De vrijheid in den Staat.

De loop der gebeurtenissen brengt in de jCon-' stitutioneel geregeerde staten met grooten ernst het vraagstuk van de vrijlheid naar voren. Miacihten, Jie aan den Staat en zijh bestaan vijandig zijn, verheffen zich al driester en verrichten openlijk en onder bescherming van grondwet en wetten hun ontbindend en vernietigend' werk: . Uit alle dingen blijkt, dat bolsjewisme en anarohisme de vlegeljaren voorbij' zijn, waarin het neerschieten van een gekroond hoofd of hooggeplaatst piersoon het eeaige doel was.

Dergelijke daden zal men ook thans nog zoo' noodig „en passant" even doen, doch het eigenlijke doel ligt hooger. Dat is niets minder dan de vernietiging der bestaande staatsorde en de radicale verstoring van de maatschappelijke orde.

Zij, die deze plannen beramen zijn geen brooddronken jongelieden maar mannen, die weten wat zij willen en vastbesloten, met gebruikmaking der meest moderne middelen, a.ansturen .op; hun doel.

Dat doel ligt minder in de overtuiging van de massa of in de propaganda van een bepaalde gedachtenreeks, dan wel in het te voorschijii roepen van een andere orde van zSken door een brute machtsdaad.

Zoo openbaart zich Jjet communisme als de misdadiger onder de politieke richtingen, die een gevaar is voor orde erL recht, voor wetten en instellingen, ja, voor de geheele maatschappij'.

Naarmate deze dingen met onmiskenbare duidelijkheid naar voren treden, wordt het tijd, dat wij een onderzoek instellen voor het karakter der vrijheid, die door onze constitutie gewaarborgd is.

Groen van Prinsterer heeft het revolutionaire streven naar vrijheid juist en schoon geteekend als een arbeid, die consequent moet uitloopen op een omverwerping der bestaande orde. De liberale geest, die als drijfkracht van de grondwetsherziening van '48 werkte was principieel dan ook geen andere dan die op de revolutie als vrucht van zijn arbeid kon wijzen.

Hieraan is het toe te schrijven, dat onze grondwet, die wat de vrijheid der kerken' betreft, wel een. politiereglement schijht, anderzijds aanstuurde op een mate van individueele vrijheid, die niet altijd voldoenden waarborg schenkt voor de handhaving der bestaande orde.

Wel heeft later Prof. Bnys in zijln rede over „het moderne staatsbegrip" den modernen staat geteekend als een vereeniging van vrijheid en orde en de orde als voorwaarde der vrijheid aan'viaard maar het practisch staatsbeleid der liberalen miste eensdeels de kracht om die orde te handhaven en anderdeels den vrijheidszin om te waken tegen ontaarding in despotisme. Pïof. Buys moge dan den Staat aandienen als een levend organisme, welks wezen zich verzet te^en revolutionaire experimenten, niet altoos hebben de geesteskinderen der liberalen dit begrepen en telkens, wanneer dat begripi faalde, hebben in alle Europeesche landen de liberalen de geestkracht gemist o^m de orde als eerste voorwaarde der vrijheid te handhaven.

Ja, sterker nog, iedere ordemaatregel, die bedoelde, het bestaande te vrijwaren tegen revolutionaire vernielzucht is door de liberalen, en door hen het eerst en het meest, juist in den naami der vrijheid bestreden.

Zoo hebben we geleefd onder een theorie en een geldend recht, die er op uit waren aJle be-letselen van het individu weg te nem'en, zonder dat er mee gerekend werd, dat een dusdanige ontwapening de staatsorde weerloos maakt tegen de 'daad der revolutie.

Ondertusschen is de verwildering der geesten doorgegaan; van het vrijb woord werd nog in den laatsten verkiezingsstrijd, door mannen met officiëele - en zeer verantwoordelijke posities, misbruik gemaakt op schromelijke wijze; regeeringspersonen werden openlijk beleédigd, grof en straffeloos; op publieke meetings en in vertegenwoordigende collega's klinkt soms een toon, die naar opruiing zweemt; de domme massa wordt opgezweepit, totdat alle controle is verloren en de daad volgt, de daad, die het einde van de bestaande orde beteekent.

Dit zijn ernstige zaken en wij, die het altijd met een zeer groote dosis vrijheid hebben aangedurffl, moeten ons thans wel afvragen of onze verantwoordelijkheid ook een betere bevjeiliging der orde vereischt.

Voor ons land is dit, in verband met onze koloniën een vraagstuk van dubbel belang. De onmondige Indische bevolking is weerloos tegen de communistische propaganda.

Noch tegenover deze bevolking, noch tegenover onszelf is een oogluikend toezien te verdedigen.

Voor ons land is het vraagstuk van het vrije woord en de vrije pers ©en zeer delicate kwestie, maar voor Indië schijnt maar één gedragsregei mogelijk.

Onbelemmerde vrijheid moet daar noodwendig leiden tot 'een ondergang der orde of tof een conflict, waarbij', indien wij daartoe-de middelen bezitten, de vrijheid in bloed wordt gesmoord en de geleidelijke ontwikkeling van Indië voor jaren wordt stop gezet.

Uit een artikel in „De Maasbode" van 22 Sept. 1.1. do-en jyij de volgende aanhalingen. Eerst een paar feiten:

Te Batavia mo-est door den resident aan eenige onderwijzers de bevoegdheid tot 't geven van onder-Iwijs worden ontnomen en nog vaa minstens twee andere residenties lazen wij in de afgeloopen week hetzelfde ten opzichte vaa meerdere Inlandsche onderwijzers, wier gedrag van dien aard was, dat zij niet langer als geschikte opvoeders der jeugd beschouwd konden worden.

Dan iets over de tactiek van Moscou en den omvang van het kwaad. Het zou belangwekkend zijh, indien een onderzoek van regeeringswege een volledig overzicht van den bestaanden toestand gaf en ook eens aan het Nederlandsche publiek de overtuiging schonk van het toereikend zijh der preventieve maatregelen.

In het werkelijk overstelpend aantal publicaties, dat in de Maleische taal het licht ziet, wordt — de beitrekkelijk wedniige gunstige uitzonderinjgen niet te na gesproken •— dag in dag uit een ware campagne gevoerd om het gezag van den Europeaan tei ondermijnen en in dit opzicht gaan communistische bladen als de Proletar en de Api, ultra-natipnalistische als de Hindia Baroe en Ghineesche als de Sin Po hand in hand. Niets wordt voor goede munt opgenomen, achter lederen maatregel der regeering wordt boos opzet gezocht, iedere handeling van den particulier ren Europeaan wordt verdacht gemaakt. ledere fout, iedere onvoorzichtigheid door hem begaan tot ©en raskwesti© opgeblazen, waartegen comité's in ve'rweer komen, waartegen vergaderingen worden belegd, waar de een al opgewondener spreekt dan de ander. Het resultaat is dan gewoonlijk een motie of iets van die Icracht, waarin meer respect voor den Chinees, of voor den Inlander geëischt wordt. Dit, terwijl niemand er over gedacht heeft de waardigheid van de.!Z« bevolkingsgroepen aan te tasten.

Tenslotte doet het „Maasbode"-artikel zien, dat alleen zeer ingrijpende maatregelen hier uitkomst kunnen bieden.

Wij hebben hier te maken met een stelselmatige 21 opzetting, waartegen practisch gesprokea aiets geidaaa wordt. Wel komen er aogal eens persdelicten voor, doch ia de meeste gevallea zija het slechts de joageren en minder gevaarlijken, die tegen de lamp loopen. Be bladen zelf blijven in ieder geval onge-moeid en waar het schelden en afgeven op den Hollander een toonend werkje is en de krant, die in dit opzicht de grootste virtuositeit weet te betrachten, ook de meeste lezers heeft en dus het beste betalen kan, houdt dit gevaarlijke spelletje niet op, al dwalen dan ai en toe eenige redacteurs het gevang in.

Moge het de tegenwoordige regeering niet ontbreken aan moed en tacit om dit netelige vraagstuk van Indië en Nederland te regelen op ©en wijize, 'die de grootste vrijheid waarborgt, maar ook' de orde, als eerste voorwaarde tot de vrijheidi, veilig stelt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen