GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

PERSSCHOUW

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

PERSSCHOUW

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Gewapende vrede en laatste waarschuwing.

Dr I. G. V. Maasdijk schrijft in Pen-Gun:

Nog nimmer in de geschiedenis van deze wereld is een oorlog geëindigd als ditmaal; nog nooit heeft de menschheid zich in een situatie bevonden als heden ten dage het geval is. De vijanden, die de volkeren dezer aarde weer tot slavernij wilden brengen, die de hoogste geestelijke waarden onzer moeizaam opgebouwde beschaving wilden uitroeien, het Christendom wilden neerslaan, zijn verpletterd. Nog stinken de slagvelden van' het door super-gemechaniseerde wapenen vermorzelde menschenvleesch, nog klinken ons de echo's van bevrijdingsjube! en' dankdiensten voor het einde van den strijd en de behaalde overwinning in de ooren en.... reeds staan de bondgenooten met nog ontbloot en bebloed zwaard in de hand over de puinhoopen der neergevelde titanenlanden heen elkander achterdochtig aan te gluren, verwijten en beschimpen elkander in wantrouwen en dreigen!

En waarom? Omdat het vernuft der menschen, der booze of domme of gemakzuchtige menschen, die dezen tweeden wereldoorlog deden uitbarsten, onidat datzelfde vernuft in de laatste maanden van den voïkerenstrijd •*apenen uitvond, die een ieder thans ducht: de Duitsche VI en V2 en de atoombom, die gecombineerd en in handen van kwaadwilligen geraakt, iedere samenleving onmogelijk zouden maken, de beschaafde en bewoonde wereld in een uitgestorven woestenij zouden kunnen veranderen. Hun, die aan een hoogere bestiering gelodven, moet het bij overpeinzing duidelijk zijn geworden, dat het onverbeterlijke raenschdom hier tegelijk een laatste waarschuwing-en een duidelijke vingerwijzing is gegeven. De vorige wereldoorlog met zijn uitmoording en vernieling was niet voldoende geweest. Twintig jaar later brak het wapengeweld wederom over den aardbol los. Thans weet men het, is het aangeduid, hebben wij het zglf uitgevonden. Een derde maal zal het einde beteekenen van .alles, waarvoor wij meenen te moeten en te mogen leven.

Het is wel een zware, ontzettende sanctie, die aldus op een opnieuw falen van vredelievende samenwerking is gesteld, maar anderzijds is de sanctie zoo onvoorwaardelijk definitief, dat zij een even sterk hulpmiddel is voor het bereiken van het doel dat reeds in de preambule van het eerste Volkenbondshandsvest was gevat: „het bevorderen der internationale-samenwerking en het handhaven van vrede en veiligheid".

De eschatologische gedachte dringt zich ook aan anderen op. Wij gereformeerden wisten het al lang, de koortsvlagen der wereld worden steeds heftiger en de tusschenpoozen steeds korter. De openbaring van Johannes zegt 'het ons: eerst 1/4 van de scheDselen verwoest. Dan 1/3. Dan 1/2. Dan 1/1. Dan het einde. Het rhythme laat zich voelen tegenwoordig.

De „zonde" wordt tot deugd.

In „Ons Kerkblad" (prov. Utrecht) schrijft de Heer H. C. Smit van Utrecht:

23 Maart 1944 overwogen de Gereformeerde Kerken o.m., dat Prof. Schilder zich, ook zelfs na herhaalde oproeping, onttrokken had aan de behandeling van de dusgenaamde meeningsverschillen in de zittingen van de Synode van Sneek-Utrecht in Mei-Juni 1942: dat hij zich aldus schuldig gemaakt had aan de in art. 80 K.O. genoemde zonde van scheurmaking, en besloten, hem, met diep leedwezen, op grond van art. 79 en 80 K.O. en de , , Regelen betreffende de beëindiging van de schorsing in, en het verleenen'van verlof uit den dienst van hen, die aan de Theologische Hoogeschool van de Gereformeerde Kerken in Nederland in vasten dienst onderwijs geven", in zijn ambtelijke bediening als hoogleeraar aan de Theologische Hoogeschool en als Emeritus-Dienaar des Woords van de Gereformeerde Kerk van Rotterdam- Delfshaven te schorsen voor den tijd van drie maanden, teneinde hem gelegenheid te bieden zijn afdwaling te belijden, waartoe de Synode hem met allen aandrang opwekte en waartoe zij van den Heere bad, dat Hij hem geven zou alles wat hij in dezen weg behoefde.

Prof. Schilder had nJ. op 26 Mei 1942 aan de Synode medegedeeld, dat hij zich als prae-adviseur onthouden zou van medewerking aan de (geheime! K. S.) behandeling der meeningsverschillen, o.m. omdat hij voor de Theologische Hoogeschool een gelijke verhouding van het aantal prae-adviseerende leden eischte als voor de Theologische faculteit der V.U. en hij zich over de leergeschillen verlangde uit te spreken in volkomen gelijkheid van recht met alle andere deputaten en commissieleden en behandeling vroeg in het volle licht.

Zooals bekend, sprak Prof. Dr H. Bouwman in September 1904 uit, dat de hoogleeraren in de Theologie als zoodanig geen leden der Synode zijn, maar door de Synode ter vergadering kunnen worden uitgenoodigd en voorts, dat de Synoden, van 1869 (Middelburg) en 1885 (Rotterdam), die zich uitspraken over behandeling van zaken in comité, nimmer er toe zouden zijn overgegaan de meeningsverschillen in niet-openbare zittingen te behandelen.

Thans verzoekt een heele groep ambtsdragers en leden — , , het adres der 34" — aan de roepende Kerk van Utrecht, de a.s. buitengewone Generale Synode April 1946 vooralsnog bijeen te roepen zonder praeadviseurs. Ook de Kerkeraad van 's-Gravenhage-West (Dr A. de Bondt, Dr J. Hoek en Ds L. Oranje), alsmede die te Haarlem, stellen aan hun classis voor, aan de hoogleeraren te verzoeken van hun recht ^) van deelname aan de Synode als 'prae-adviseerende leden geen gebruik te maken of aan de roepende Kerk te vragen, hen niet te convoceeren.

Is nu het niet-verschijnen als prae-adviseerende leden op de Synode van professoren kerkscheuring? Ja of Neen?

Maart 1944. Ja! Prof. Schilder schorsen •— afzetten. November 1945: Professoren, verschijnt a.u.b. niet! Dus opwekking tot kerkscheuring?

Leiding des Geestes? Gewetenswroeging? Zoeken van een zondebok? 't Verhaal van Barbertje? In ieder geval, , , 't kan verkeeren".

De Heer Smit vraagt ietwat ondeugend of het blijf-weg-o-professoren-petitionnement soms een oproep tot Kerk-scheuring is.... ? De historie begon zelden zóó gauw vonnis te vellen over een , , vonnis" als over het professoren­

verraad van 1944.


1) Zie hiervoor de zooeven aangehaalde uitspraak van Prof., Bouwman - in 1904.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 15 december 1945

De Reformatie | 8 Pagina's

PERSSCHOUW

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 15 december 1945

De Reformatie | 8 Pagina's