Over het muzikale deel van den Eeredienst. De roeping van Gemeente en Organist.

II.

Wat moet de organist eigenlijk na den dienst doen?

Om dit tia te • gaan mbeteh we eerst'bedenken' hoe nu de geestestoestand van de gemeente is.

Nu geen gedachtenoverschakeling van de zienlijke dingen op den Onzienlijke. Nog minder andersom. Hier is den organist de gelegenheid geboden om de stemming van de predicatie in klanken weer te geven. Voorwaar, een zeer moeilijk werk voor den consciëntieuzen organist! Laat mij u weer een paar voorbeelden noemen: Na de behandehng vaa Zondag 11, over den naam j, Jezus", is er wél iets wat zóó aansluit als het: „Daar ruischt langs de wolken"?

Hoe kan het u ontnuchteren wanneer de organist onnadenkend zou spelen, wat ik eens heb moeten aanhooren: „Laat mij met tranen mijn lot beklagen" uit de opera Rinaldo van Handel!

Wat is in de Lijdensweken heerlijker na den dienst dan één of ander koraal uit d© Mattheuspassion van Bach? Of wanneer een predikant heeft gepreekt over „Henoch wandelde met God", dat de organist na den dienst speelt: „Komt, laat ons met Jezus wand'len"?

Uit dit alles blijkt wel hoe belangrijk de taak van den organist is in den ©eredienst! En als u nu bedenkt, dat ik nu nog maar van het algemeene gesproken heb, dan zult u ook' begrijpen hoe ontzettend zwaar en moeilijk d© taak van den organist is in den ©eredienst.

Ik besprak nog slechts het algemeene, want ik raakte nog niet aan het interne van, zijn werk.

Behalve dat hij zijn instrument volkomen behoort te beheerschen en de groot© orgelwerken moet kennen, moet hij hebben een volmaakt tekstbegrip en stijlgevoel. Hij moet kunnen transponeeren, en sleutelslezen, om nog maar te zwijgen van algemeene muziekleer, vormleer, harmonie ©n contrapunt. Er wordt wel eens gezegd: „We hebben in de kerk geen kunstenaars noodig", en voor een .gedeelte ben ik het daarmede eens: virtuozen en conc©rlorganisten zijn in den ©eredienst niet noodig, (ook al zei ik reeds dat volkomen vertrouwdheid met het instniment en met de groote orgelwerken eigenschappen zijn die den waren kerkorgamist toch altijd zullen en moeten sieren), maar aan den anderen kant, méér dan "in de concertzaal hebben we in de kerk kunstenaars noodig, want méér dan in de concertzaal wordt in de kerk bedoeld God te eeren.

„Alle Schrift is van God ingegeven" (1 ïim. •S'fif)), niaar éen"kunstenares''was Mirjam' en 'kunstenaars zijn David, de kinderen van Korach, Salomo, Asaf, Job en zooveel anderen die het Woord Gods hebben opgeteekend. Dat velen van hen dat hebben gedaan in een vorm die het toppunt vam kunstenaarschap genoemd mag worden en moet worden (want het is immers Gods kunst) heeft Dr B. Wielenga zoo duidelijk in zijn „De Bijbel als Boek van Schoonheid" aangetoond. Daarom: We hebben kunstenaars in de kerk noodig, w© hebben kunstenaars oip onze orgels noodig!

Maar dan géén kunstenaars bij de gratie, bij d© vereering, bij het applaus van een schare, maai kunstenaars bij de gratie Gods in den vollen zia van het woord, menschen die ook de belangrijkheid van hun roeping verstaan en die tegen die roeping opgewassen zijn en die hun dienst met liefde verruilen.

Dan pas is het werk van den organist liefdedienst. Niet omdat het in vele gemeenten nog onbezoldigd geschiedt. Gelukkig dat het daarom niet liefdedienst heet. Als dat het kenmerk van liefdedienst was, wat stonden dan de zeer vele bezoldigde liefdé-dienaars en - dienaressen er treurig voor! Ik denk hier aan predikanten en verpleegsters, aan zendelingen en onderwijzers. Met hoeveel

liefde doen deze menschen hun werk hoewel er betioodijk in hun onderhoud wordt voorzien 1

Evenals in andere takken van kunst, komt er tegenwoordig een flinke staf van Geref. toonkunsteiiaars naar voren, gekweekt aan onze conservatoria, evader anderen vele organisten. En andere kerkgenootschappen en zelfs het Modemisme heeft onze jongeren graag, wil ze een flink salaris geven, als ze bij hen willen komen. Maar... ze moeten natuurlijk „eventjes" lid worden van die kerk of kring! Eu daar zijn sommigen, soms uit nood, voor liezweken. Ik zou u gevallen kunnen opsommen van Geref. jongeren, die doordat ze hun niet-G-eref. < -, ollega's naar mooie betrekkingen zagen gaan en ; ielf geen emplooi konden vinden, door die aindere kerken of kringen zijn binneiigelokt.

Voor ons ligt hierin een waarschuwing: dat wij namelijk zoo veel ons mogelijk is, zelf ons in moeten spannen, om aan zulke menschen een hun passende plaats toe te wijzen,

JAC. KORT.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen