De wederzijdsche waardeering

De wederzijdsche waardeering, die op het Sociaal Congres zich zoo duidelijk uitsprak, was daarom zoo schoon, omdat ze volkomen oprecht was, en in geen enkel opzicht kan toegeschreven aan een altoos bedenkelijk compromis, noch ook aan het bedekken van wederzijdsche overtuigingen.

Mannen, en ook theologen, van zeer onderscheidene richtingen waren hier sa4m, die geen oogenblik aarzelden het openlijk uit te spreken, dat ze de kerkelijke of theologische inzichten van anderen volstrekt niet deelden, deze in menig opzicht zelfs voor hoogst gevaarlijk hielden, en geen oogenblik aarzelen zouden om deze principieel te bestrijden.

Maar behield zoo een Iegelijk zijn eigen kerkelijk en theologisch inzicht ongedeeld en ongeschonden, men zag evenzoo met volkomen helderheid in, dat men in die stukken der waarheid, die in de sociale quaestie toongevendzijn en dus onze overtuiging beheerschen moeten, geheel eenstemmig dacht. I

Er was dus geen gezochte noch gemaakte eenheid, maar een eenheid waarin innerlijke waarheid school.

Omdat men over de fundamenteele stukken der waarheid, die hier In aanmerking kwamen metterdaad eender dacht en eenzelfde belijdenis had; daarom en daarom alleen, kon men zonder zweem van verwarring, en zonder schijn van beginselverloochening, uitnemend wel over de sociale vraagstukken saamspreken, en saam tot besluiten komen.

Iets wat zoo waar is, dat men juist In de eerste sectie, waar anders de verschillen het sterkst hadden moeten uitkomen, het eendrachtigst sa& , mwerkte en het minst met verschil van Inzicht had te worstelen; terwijl men omgekeerd In de derdo sectie, waar iemand, die niet op de hoogte was, allicht zou gezegd hebben, dat het verj schil van inzicht het minst zou uitkomen, veel meer moeite had, om tot vaste besluiten te geraken.

En nu weten we wel, dat de eerste sectie minder met den eisch der werkelijkheid in aanraking kwam, terwijl de derde sectie juist de moeielijkste positie had, omdat ze op elk punt met dien eisch had te rekenen, maar het pleit dan toch voor de mogelijkheid van saamwerking ook onder theologen van verschillende richting, dat in de theologische sectie, als we haar zoo noemen mogen, de eendracht en de overeenstemming geen oogenblik schade leed.

Dit resultaat nu achten we van het hoogste gewicht.

Christenen zijn nu eenmaal niet op elk punt van gelijk inzicht, en toch woeien ze op menig terrein saamwerken.

Nu kan die saamvverking op tweeërlei wijs verkregen.

Of kunstmatig, doordien men in de oppervlakte blijft zweven, de verschillen bedekt, en zoo een gefingeerde eenheid toovert.

toovert. Dat was de weg der Irenischen.

Of wel doordien men duidelijk uitspreekt, waarin men verschilt, maar ook waarin men eenstemmig denkt, en alsnu, dat bestreden terrein mijdende, saamkomt op al zulk terrein, waarover men uit volle overtuiging verklaart saam eender te denken, en alsnu zijn saamwerking tot dit terrein bepaalt.

Zoo wenschte de Heraut het steeds.

En het Sociaal Congres heeft thans opnieuw het bewijs geleverd, dat de^e methode metterdaad de vuurproef kon doorstaan en zich kenmerkte door volkomen oprechtheid en door groote veerkracht tegelijk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen