Beroeping of Oproeping?

III.

Strekt nu ons betoog, om de stelling ingang te doen vinden, dat de roeping tot den Dienst des Woords van de zijde der kerk moet plaats grijpen, zonder dat er van de zijde der toekomende Dienaars iets mag gedaan worden, óm te doen uitkomen, dat zij genegen en bereid zijn, om zulk een roeping te aanvaarden ?

Stellig niet.

Dit zou zijn ons plaatsen op een onwaar, eenzijdig en onprofijtelijk spirituahstisch standpunt.

Zoo riep de Heere zelf, maar zoo kan de kerk niet roepeii, voor ambten, die onder ons langdurige voorbereiding eischen.

De Heere zelf riep onmiddellijk.

Want wel waren er ook in Israël profetenscholen, maar men vergist zich zeer, zoo men waant, dat Jesaia en Jeremia, Hosea, Joel en Amos, na in die profetenscholen gestudeerd te hebben, en hun §xamen te hebben doorgestaan, in het profetenambt waren ingezet.

Al wat, ook in verband met de dusgenoemde opleiding, over die profetenscholen in Israël gezegd en verhandeld is, rust op zelfmisleiding en gebrekkige kennis van wat die profetenscholen waren en bedoelden. Men leeft dan eerst in onze theologische scholen in, verbeeldt zich dat zoo ook de profetenscholen waren, en zoekt dan daarna uit die profetenscholen der verbeelding conclusiën te trekken, die passen zullen op onze hedendaagsche toestanden.

Doch daargelaten nu wat de profetenscholen waren, niemand kan uit de Heilige Schrift het bewijs leveren, dat de groote profeten die ons het Woord Gods hebben gebracht, in die scholen opgeleid en uit die scholen voortgekomen waren. Van een Amos ^blijkt vlak het tegerideel. Hij werd geroepen van achter de runderen |die hij weidde.

Wat we van de roeping van een Amos, een Jesaia, een Jeremia, een Ezechiël, een Daniël, een Jona lezen, geeft dan ook veeleer den indruk, dat zij onmiddellijk geroepen werden, d. w. z. buiten verband met alle dusgenaamde »opleiding." En geheel hetzelfde ziet ge in het Nieuwe Testament. Ook daar roept en beroept Jezus zijn 12, zijn 70 discipelen, en later zijn apostelen, onmiddellijk, zonder dat van eenige voorbereiding of opleiding hunnerzijds blijkt, ja, zoo dat die bij allen, op den éénen Saulus na, is uitgesloten.

En wel lezen we van Paulus, dat hij op de academie te Jeruzalem onder Gamaliel gestudeerd had, maar het is een groote fout, hierin zijn academische of schoolsche opleiding te zien. Immers op Gamaliels school werd men onderwezen, niet voor het apostolaat van Jezus, maar integendeel in de vijandschap tegen het Evangelie en voorden Farizeeschen, niet opgeleid. voor den Evangelischen dienstopgeleid.

Die onmiddellijke roeping was onder profeten en apostelen daarom denkbaar en mogelijk, overmits Hij die riep de Schepper der personen en de Kenner der harten was. En ten andere omdat Hij die riep, door een bijzondere bedeeling des Heiligen Geestes en der openbaring zijn gezanten bekwaamde.

In de kerk daarentegen staat het zoo niet.

De kerk is geen schepper van personen, noch kent zij de harten. En evenmin bezit de kerk het vermogen om door bijzondere verlichtingen en openbaringen op buitengewone wijze den man dien zij roept, te bekwamen voor het ambt,

Secten die desniettemin ook nu nog voor de kerk zulk een onmiddellijke roeping voorstonden, vervielen daardoor in eenzijdig spiritualisme, d. w. z. ze beeldden zich in, dat er ook nu nog een onmiddellijke bedeeling des Heiligen Geestes bestond, die feitelijk niet meer gevonden wordt.

Al zulk drijven is dan ook nooit anders dan op vernieling van het kerkelijk leven uitgeloopen.

Bij dien stand van zaken is het alzoo duidelijk, dat slechts tweeërlei gebeuren kan, óf dat de kerk roept en keurt, en daarna haar geroepenen en gekeurden voorbereidt, óf wel dat ze roept en kiest mannen, die ze voorbereid vindt.

Beide stelsels onderscheide men wel.

Bij het eerste stelsel gaat het aldus toe. De kerk ontdekt hier of daar een man van ernst en vromen zin, en in wien zij meent gaven voor het ambt te ontdekken. Alsdan neemt ze zulk een broeder aan, om hem voor den Dienst gereed te maken. Ze neemt hem daartoe gedurende eenige jaren in studie. En zijn die studiën afgeloopen, dan plaatst zij hem in het ambt.

Dit stelsel brengt nu met zich, dat men in den regel mannen van zekeren leeftijd in de studie zal opnemen, eenvoudig wijl op een leeftijd van 12—18 jaren niet dan zeer zelden over de gesteldheid van hart en over schuilende gaven, met eenige zekerheid te oordeelen valt. Regel zal alzoo op dat standpunt zijn, dat men het oog laat vallen op mannen van 18—30 jaar. Dat men deze oudere personen dan met zekere overhaasting gereed maakt. Dat men bij dat gereedmaken aan de lagere studiën weinig hecht. Die zoo spoedig doenlijk doorjaagt. Zoo snel mogelijk op de theologie aanstuurt. En ook wat de theologie aangaat, in hoofdzaak werk maakt van wat rechtstreeks dienen kan om de predikatie te doen gelukken. In den vollen zin i> opleiding"

Het stelsel van geen opleiding, maar onmiddellijke spiritualistische roeping is het stelsel bij hen gehefd, die den oefenaar boven den prediker stellen. Het stelsel van eerst keuren en daarna zelf opleiden, is het stelsel dat ten deele aan de meeste Theologische Scholen aanvankelijk gevolgd is, én bijna uitsluitend gevolgd is bij de Zending.

Met name toen de Vrije kerken in Engeland opkwamen, heeft men daar te lande dit stelsel van eerst keuren, en daarna zelf opleiden, en wel zoo haastig mogelijk, en uitsluitend voor het ambt opleiden, in den beginne zelfs uitsluitend gedreven.

Onze Theologische School te Kampen wortelt in de gedachte van datzelfde stelsel. De kerk onderzocht ookhier te lande, of iemand geestelijken aanleg voor het ambt had, en begon met te keuren. Wie onbruikbaar bleek, keurde zij af en sloot zij uit. De geestelijk gekeurden nam ze daarentegen aan, vooral in den beginne veelal op meer gevorderden leeftijd. En de aldus gekeurden maakte ze dan zelve voor het ambt klaar. Zoo snel mogelijk. En schier enkel rechtstreeks op het ambt aansturend. Zoo haast het kon moesten ze op proef gaan prediken.

Diep is men hier echter niet op ingegaan. Al spoedig heeft solider zin meegesproken. Zoo is het stelsel nooit principieel gedreven. Maar de grondtrekken er van vindt men nog.

Bij de Zending daarentegen was dit stelsel principieel aanvaard.

De kerk keurde wie sZendeling" zou worden. Wie de keuring doorstond werd als »candidaat-zendeling" aangenomen. Daarna werd hij door de kerk in zeer korte jaren klaar gemaakt. En klaar gemaakt rechtstreeks met het oog op deze bediening. Alleen wat daarvoor eisch scheen, werd hem aangebracht. En zoo niet bleek hij dat weinige in zich te hebben opgenomen, of na drie jaren studie was hij gereed, en werd nu uitgezonden.

Op enkele uitzonderingen na, zijn al onze missionarissen op die wijze eerst gekeurd, toen klaar gemaakt, en daarna in de bediening gezet.

En juist daartegenover nu staat het Gereformeerde stelsel, dat heel anders, wel niet ontkent, dat er ook zonder studie enkele mannen met singuliere gaven kunnen opkomen, noch ook dat de opleidingsmethode van vooraf gekeurde personen niet enkele treffelijke leeraars kan opleveren, maar niettemin [^staande houdt, dat dit alles exceptie blijft, en geen regel kan wezen; maar dat als regel geldt, dat hier twee factoren saamwerken: i". de leiding van Gods Voorzienig bestel, die teweegbrengt dat er mannen, voor het ambt wel toegerust, gereed staan, en 2°. dat de kerk deze gereede mannen eerst als ze gereed zijn keurt, en zoo ze bij die keur' voldoen, hen in het ambt zet.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen