Oorlog en vrede - pagina 96

90 weerplicht zou het economisch leven niet overmatig drukken, zelfs in sommige opzichten de stabiliteit verhoogen. Neen waarlijk, in de verzwakking der nationale gedachte tot bestrijding van den oorlog, kan slechts met schade voor het gansche maatschappelijke leven heil worden gezocht. Gevaren zijn er; in naam van het nationaliteitsgevoel zijn gruwelen bedreven; de nationaliteitsidee heeft in het volkenrecht groote verwoesting aangericht. ^) Wanneer nationaliteitsidee en vaderlandsliefde als de hoogste beginselen worden gehuldigd, wanneer zij niet worden onderworpen aan de dwingende kracht der Goddelijke wet, wanneer zij zelve met Goddelijke eer worden bejegend, dan komt eene ontaarding, die aan „optimi pessima corruptio" herinnert. Menige gruwelijke krijg staat daar als het waarschuwend exempel voor hetgeen onheilig, trotsch nationaliteitsgevoel vermag. Edoch wordt die vaderlandsliefde gelouterd en gereinigd, onderworpen aan de orde van het hemelsch vaderland, dan is een krachtig nationaal bewustzijn, door den Almachtige, die de veelvormigheid der natiën mint, in zijn wereldbestel geordend, een zegen. Zoowel voor het geestelijke als voor het stoffelijk leven moet een opbloei van de nationale gedachte rijke vrucht afwerpen. Wanneer H a r m s voor zijn denkbeelden over Weltwirtschaft aanhang zoekt te winnen, loochent hij alle geestesgemeenschap met de kosmopolitische vrijhandelsrichting der oude school. ^) 't Zij zoo — maar bij talrijke uitingen van de moderne vredesbeweging kan die kosmopolitische tendenz niet worden ontkend. Vandaar dat telkens weer teruggrijpen naar den vrijhandel, die den wereldvrede moet brengen, in weerAvil van de talijke oorlogen ') Zie F a b i u s , Volkenrecht, t. a. p., blz. 32 en vlgg. en blz. 68 en vlgg. ') Volkswirtschaft und Weltwirtschaft, t. a. p., blz. 10 en vlgg. In zijn boelc deelt H a r m s mee dat hij binnen afzienbaren tijd hoopt uit te geven eene studie: Die Idee der Weltökonomie in der klassischen und nachklassischen wirtschaftsmssenschaftlirhen Literatur.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen