Voor Kinderen.

GOEDKOOP.

Er wordt dikwijls geklaagd over dure tijden, doch als we eens goed nagaan blijkt, dat de prijs van de meeste dingen thans veel lager is dan vroeger. Brood, katoen en vele andere zaken kosten nu ongeveer de helft, soms nog veel minder, dan vóór 30 jaar. Doch dit is waar dat de menschen tegenwoordig veel meer geld zonder noodzaak uitgeven dan eertijds, en dat er aan den anderen kant minder valt te verdienen.

Weet gij wel wat tegenwoordig een lucifer kost? Dit is haast niet te zeggen, want men kan er 80 a 100 koopen en nog wel in een j doosje, voor nog geen twee centen.

En weet gij hoe het 50 jaar geleden was?

Toen kwamen de eerste stiijklucifers in de ; wereld en kostte een doosje waarin er 60 zaten ƒ 1.50, dus elke lucfer 2I/2 et.!

Dat is veranderd naarmate er meer lucifers gemaakt werden. Duizenden vinden daardoor thans werk en brood. En dat is te begrijpen, als we weten dat bv. alleen in Engeland | jaarlijks voor 216 millioen gulden aan lucifers j wordt vervaardigd. Trouwens daar zijn ook fabrieken, die eiken dag loo millioen van die houtjes maken!

Hebt ge er wel eens over gedacht welk een gemakkelijk en goedkoop middel om vuur te maken de lucifers zijn? Hoe moet iemand, die geen vuur heeft, het zich verschafTen ? Dat is niet zoo makkelijk, vooral wanneer een volk nu hier dan daar zwerft, zooals de wilden.

Bij de volken die hier 't eerst woonden, de Batavieren e. a., was vuur maken het werk der knechten en slaven. Op een droge plek lag een stuk van een boomstam, dat men gedeeltelijk had uitgehold. In de holte paste een blok en nu moest de knecht of de meid dat blok zoolang ronddraaien, tot door de wrijving tusschen het blok en den boomstam het hout vuur vatte.

Maar dit was een zeer zwaar werk. Het duurde uren lang en daarom zorgden de slaven dan ook zooveel mogelijk dat het vuur niet uitging en werden bekeven als dit gebeurd was. Later vond men er wat anders op uit, namelijk het vuurslag. Dit bestond uit een stuk staal met een vuursteen. Men sloeg met het eerste op den laatsten en ving de vonken die er uitsprongen op, op gebrand linnen of op zwam, dat men in een »tonderdoos" bij zich droeg.

Dit was echter ook vrij omslachtig. In de huishouding gebruikte men houtjes, aan 't einde met zwavel bestreken, doch bij deze was altijd vuur noodig om ze aan te steken. Vuurslagen en zwavelstokken zijn hier en daar nog in ge bruik. Een ander middel om vuur te maken had men in de brandglazen, hol geslepen glazen op welke men de zon liet schijnen. De stralen verwekten dan in het brandpunt zulk een hitte dat, gelijk gij z"elf probeeren kunt, papier en hout er door ontvlamden. Maar scheen de zon niet, dan was ook met het brandglas geen vuur te maken.

Wij mogen dus den Heere wel danken, die den menschen het verstand heeft gegeven om de lucifers uit te vinden, zoodat wij altijd vuur kunnen krijgen en zonder eenige moeite voor reizigers, zeelieden, ja voor iedereen is dat een gemak.

De eerste lucifers werden bestreken met phosphorus en zeer brandbare en ook vergif tige stof, die ontvlamt als men haar wrijft. In den laatsten tijd is echter iets beters uitgevonden, dat ook niet gevaarlijk is. Dat ziet gij aan de »Zweedsche" lucifers. Wel ontbranden die allen als men ze langs het doosje strijkt, maar dit is eer een voor-dan een nadeel, wijl het phosphorus ook vaak ging branden als men het niet wilde en daarbij, als ik zei, vergiftig is. We zijn nu goedkoop en beter geholpen dan ooit.

Door den Heere bewaard.

In een kleine stad in Silezië zat men eens in grooten nood. Het was oorlog, de soldaten waren tot het stadje doorgedrongen en roofden en plunderden alom.

Nu woonde daar ook een godvreezende weduwe. Zij was in groote benauwdheid, doch had besloten als het zijn moest al haar goed aan de plunderaars over te laten; alleen bad zij den Heere haar bij het leven te behouden.

Thans wachtte zij af wat komen zou.

Weldra vertoonde zich een troep soldaten voor haar deur. Men hoorde vloeken en tieren, terwijl er met de geweerkolven op de deur werd geslagen. De vrouw deed bedaard open.

Een aantal krijgslieden, ruwe mannen, drongen binnen en stormden een kamer in.

»Kasten en kisten open!" riepen zij, »of ge zult zien wat volgt."

De weduwe ontsloot en opende de kasten.

Alle laden en hoeken werden doorsnuffeld en wat maar draagbaar is werd geborgen. De vrouw stond het aan te zien en bad in stilte den Heere haar bij te staan.

Op 't laatst hadden de soldaten zooveel bijeen als zij maar mee konden voeren en wilden vertrekken, toen de weduwe een kastje opende en zei: »Dit had ik nog vergeten; hier ligt nu het eenige geld en dat mij nog overblijft. Ik was zoo geschokt, dat ik er eerst niet aandacht."

Verbaasd bleven de soldaten staan en keken de een den ander aan. Hun aanvoerder wist niet wat te zeggen. Hij wierp een blik op het geroofde en riep toen uit: »Makkers, luistert! Wij hebben verkeerd gedaan. Ik wil niet, dat gij deze brave vrouw iets ontneemt."

De ruwe mannen waren getroffen. Geen hunner sprak een woord tegen en hun aanvoerder vervolgde, zich tot de vrouw wendende: «U zullen wij niets ontnemen; God zij met u. Neem het uwe terug en vaarwel."

Een oogenblik later waren de plunderaars verdwenen.

»Wat mij aangaat, " zoo verhaalde de vrome vrouw later, »ik dankte Hem die mij zoo genadig had bewaard, en mij daardoor in staat stelde van mijn overvloed iets mede te deelen aan eenige ongelukkige slachtoffers van den oorlog."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen