VU Magazine 1974 - pagina 332

Scriptie van ds. Allan Boesak

Martin L. King: een latente socialist Toen James Meredith tijdens de mars door Mississippi in 1966 was neergeschoten, besloten King en de SCLC (Southern Christian Leadership Conference) samen met andere burgerrecht-groepen de mars voort te zetten. Terwijl zij Greenwood,Mississippi bereikten, deed Stokely Carmichael zijn thans beroemde oproep voor Black Power. Dit samenvallen van twee gebeurtenissen bewees, dat het binnen de beweging voor burgerrechten niet lekker zat. Er was onenigheid over de achterliggende filosofie. Voorstanders van Black Power vielen de geweldloosheidsfilosofie van King heftig aan en hij kon die niet negeren. Ze dwongen hem tevens zijn eigen gezichtspunten over de strijd van de zwarten opnieuw te wegen en meer dan ooit duidelijk te maken waar hij stond en wat hij van de toekomst verwachtte. Na de mars in Cicero, Chicago, later in hetzelfde jaar, werd die vraag nog klemmender want King verloor in Chicago. King had in Chicago de verbetering van de economische omstandigheden van de ghettomassa's als actiepunt gekozen. Hij woonde in een appartement in Chicago, ging gekleed in een blauwe spijkerbroek door de straten van de ghetto's en zag er het harde leven en de frustratie van de ghettobevolking en hoe gemakkelijk hun woede tot uitbarstingen van geweld leidde. 'Dat was een nieuwe Martin', schreef Lomax 'een man die biljartte met beroepsgokkers. Hij begreep voor het eerst dat geïntegreerde toiletruimten en restaurants volstrekt irrelevant waren voor het leven van de zwarten die in de uitzichtloze armoe van de ghetto's in de noorden gevangenzaten. Hij begreep eindelijk ook waarom geweldloosheid hoe langer hoe meer onaanvaardbaar werd'.

Mislukking In Chicago was King bezig het systeem te bestrijden. Zijn tegenstander was niet meer de racistische kwezel in het zuiden maar de principeloze hebzucht, politieke corruptie en het gewetenloos gangsterdom die zo typerend zijn voor de politieke systemen in de westerse samenleving. King zou erachter komen dat Chicago, vanouds de thuishaven van de georganiseerde misdaad, niet onder controle stond van de nobele doelstelling van de Amerikaanse democratie maar van gangsters en grote zakenlui die niet in het 34

De Zuidafrikaanse ds. Allan Boesak, studerende te Kampen, schreef onlangs een doctoraal scriptie ('Coming in out of the Wilderness'), waarin de ethiek van dr. Martin Luther King werd vergeleken met die van Malcolm X. Deze beide Amerikaanse zwarte leiders, zo schreef ds. Boesak, vertegenwoordigden een tweetal lijnen, dat altijd door de zwarte geschiedenis heeft gelopen. Door tegen het (gewelddadige) einde van hun leven nader tot elkaar te komen, 'openden ze hoogst belangrijke perspectieven voor de zwarte revolutie'. Want dat King en Malcolm in hun denken tot elkaar kwamen is één van de stellingen die ds. Boesak in zijn scriptie wilde aantonen. 'We zullen trachten te bewijzen dat dit niet bij toeval gebeurde, maar gevolg was van hun bezinning op - en actieve deelneming aan de zwarte strijd'. In het hoofdstuk uit deze scriptie dat volgt, wordt onder meer beschreven hoe belangrijk het jaar 1966 was in de ontwikkeling van Kings denkbeelden (een jaar eerder aanvaardde hy een eredoctoraat aan de VU). By Malcolm zag ds. Boesak een verandering optreden, nadat deze in 1964 een bedevaart naar Mecca had gemaakt. King werd niet gedood, omdat hij zyn medechristenen in de VS door zyn optreden beschaamd deed staan; Malcolm X werd niet alleen als een gevaar beschouwd vanwege zijn genadeloze aanvallen tegen blank Amerika. Toen Malcolm en King de waarheid begonnen te onthullen omtrent blanken en zwarten; de waarheid omtrent de kwaadaardige maatschappij, waarin ze leefden; toen ze de principiële fouten begonnen te zien van het imperialistische kapitalistische systeem - tóén werden ze gevaarlijk.

bezit waren van een geweten, waarop men een beroep zou kunnen doen... Lomax zou over deze actie schrijven: 'Chicago was een mislukking, niet voor Martin zelf, maar voor zijn christelijke, geweldloze aanpak van ingewikkelde socio-economische problemen... alleen degenen, die bereid waren brand te stichten en te plunderen, hadden de macht zaken gedaan te krijgen'. Dat was de achtergrond van Kings boek 'Chaos or Community'. Hierin werd duidelijk dat Kings visie zich had verbreed. Hij zag dat de strijd van de zwarten onderdeel was van een grotere, wereldwijde strijd. Hij zag bijvoorbeeld de,gevolgen van de economische belangen van de VS en Groot Brittannië in 'de onderdrukkende regimes in Zuid-Afrika en Rhodesië'. Hij sprak over de 'schandelijke uitbuiting' van Afrika en Amerika en brandmerkte dit als 'neo-kolonialisme'.

James Meredith . . . neergeschoten tijdens mars . . .

Toch blijft hij het zien als verschillende vormen van racisme. We zijn er niet zeker van of dat zo is. Het lijkt erop, dat King zijn levenlang niet in staat is geweest in zijn theologie kritiek te vervlechten op de Amerikaanse ideologie. In dit opzicht stond hij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen