Financiëel Economische Rubriek.

27 April 1931.

We hebben weer een flinken knauw op de effecten-beurzen achter den rug, hetgeen de aandachtige lezers onzer rubriek niet zal hebben verwonderd. Men mag het eerder als een onbegrijpelijk feit beschouwen, dat de speculatieve belegger bij al het ongunstige nieuws, dat omtrent het wereldbedrijfsleven wordt gemeld, nog den moed bezit om effecten-transacties te ondernemen. Hoofdzakelijk zijn het de beroeps-manipulanten, die voor het weinige leven in de brouwerij zorgen, terwijl de baisse af en toe een kort herstel teweegbrengt.

Intusschen schrijdt de revolutionaire gedachte in Europa verder. Een der oudste bolwerken van de monarchale idee, Spanje, is voor den wassenden vloed gezwicht en Alfonsus XIII heeft zonder afstand te doen, met zijn gezin het land verlaten.

Tot nu toe heerscht er een betrekkelijke rust, verwonderlijk in verhouding tot het ingrijpende feit. Maar de ontbindende factoren zijn desalniettemin aan het werk en eerst als de roes voorbij is en de massa opnieuw van hoogerhand zal worden beknot in zijn uitingen van vrijheidszin, zal men tot de conclusie komen, dat het ontketenen eener revolutie gemakkelijker is dan het opnieuw in deugdelijke banen leiden van het geheel. De fundamenteele vragen zijn reeds gesteld, te weten den weg naar socialiseering, den weg naar het communisme, dan wel een republiek, die in wezen kapitalistisch is.

Talrijke Russische provocateurs moeten naar Madrid onderweg zijn en wanneer zij flink zijn ingeburgerd en met de Sovjets-millioenen kunnen smijten, , da.n kan het spel beginnen 1 Teekenend voor den reusachtigen invloed, dien Rusland's politiek op ons allen heeft, is het feit, dat men het Kolchozdenkbeeld in Spanje in toepassing wil brengen. Men stelt geen Europeesch kapitalistisch voorbeeld, integendeel, de Europeesche samenleving is zoodanig ziek, dat het over-enten van de bij haar bestaande

244 denkbeelden op het oogenblik een infectie zou kunnen veroorzaken.

In ons vorig overzicht hebben wij onze visie op het Europeesch probleem gegeven. Wij vinden de bestaande onder-stroomingen zóó belangrijk, dat wij vermeenen nogmaals in het licht te moeten stellen, dat o.i. de herleving - van Europa zal geboren worden uit het samengaan van Duitschland met Oostenrijk, welwillend geleid door Engeland, dat er het grootste belang bij heeft om de Fransche supprematie te knotten. Dat Parijs met alle mogelijke middelen en verdachtmakingen tegen de niet tegen te houden energie-ontwikkeling van Duitschland ageert, is een vanzelfsprekende verdediging van het eigen bestaan, dat men echter niet als een Europeesche noodzakelijkheid moet opvatten. Europai heeft ontegenzeggelijk belang bij een krachtig Duitschland en een welvarend Midden-Europa als muur tegen het agressieve Rusland en als calmens voor het heethoofdige en ha: rtstochtelijke Balkanisme. Een aanleuning tegen Engeland beteekent het „verdeel en heersch" en is een beschenning voor de kleinere naties, die gewoonlijk bij een overheersching van een enkele macht niet gebaat zijn.

Wij gelooven, dat van Duitschland de victorie begint en dat wij in de publicatie van het Duitsch-Oostenrijksche voornemen voor het eerst een deugdelijk bewijs hebben kunnen constateeren van een verjonging van Europa, waarnaar wij zoo reikhalzend hebben uitgezien. De weg naar beterschap loopt nog langs tal van afgronden. Wij zullen dien eerst hebben ai te leggen, alvorens wij in het Beloofde Land zijn aangekomen; tal van lotgenooten zullen wellicht het vurig begeerde doel niet meer bereiken doordat hun economische levensdraad zal zign afgesneden, nog vóór het werkelijke herstel is ingeluid.

De moeilijkheden, waarmede elke bedrijfstak op zijn beurt heeft te kampen, zijn in de afgeloopen veertien dagen bij de olie-industrie tot uiting gekomen. Prijsverlagingen waren niet van de lucht. De restrictie-pogingen in Amerika leden schipbreuk en de dagelijksche olie-productie heeft haar loop naar boven, die tijdelijk was gestopt, weer hervat.

De winstmarges slinken staag en men vraagt zich af, wanneer het verlies-gevend stadium zal zijn aangebroken. De olie-concerns hebben tot nu toe hunne millioenen kunnen verdienen door de consumenten een prijs te laten hetalen, die in abnormale verhouding tot den kostprijs stond, doch waar de kostprijs, als geschiedde het door vérstrekkende onderlinge afspraken, nimmer werd gepubliceerd, realiseerde het publiek niet, dat het relatief veel te veel betaalde. De moderne boortechniek, die kostenverlaging en tijdsbesparing bracht en waardoor het boor-risico belangrijk werd verminderd, veroorzaakte een toevloed van olie-exploitanten, met gevolg drastische prijsverlaging, die niet meer te stuiten was, en hetgeen te meer spreekt, nu ook de Sovjets zich met kracht op de olie-winning hebben geworpen. Het vijfjaar-plan ten opzichte van olie is na twee jaar al bereikt. Men beoogt momenteel een verdere opvoering der productie, zoodat de olie-deflatie nog in haar begin-stadium staat. Ongetwijfeld zal de Koninklijke Olie daarvan de permanente gevolgen ondervinden, hetgeen zich weerspiegelde in een lawine van reëele verkoopen, die door geen ingrijpen van de machtige concerns, die steun wilden verleenen, kon worden gestuit.

Men mompelt over een slot-dividend van 8 pCt, (waardoor het 1930-dividend in totaal 18 pCt. zal bedragen) op welke geruchten, die o.i. op waarheid berusten, de sterk gedaalde aandeelen (koers op 13 April 2711/2, laagtepunt op 27 April 228) niet konden monteeren. De uitkeering van 8 pCt. slot zegt ons omtrent de positie van de Koninklijke niets; wij beschouwen deze als eene inlossing van een destijds door Sir Deterding gegeven belofte. De prijsdaling van ruwe olie en zijn derivaten en last not least de groote waarde-vermindering der holdings in andere concerns, waarbij men aan den koers van Shell Union moet denken, terwijl beweerd wordt, dat dit concern het preferente dividend zal moeten passeeren, maakt 1931 een heel wat nadeeliger jaar dan 1930. Het dividend van 18 pCt. zegt ons dan ook niets voor de naaste toekomst.

Wij memoreeren in dit verband het uittreden der bank-commissarissen uit het bestuur der Mijnbouwmaatschappij Boeton. Deze protest-actie heeft algemeene verwondering gewekt en zoowel het Bestuur als de aftredende commissarissen worden door de publieke opinie gelaakt om de stilzwijgendheid, die zij in acht genomen hebben. Intusschen heeft de Directie een geruststellend communiqué gepubliceerd. Moreel is de houding der commissarissen niet goed te spreken. Zij hebben een vertrouwensmandaat gekregen van aandeelhouders, om toezicht op de geste der Directie uit te oefenen. Wanneer zij en bloc aftreden (slechts prof. Visser is op zijn post gebleven) hebben zij hun opdrachtgevers daarvan in kennis te stellen. Gaat men van het standpunt uit, dat niet de individueele aandeelhouders recht hebben te weten, waarom zij hun vertrouwensmandaat neerleggen, doch wel de souvereine macht in de naamlooze vennootschap, te weten de aandeelhouders-vergadering, dan hadden zij geen moment mogen wachten om een buitengewone vergadering bijeen te roepen ten einde aldaar de redenen te ontvouwen, die hen tot aftreden hebben genoopt. Nu zijn de aandeelen tot circa 30 pCt. gedaald, terwijl een uitvoerig exposé wellicht een juist inzicht in de verhoudingen had gegeven. Wij herhalen, dat de zich terugtrekkende vertrouwensmannen der aandeelhouders weinig blijk van een juiste opvatting van hun mandaat hebben gegeven door op deze wijze te handelen. Al moge het aftreden statuair in orde zijn, moreel kan hun actie zonder publicatie hunner beweegredenen niet door den beugel.

Met energie werken de internationale kunstzijdeproducenten aan een nieuwe conventie en ditmaal zien de pogingen er serieus uit. De stijging der kunstzijde-aandeelen in anticipatie op de mogelijk gunstige uitkomst is dus uit speculatief oogpunt te verdedigen, al zouden wij niet gaarne in die richting willen adviseeren. De verhoudingen in die industrie zijn nog te on-overzichtelijk om een juist oordeel te kunnen vormen.

Van Chadbourne hoort men weinig positiefs. De suiker-vertegenwoordigers hebben onderling een harden strijd gevoerd over het punt, waarop een mildere toepassing van de eventueele restrictie zal kunnen plaats vinden. Dit lijkt een weinig op de bekende huid van den beer. Van een prijsstijging van het zoete product is tot dusver niet veel te bekennen.

Intusschen zet de rubber zijn dooden-tocht voort. Vele vroeger geliefkoosde fondsen als Hessa-rubber, Wai Sumatra, zijn dicht tegen het nulpunt gedaald, en het ziet er niet naar uit, dat de danse macabre spoedig zal zijn beëindigd. Dr Bernard is in Parijs aangekomen; wellicht zal het dezen autoriteit gelukken de noodige eensgezindheid onder de producenten tot stand te brengen om daarop een plan de campagne te kunnen baseeren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen