Henri Arnaud.

de leider der Waldenzeii in 1689.

III.

Door gidsen, die zij wijselijk van plaats tot plaats meenamen, geleid, kwamen de Waldenzen den derden dag te Col de Bonhomme, een 2485 meter hoogen bergrug van het Mont-blanc-gebergte.

Was het opklimmen moeilijk geweest, omdat het alleen mogelijk was door in de rotsen trappen te houwen, de nederdaling was bijna nog moeilijker. Vandaar ging het de dalen der Arve en Isère door, den' Mont-Cenis op. Had de moedige schaar tevoren meer met de onaangenaamheden van het weer en het gebrek te strijden gehad, die steeds zoo ontzettend waren, dat een der Fransche kapiteins, met name Chien, het vaandel verliet, den Ssten dag ontmoette zij op den Mont-Cenis voorde eerste maal een vijandelijke bende, namelijk de 200 man sterke Fransche bezetting, die door landlieden uit den omtrek versterkt werd. Daar echter Amaud, nadat de strijd begpnnen was, gewaarwerd, dat het niet volstrekt nood­ zakelijk was, de vijandelijke stelling te nemen, daar hij haar omgaan kon, brak hij het gevecht af en leidde zijne volgelingen langs een omweg naar het zuidelijk van den Mont-Cenis loopende dal van de Dora Riparia, een zijtak van de Po.

Hier werd de zaak anders; de brug over de Dora bij Salabertrand moest noodig genomen worden, zoo men verder wilde; zij was echter door de Franschen onder den markies De Larrey bezet. Reeds was het nacht, toen Arnaud een aanval op de vijandelijke stelling beproefde; een voor dien tijd vreeselijk geweervuur ontving hen, doch deed weinig schade, daar de zijnen op zijn bevel bij het voorttrekken zich telkens spoedig op den grond wierpen. Kwaad werd het echter voor hen, toen zij ook in den rug door een vijandelijke afdeeling aangetast werden. Doch toen hij met drie moedige lotgenooten deze bende tegemoet trok om te overwinnen of te sterven, klonk onverwachts de jubeltoon: De brug is genomen!" Dit was niet waar, maar slechts een krijgslist; ze had echter tengevolge, dat de Waldenzen nu werkelijk in een ommezien de barrikaden beklommen, waarachter de Franschen het bruggehoofd verdedigden, den vijand in verwarring brachten en in een strijd van man tegen man volkomen overwonnen. De vijandelijke veldheer De Larrey viel doodelijk gewond neer, terwijl hij uitriep: Is het mogelijk, dat ik slag en eer verlies? Vlucht, vlucht!'' In wilde vlucht liepen de Franschen achteruit. Zij verloren omstreeks 600 dooden en gewonden, terwijl de Waldenzen 15 dooden en 12 ge­ wonden hadden. Daar men geen reden heeft, ' om de waarachtigheid van het bericht niet te gelooven, moet het geringe verlies der Waldenzen daaruit te verklaren zijn, dat zij den vijand op de vlucht nog zeer veel afbreuk gedaan hebben. Ook weten wij, dat Arnauds kleine schaar over het algemeen geen kwartier gaf. Gevangenen konden zij toch niet meenemen; iedere met de wapenen in de hand gegrepen vijand werd neergeveld. De bagage en de ammunitie viel alles in de handen der overwinnaars. Het donderend geraas van den in de lucht vliegenden kruidwagen vertelde luide aan de nu weer stil geworden Alpenwereld, dat de overwinning behaald was, terwijl van de lippen der helden het lied der eere en verheerlijking klonk: ank zij God, den Eeuwige, den Heere der heirscharen, die ons de overwinning gegeven heeft over al onze vijanden. Den volgenden dag —-het was Zondag — kon Arnaud van den top des bergs Sci af aan zijne volgelingen hun vaderland toonen. Na een plechtige godsdienstoefening gingen de Waldenzen af naar het dal Pragelas, hetwelk wel is waar nog Fransch was, maar door een bevriende en geestverwante bevolking bewoond werd. De Roomschen, die zich daar ingedrongen hadden, vluchtten; over het algemeen was men bevreesd voor de helden van Salabertrand, zoodat zelfs een Savooische bende, toen zij, na den Col de Pis overgetrokken te zijn, de voorhoede der Waldenzen zag, op de vlucht ging. Den 28sten Augustus hield de troep te Prali voor de eerste maal godsdienstoefening op vaderlandschen bodem in de kerk, die er nog staat, nadat al de symbolen van den Roomschen eeredienst daaruit verwijderd waren. Arnaud predikte over Ps. 129:1 en 2. »Zij hebben mij dikwijls benauwd van mijne jeugd af, zegge nu Israel. Zij hebben mij dikwijls van mijne jeugd af benauwd;

evenwel hebben zij mij niet overmocht." Den len September ging reeds in het zuidelijkste der drie dalen, bij Bobbi, Arnauds ambtgenoot Montoux voor in de godsdienstoefening en hiermee was de herovering van de dalen een voldongen feit.

Zoo - y^as nu wel is waar de erve der vaderen weer gewonnen, maar aan een rustig bezit ervan kon nog niet gedacht worden. Daar ontstond een guerilla-oorlog in de dalen, welke is waar den Waldenzen in veertien grootere en kleinere gevechten tegen de Fransche en Piemonteesche troepen nieuwe lauweren vlocht, maar ze toch niet vooruitbracht, daar zij tengevolge van hun klein aantal het niet zoover konden brengen, den vijand den toegang tot de dalen voor het vervolg af te sluiten. Tot verdediging moest Arnaud zich beperken. Onder andere nam hij den Sen September bij Angrogne een vijandigen ammunitietrein weg, en verdreef de hertogelijken uit Nachera; van de gevangenen behield slechts éen het leven, een chirurgijn, dien hij in zijn dienst nam.

DE GAAY FoRTirAN,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen