Zedelijkheid en recht - pagina 36

32

verre zij het van U! Zou de Rechter der gansche aarde geen recht doen?^^) Volgens von Ihering*") zou ook het Hebreeuwsche woord raischpat dezelfde gedachte uitdrukken als het Grieksche dikè en het Duitsche Sitte, en wel die van normeerenden en bindenden gedragsregel, waarbij hij dan te recht opmerkt, dat achter mischpat bepaaldelijk de wil van God Zelf zit. , . Dit zoo innig verband tusschen zede en religie dunkt mij, waar ik in den genetischen weg, zooals die hier door mij wordt verstaan, de oplossing van het probleem der verhouding van zedelijkheid en recht zoek te benaderen, belangrijk genoeg om het reeds nu te releveeren. De onderstelling, dat zedelijkheid en recht uit de zede zijn ontstaan, vindt ook haar bevestiging in de taal. Reeds Aristoteles wees op de afkomst van het woord ethisch, in den zin van ethische tegenover dianoëtische deugd, uit het ethos. *^) Maar ook v. Ihering*^) vestigt er de aandacht op, dat bij de Romeinen uit mores /Ach wel afscheiden fas en ius of goddelijk en menschelijk recht, maar zede en zedelijkheid bij hen dan nog, in mores ongescheiden blijven. Eerst bij de Germanen zou, volgens hem, de scheiding volkomen zijn en wel in das Eecht, das SittUche en die Sitte, waarbij hij dan niet verzuimt er op te wijzen, hoe het woord Sitte ook in zijn aanduiding: sittsam, ehrbar, anstandig, schicklich, passend, ziemlich^ — het „schootkind van de Duitsche taal" is. Mag alzoo ondersteld, dat zedelijkheid en recht zijn ontstaan uit de zede als het primitieve waar.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen