Betrekkelijk of volstrekt - pagina 23

recht en orde, het in stand houden van de samenleving, de bevordering van vrede en welvaart. Bij al deze staatsdoeleinden laat men zich tegelijk leiden door gedachten omtrent de juiste verhouding tussen gemeenschap en enkeling. Aan het recht kan zoveel gewicht worden toegekend, dat andere doeleinden vervagen. Evenzeer kan de instandhouding van het met elkaar samenleven het een en het al worden. Telkens beshst mede de plaats aan de rechthebbende mens, de justitiabele, toegekend. Zo meldt zich een veelheid van straftheorieën. Wie de rechtshandhaving van de staat tot het een en het al verklaart, kan starrer of milder vergelding voor het enige strafdoel houden: de rechtsorde moet hersteld door het toebrengen van een aan het onrecht gehjkwaardig leed. In een het vergeldingsstandpunt niet huldigende opvatting wordt de nadruk gelegd op het terwille van een ongestoorde ontwikkehng voor de toekomst verhinderen van misdaad; niet wat er geschied is aan onrechtmatigs, wat er zonder ingrijpen te gebeuren zou staan, vormt de voornaamste overweging. Daarbij wordt beurtelings aan de dader zelf of aan de gemeenschap aandacht besteed. Bijzondere en algemene pre-r ventie worden grote gezichtspunten, afzonderlijk of in vereniging, j Afschrikking, onschadelijkmaking, verbetering en opvoeding kunnen op! hun beurt èn zelfstandig worden genomen èn in verband gebracht zowel met speciale als met algemene preventie. Ook de vergelding laat zich , in feite met elk van deze oplossingen van het strafprobleem combineren. ! Stellig levert het een groot verschil op of de dader ten diepste verantwoordelijk wordt gesteld, of men hem straft met als zuiver beschouwde strafmiddelen dan wel behandelt langs een niet penale weg door toepassing van maatregelen. Maar de vereniging der strafdoeleinden maakt uitgesproken behandelende straffen mogelijk, en wat de maatregelen betreft: daar ze ook in het benemen van vrijheid kunnen bestaan, verschillen ze niet zoveel van de straffen. En de aldus reeds gemaldcelijke theoretische toenadering verloopt bijzonder vlot in de practijk. Althans in ons land wil men de gestrafte mens zo weinig mogelijk in zijn mens-zijn aantasten, terwijl men eerlijk genoeg is, de feiten te laten spreken. Het voornaamste nationale strafmiddel, dat van de gevangenis, bevredigt niet""). Men kan het niet missen en weet het evenmin te vervangen®^). Niettemin wordt opsluiting als vernederend **) D. Wiersma, Psychische en psychologische oorzaken van recidivisme, Amsterdam 1957, 9. ^') Vergeüjk W. H. Nagel, Het strafrecht en de onmens. Leiden 1956, 33, die van voorwaardelijke veroordeling en invrijheidstelling zegt: „Wellicht dringen zij de

21

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen