Uit de Pers.

Niet onbelangiijk is wat de Vrije Kerk mededeelt omtrent een classicale bespreking in den boezem der Christelijke Gereformeerde kerken van de Acte van ineensmelting, We lezen daar op blz. 578: Deze bespreking is o. a. ook op de Classis Leiden geschied, hoewel de voorstellen desaangaande voor de Prov. Synode in 1890 nog op een volgende Classicale Vergadering moeten worden geformuleerd.

Op de laatst gehouden Classis kwam vóór alle din gen de vraag aan de orde: of men de Concept Acte in haar geheel — uitgenomen de drie bekende geschilpunten over ie^enkerken, Theol. School en ons Reg ment — kon aanvaarden, dan of men ook de Acte in haar geheel verwierp.

Er waren er, die de Acte in haar geheel wilden c verworpen zien, wijl ze geen ineensmelting maar com h binalie bedoelde. Niet dat deze ])estrijders een tijde lijke combinatie absoluut ongeoorloofd achtten, als C maar bleek, dat ze als noodzakelijk kwaad tijdelijk ge­ b duld werd, om straks samensmelting, van de twee plaatselijke gemeenten tot ééne gezamenlijke gemeente door de andere, bedoelde. Met dit doel der ineensmelting van twee gemeenten tot één, hadden wij in '89 ook combinatie met de gemeenten onder 't kruis aan vaard. Maar daar de Doleerenden, naar hunne mee ning, eigenlijk geen vereeniging van de beide gemeen ten of kerken begeerden, maar veeleer oplossing van onze Chr. Geref. gemeenten en Kerk in de hunne bedoelden, wilden zij van heel deze Acte niets weten.

Anderen daarentegen toonden aan, dat de sleutel voor heel de Acte school in het artikel der tegen/terken. Daardoor werd, meenden zij, uitgemaakt, of de Doleerenden onze Chr. Geref. gemeenten als wettige Gereformeerde kerken, als wettige openbaringen en voortzetting van de kerk der vaderen erkenden of niet. Beloofde men na de vereeniging met het stich ten van tegenkerken op te houden, dan werd de wet tigheid onzer gemeenten erkend, en liet zich de Acte in goeden zin verklaren. Hield men daarentegen met het oprichten van tegenkerken vol, dan drukte men daardoor niet slechts een veroordeelend brandmerk op de Afscheiding en op geheel onze kerk, maar gaf tegelijk een afdoende commentaar op de Acte, die nu in den zin van wederzijdsche erkenning op voet van gelijkheid kon verklaard worden. Zij konden dus de Acte ddn aannemen, als men ophield met na de vereeniging nog tegenkerken te formeeren. Zij lieten zich dus het combineeren, in de Acte gereglementeerd, welgevallen, in de hoop dat het bij zulk eene op we derzijdsche erkenning gebouwde vereeniging door den tijd vanzelf wel tot ineensmelting komen zou.

Onder dit beding werd de Acte in haar geheel met alle stemmen, op drie na, aangenomen, gelijk ze op de Na-Synode te Kampen aangenomen was en door de Memorie van Toelichting aanbevolen wordt.

Hierop kwam het tot de bespreking der drie bekende geschilpunten.

va Over punt i, dat der tegenkerken, was weinig ver te schil. Allen vonden dit bedrijf ongereformeerd en met de vereeniging in strijd. Het te Kampen aange­ ke nomen amendement werd ook door de Classis aan­ ni genomen In zake het 2de punt, over de vereeniging onzer Theol. ene School met de Vrije Universiteit, werd het navolgende voorstel aangenomen.-»De Classis L, oordeelt, dat, b bij gemis aan verband tusschen de Vrije Universiteit D en de Ned. Geref. kerken, onderhandeling over de h verhouding der Theol. School tot genoemde Uni­ VtS versiteit thans niet mogelijk is; doch spreekt als hare overtuiging uit, dat de opleiding van de a. s. bedie naren des Woords aan de theol. faculteit gewenscht is; mits die faculteit geheel onder toezicht der kerk sta " Aangaande het 3 de punt, nl. dat over ons regle­ l ment van ^èi), was de vergadering van oordeel, dat w men het reglement niet opheffen en plaatselijk maken moest, om daarmede de eenheid onzer gemeenten tot d eene Christelijke Gereformeerde kerk tegenover de Regeering te verloochenen en te vernietigen. Dit te d doen achtte men onwaar tegenover de Regeering en g in strijd met onze kerkorde. Het reglement met zijn enkele onnauwkeurigheden onveranderd behouden, achtte men ook minder gewenscht hoewel men er d geen gevaar in zag Het best oordeelde men daarom, e dat men het door de Dordtsche Kerkorde, voot zoo­ j ver deze in onze tijden voor naleving vatbaar is, b vervinge.

De aantijging, alsof men onze Chr. Geref. kerk, door eene kennisgeving van haar bestaan aan de Regeering, tot een collegialistisch kerkgenootschap had gemaakt, werd door heel de vergadering met verontwaardiging van zich geworpen.

Of Dr. K. ook al allerlei uitgedachte en uit allerlei oude .boeken opgediepte beweringen bij elkander brengt en in ellenlange artikelen (hij heeft er reeds 10) in de Èeraut tot praeraissen uitwerkt en er daarna heel triurafantelijk zijne conclusiën uit trekt, uitroepende: De Chr. Geref. broeders dwalen hierin wel ter goe der trouw, wijl de studie hun op dit pnnt nog niet naar wensch vlotten wilde, maar mijne argumenten wederleggen kunnen zij toch niet! zoo zal het, naar wij verwachten, evenlang duren, dat deze verzekeringen bij ons Chr. Geref. volk ingang zullen vinden, als het duren zal, dat Nederland en de wereld gaat gelooven, dat een 5 ol lotal personen voor heel de Hervormde bevolking v; m een stad of dorp het »Sy nodale juk heeft afgeworpen".

Er zijn dingen, die men niet gelooven kan. wijl ze nu eenmaal met de werkelijkheid en het geweten in strijd zijn, al herhaalt een handig advocaat ook nog zoo dikwijls, dat het toch heusch zoo is als hij beweert.

In het bovenstaande zit tweeërlei:1". een houding der classis van Leiden, en 2». een oordeel van Ds. Beuker over onze artikelen in zake het Collegiale stelsel.

Wat nu het eerste aangaat, mag het resultaat alleszins bemoedigend heeten. De classis volgde blijkbaar geheel het gevoelen van haar adviseur, Ds. Beuker, Slechts drie leden waren minder toeschietelijk.

En wat het laatste aangaat, zoo komt ons voor, dat onze artikelen over het Collegiaal stelsel, zoo ze niet op andere wijze worden aangevallen dan hier door Ds. Beuker geschiedt, zich vooreerst nog niet over hun levensvatbaarheid behoeven te bekommeren.

Vooral dat »uit allerlei oude boeken opge. diepte beweringen" is kostelijk.

We zeggen er niets meer van.

Een modern predikant uit Indië, vroeger ook hier te lande als modern woordvoerder en zelfs publicist in Noord-Holland wel bekend, de heer A. S. Carpentier Alting, heeft in een der Indische dagbladen een protest tegen de klacht van den minister Keuchenius over de Indische predikanten geschreven, dat om zijn slot merkwaardig is.

Het heet daar: Ten slotte: ondanks alles wat geschied is of nog gebeuren zal, ondanks alle beschuldigingen tegen ons ingebracht, zullen wij voortgaan den godsdienst van Jezus te prediken, krachtens onze innigste overtuiging en met al den ernst, die in ons is. Geen enkele macht ter wereld zal ons daarvan terughouden Wordt ons - ik bedoel mij en mijnen geestverwanten — verboden dit te doen als dienaren van den Nederlandschen staat, aan wien wij gaarne onze beste krachten wijden, 'dan zullen wij het doen, hier^ of elders, op eigen gezag en eigen verantwoordelijkheid. Elke poging om ons te doen bukken voor zekere «leer'' of «belijdenis' zullen wij zeer nadrukkelijk weerstaan, wij zullen dit doen als Christenen, als volgelingen van Hem, die door de leerheiligheid zijner dagen werd uitgeworpen en ook werd gelasterd; wij zullen dit doen als Pro • testanten voor wie 't nog altijd «niet raadzaam" is, »iets tegen het geweten te doen".

Men bedenke het wel: het geldt hier niet een min of meer beduidend kerkelijk verschil, het geldt hier de hoogsternstige vraag, of in Nederiandsch Indie voortaan steeds plaats zal zijn en blijven voor de verkondiging der onsterfelijke beginselen van den godsdienst van Jezus. Dit is zeker klimt het confessionalisme hier ooit ten troon, dan zal onherstelbare schade worden toegebracht aan het godsdienstig leven; dan wordt hier ook de bron van ellendige gods diensttwisten geopend; dan zal er scheuring en schei ding komen tusschen hen, die zich nu nog één gevoelen als onderdanen van het Nederiandsch Indische gouvernement en.., , de godsdienst van Mahomed zal dan nog des te gemakkelijker overwinning op overwinning behalen.

Zal de Minister op zijne plannen terugkeeren? In dit opzicht verwacht ik weinig. Het gereformeerde confessionalisme is onverzettelijk, want het meent de waarheid te hebben.

Maar — boven alle denkkare besluiten van machtigen is ten slotte de heerschappij aan den geest, den geest der vrijheid, aan den geest van God! Dit te mogen en te kunnen gelooven, doet ons «ongeloovigen" staande blijven. In dit geloof wortelt onze kracht.

Dit protest is merkwaardig, om de zeldzame proeve van zelfbegoocheling die ons hier geboden wordt.

Aan taal en toon merkt men dat deze schrij-, ver op het oogenblik dat hij schreef, zich werkelijk inbeeldde te pleiten voor een z. i. hei­ e lig belang.

En toch wat is het anders dan zelfbegoocheling, ja, van onvermogen om de werkelijkheid onder de oogen te zien, als hier deze Ds. Carpentier Alting zich wezenlijk nog één oogenblik inbeeldt, dat »de beginselen van Jezus" onze Nederlandsch-Indische maatschappij als ideaal voor oogen zweven ? Wat anders dan zelfbegoocheling, als hij zich inbeeldt, dat zijn armelijke dienst in Padang iets anders deed, doet en zal doen, dan de kerk viln Christus afbreken of beletten op te komen ? En wat is het anders dan gemis aan vermogen om de werkelijkheid in te zien, als hij zich heusch nog inbeeldt, dat zijn Indische collega's nog voor apostelen, we zeggen niet van Christus, maar dan althans van dit valsch gekozen ideaal kunnen doorgaan ?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen