Johannes Maccovius - pagina 175
163
hem voor
—
een Rationalist te honden!
Zelfs
beaamt
hij
nog op minder voorzichtige wijze het: „Nihil est in intelqnod non
lectu,
Maccovins loochent
fuerit prins in sensu."
de eigenlijke ideae innatae als gereede begrippen en spreekt
hiermede nog van de tabula rasa. O Van daar dan ook dat hij consequent den intellectus theoreticas weer onderverdeelt in intellectus passivus en intel-
in tegenstelling
„Sensus offert intellectui"
activus.
lectus
empirisch uitgangspunt. „Intellectus
zijn
dicat"
is
zijn
(scl.
passivo)
is
activus) diiu-
(scl.
consequentie.
Alzoo heeft het Intellect drieërlei taak:
apprehendere;
1".
componere of di videre; 3. discurrere. Het discursieve denken is niet volmaakt. De mensch is daartoe gedrongen wegens een „defectus mentis." Er is een
2".
In de Metaphysica, pagina 115, lezen we:
')
„Intellectas
En
primum
noster nnlla praeoccnpatos cognitione confuse actualiter
con-
qnae maxime sant universalia, sive Ens."
cipit ea,
de explicatie
in
confusam
distindam
et
:
„Ne termini ignorentur, sciendum
:
Distincta est, qua distincte et determinate res cognuscuntur.
est cognitionem esse duplicem, i.
e.
Secundum omnia sua essentialia attributa. Confusa est incompleta et imperfecta scientia, per quam sciuntur res indistincte cum quadam confusione, multis, vel praeteritis, vel imperfecte cognitis, ut si hominem cognoscam ex parte, nesciam tarnen eins essentiam in
et rationali
animali
confusa adhuc
consistere,
cognitio
donec utraque
est,
pars plene cognoscatur. Utraqne vicissim haec distinguitur in habitualem et actualem. Habitnalis
de
rella
in
vocatur, quando species est in mente, nee tamen intelligitur,
ordine
intelligendi
proxima tantum est ad intelligendum potentia. Actualis vocatur, speciem
per
actu
praecedente tens
habitu,
Quando
;
intelligit.
ergo
instituitur quaestio
Haec vicissim
habitualem,
et
cuius
Philosophos
inter
non de
distinguitur
causa
est
quaeritur,
distincta aut habituali,
sed de confusa actuali; intellectus enim noster
habitus
Hoc ergo
dum
e.
his
sic
praemissis
probatnr. Natura in
58. Dignitate prius, est ordine posterius;
foetus
accipit
idem
namque,
ut
constat
quod
de gener.
iis,
quae
perficit,
re
atque
noster
cum
sine
cognoscatur,
qnam ad
distinctam.
oct.
Physic. cap.
7.
in
Textu
certe in hominis procreatione videre
artis industria elaborantur,
intellectus,
nobis
a
fit
anima praeexis-
quae promovet de potentia
cap.
animam vegetatricem, tum sentientem, postremo
liquet in
in
de potentia ad actum deducitur,
iis,
animal.
susceptum opus principiis levioribus praetexit
intellectus
ex habitu perfecta cognitione,
actum, incedit ab imperfectis ad perfeetiora, unde illud in
est;
iam
quid primo i.
dum
originaUm, quae
in
prius ad universalem et confusam rerum cognitionem,
pertingit
quam Zaba-
11, rectius potentialem dici putat, quia intellectns
cap.
et
a principio
3.
in
matris primo compotem. Imo et
utero
rationis
semper enim ars naturae aemula, adumbrat, tum sensim expolit et sit
veluti tabula, in
qua
nihil
de
ipsa depictum est, ut docet Arist. 3. de anima. cap. 4. text. 14 procidit de pura
potentia
ad actum intelligendi, ergo progreditur ab imperfectis ad perfeetiora, atque
adeo prius exprimit conceptum Entis, qui omnium imperfectissimus est Entis in genere."
est.
Talis
autem
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1899
Abraham Kuyper Collection | 431 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1899
Abraham Kuyper Collection | 431 Pagina's