Voor Kinderen.

De brand gebluscht.

De brand geblnscht. Zooals vele vrienden weten, hebben we twee dingen, die ontzaglijk veel gebruikt worden, uit Amerika gekregen, te weten: de aardappelen en de tabak.

’t Zijn allebei gifplanten en toch worden ze misschien meer verkocht dan eenige andere. Ik moet er echter bijvoegen, dat het vergif in de aardappelen al heel gering is; en alleen zit in de rauwe, die toch niemand lust. Met de tabak is 't echter anders; dat hebben enkele lezers misschien wel eens ervaren.

Tabak en aardappelen werden allebei vóór drie eeuwen naar Europa gebracht. De laatste door den Engelschman Raleigh i), de eerste door hem en nog een landgenoot die Drake 2) heette.

Dat men zich in Europa eerst geducht vergiste en in plaats van de knollen of wortels der vruchten, de groene bolletjes wou gaan eten — die niemand smaakten — weet gij zeker. Maar ook met de tabak was men niet dadelijk op streek.

Raleigh, die in Amerika de Indianen had zien rooken, leerde het kunstje van hen en D bracht toen de tabak en het rooken over naar t Europa, 't Was daar natuurlijk geheel onbekend.

Nu gebeurde het eens dat Raleigh, toen hij tehuis van de vermoeienissen der reis zat uit te rusten, in 't hoofd kreeg een pijp te gaan rooken. Hij ging daartoe in zijn eentje — want het stond nog zoo vreemd — stopte de pijp, en stak op en zat weldra genoegelijk te dampen, als iemand die 't heel zijn leven had gedaan.

Doch iemands vreugd kan plotseling worden verstoord. Dat zou ook de goede Raleigh ondervinden.

Nog niet lang had hij in wolken van rook en genot gezeten, toen er aan de deur werd geklopt. Zij ging open en de knecht trad binnen.

Met ontsteltenis zag de man hoe er rook in 't vertrek zweefde, maar hoe verbaasd was hij, toen hij, nader tredend, bemerkte, dat de smook en de damp uit den mond van zijn meester kwamen.

O! o! riep hij, »mijnheer staat in brand!" En 't volgende oogenblik was hij de kamer uit, roepende: „Help! help! mijnheer staat in brand en de kamer brandt ook al! Water!"

Al de huisgenooten kwamen op 't geschreeuw aanloopen en stormden 't vertrek in, waar Raleigh nog altijd met zijn pijpje stond te > branden." Doch zie, de knecht die weggedraafd was keerde eensklaps terug met een kruik water, die hij was wezen halen, en eer iemand er aan dacht, wierp hij zijn meester den geheelen inhoud van de kruik in 't gezicht, roepende: sGelukkig ! Het rookt nog maar! Nu zal er wel geen vlam komen!"

Of Raleigh van die gedienstigheid gediend was betwijfel ik. Maar hij was zoo wijs te begrijpen, dat de knecht het uit zorg en trouw gedaan had en lachte hartelijk om de algemeene ontsteltenis. Tien jaren later kon zoo iets al niet meer gebeuren.

En gelukkig thans evenmin. Want de Amsterdamsche brandweer zelfs, hoe beroemd ook, zou dan 't werk niet af kunnen.

AAN VRAGERS.

Onze vriend J. M. te A. (in 't Noorden des lands) heeft onlangs gelezen: »De zeestroomingen verplaatsen als het ware warmte en koude", en vraagt nu wat dat »als 't ware" toch beduidt en of de zin goed is.

»Als het ware" beteekent: »als ware het", »als ware het zoo", alsof het zoo was. Zeg ik b. V. »hij had, als 't ware, er geen oogen voor, " dan is dat hetzelfde als: »het was, alsof hij er geen oogen voor had". Het wil dus altijd zeggen, dat het niet werkelijk zoo is, maar volkomen zoo schijnt. Daarom geloof ik, dat de zin, dien onze vriend noemt, niet juist is, want de zeestroomen verplaatsen toch warmte en koude, en dus komt »als 't ware" minder te pas. Men kan b. v. van Filax of Azor niet zeggen: 't Is als 't ware een hond; want die beesten zijn dat wezenlijk.

Ten tweede vraagt M. wat «trouwens" beteekent.

Heel onnoozel, zou men zeggen, maar minder gemakkelijk dan 't blijkt. »Trouwens" is: »in trouwe", gelijk de vaderen zeiden, d. i: in waarheid, en wil daarom thans zeggen: men mag dat gerust gelooven; het kan daarom worden weergegeven doof: »dan ook" of: dit staat vast, b. v:

Hij geeft veel; trouwens, hij is rijk; d. i. hij is dan ook rijk. of:

Het is geschied; men kon het trouwens verwachten.

d. i. Men kon het — dat slaat vast - ~ verwachten.

De derde vraag van M. is minder geschikt om hier te worden beantwoord.

En nu nog een andere, een smakelijke vraag, nl. wat arrowroot is en waarom het zoo heet?

Arrowroot (dat men uitspreekt arrou-roet) wil zeggen pijlwortel. De naam is een Engelsch woord, 't Is een specerijplant uit Zuid-Amerika en de wilden gebruiken de fijngestampte wortels van de plant om ze te leggen op de wonden, die door vergiftige pijlen zijn ver­ oorzaakt. Zoo wordt dus de naam duidelijk.

De knollen van de plant worden gewasschen en dan fijn gestampt tot een dunne stof. Dan zoekt men de vezels uit en werpt die weg, en wringt de melkachtige stof die overblijft in een doek, zoodat het meel overblijft. Als dat dan verder bereid is verkrijgt men het meel, dat wij als arrowroot gebruiken, 't Zijn dus eigenlijk de wortels die we eten, net als bij de gember.

I) Spreek uit Ralee.

2) Spreek uit Dreek.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen