Binnen enkele dagen zal een belangrijk

werk het licht zien van de hand van Prof. Dr, Rutgers.

Op verzoek van de Marnix-vereeniging heeft hij zich namelijk belast met het in gereedheid brengen van een uitgave van de Acta onzer eerste nationale Synoden in de i6e eeuw en haar later aangebrachte wijzigingen.

Aan zulk een uitgave bestond behoefte.

Het zoogenaamd »Kerkelijk Handboekje" was geen wetenschappelijke uitgave, en wat Hooyer gaf, was, hoe verdienstelijk ook voor zijn tijd, toch iets anders en te zeer verouderd om langer dienst te doen.

Daarom heeft Prof, Rutgers zich de moeite gegeven, om in het oude kerkelijk archief al de oude stukken na te pluizen en op te diepen wat er nog voor de juiste kennis van de oude acten onzer Synoden te vinden was.

Die vondst was belangrijk.

Hij vond toch niet alleen de authentieke acten van bijna alle Synoden, met de eigen handteekeningen der leden, maar ook allerlei credentiebrieven en bijbehoorende stukken, die nog in het origineel voorhanden waren.

Hierdoor wierd tweeërlei mogelijk.

Vooreerst kon op die wijs van bijna alle Synodale acten een officieele tekst worden geleverd, en in de tweede plaats kon door de bijbehoorende stukken, de handeling der Synoden in juister licht gesteld.

Van deze taak nu heeft Dr. Rutgers zich gekweten met een scrupuleuse nauwkeurigheid, die boven onzen lof is. Tot op de taal-en spel-en schrijffouten heeft hij door herhaalde collatie een gedrukten tekst geleverd, die volledig en zuiver de authentieke stukken weergeeft.

En ook door op elke acte een inleiding te leveren, heeft hij allerlei fouten gecorrigeerd, die dusver in de voorstelling ingeslopen waren, en ons in staat gesteld met volkomen kennis van zaken over deze Synoden te oordeelen.

Belangrijk zou het geweest zijn nog meer van zijne hand te ontvangen, overmits veel dat ter perse ging, aanleiding gaf tot allerlei opmerking over het verleden en toepassing op het heden.

Maar dit kon niet.

De Marnix-vereeniging wenschte dat deze uitgave geheel kleurloos zou zijn, en dat werd ze dan ook.

Toch zit er ook zoo in de kleurlooze uitgave van deze sterk sprekende acten kleur genoeg, om den lezer terstond te doen inzien, hoeveel er ook voor het heden door deze uitgave tot beslissing is gebracht.

Voor de nieuw opwakende Gereformeerde leer is het'van het uiterste belang, juist ingelicht te zijn omtrent hetgeen eertijds voorviel.

Welnu, men is thans in staat, als ware het met onze vaderen in hun Synoden te

gaan aanzitten, en hen tehoorenbesluiten Natuurlijk, niet om hen op echt Chineeschen trant letterlijk te copiceren, maar om leering aan hun doen en laten te ontkenen, en te zien, in wat weg ze de kerken geleid hebben.

De titel van het werk is: Werken der Marnix-vereeniging. Serie II, Deel III.

Acta van de Nederlandsche Synoden der zestiende eeuw, verzameld en uitgegeven door Dr. F, L. Rutgers. De uitgave wordt ingeleid door een voorrede van Prof. Dr.

J. J. van Toorenenbergen, namen de Marnixvereeniging.

Dit is tevens het laatste deel dat de Marnix-vereeni^in^ in het licht zendt.

Ze zal zich ontbinden.

Toch heeft ook deze Vereeniging een kostelijken dienst aan onze kerk bewezen, door veel oud materieel onder ieders bereik te brengen, en Dr. Rutgers heeft aanspraak op aller dank, dat hij de serie dezer Marnix-vereeniging door een zoo belangrijke uitgave op zoo keurige wijs besloten heeft.

Elke Gereformeerde kerkeraad zorge nu maar, dat hij deze uitgave van den ofïicieelen tekst der Synodale acten machtig worde.

Tevens leere Dr. Kleyn uit deze om niet te boud te spreken.

Die Doctor toch had staande gehouden, dat het stuk waarop de heeren Prof.

Lohman en Rutgers, zich als op de authentieke acta van 1574 beroepen, slechts een copie was, en geen echt stuk kon zijn.

En wat blijkt nu ?

Dit, dat Dr. Kleyn zoo sprak zonder het stuk ooit gszien te hebben, alleen afgaande op een foutieve opteekening in een catalogus.

Ten overvloede heeft Dr. Rutgers er voor gezorgd, dat aan zoo laffe tegenspraak nu een einde is gekomen.

Op zijn verzoek toch heeft de bibliothecaris Dr. H. C. Rogge het stuk ingezien, en zich bereid verklaard, om elk belanghebbende te bewijzen, dat het stuk wel terdege authentiek was, en niet, zooals Dr. Kleyn beweerde, een copie.

Ten slotte zij nog opgemerkt, dat deze uitgave zich tot de i6de eeuw bepaalt, en dat dus de acta van 1619 hier niet in voorkomen.

Volgen ze eerlang in een afzonderlijke uitgave van Dr. Rutgers' hand.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen