouwe dat in dat sere" (d.w.z. W i e n de voet bevroren is. trekke de koude aldus uit: bind er zuurdeeg op zo lang, dat hij zijn urine loost, of stoot gedroogde Agrimonie tot poeder en strooi dat in de w o n d ) . In de 16de eeuw geeft T a b e r n a e m o n t a n u s onze plant a a n als een goed middel ,.wider die erfrorene Füsz vnd Löcher von der Winterkalte" (t.a.p. S. 3 4 1 ^ 3 4 2 ) . O o k in ons land kende men in de 17de eeuw dit gebruik: P . van Aengelen, Herbarius, blz. 237, toch beveek Agrimonie met A l a n d t aan tegen ,,vervroorne leden". E n ten slotte:

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen