Voor Kinderen.

LUCHTSCHIPPERS.

I.

’t Is nu honderdzevenlien jaar geleden, dat het eerste luchtschip, of wel luchtbol, opging. Dit geschiedde te Parijs op het Marsveld, en de gebroeders Montgolfier i), die den aerostat & . i. luchtbol uitvonden, hebben daardoor hun naam beroemd gemaakt.

Onder degenen, die zulk een luchtbol destijds zagen opgaan, behoorde ook de beroemde Amekaan Franklin, die met Fransche hulp Noord-Amerika had vrij gemaakt van Engeland. Iemand vroeg hem wat nut die nieuwe uitvinding hebben zou.

Zijn antwoord was:

„Wat nut heeft een pas geboren knaap ? Hij kan een man worden.”

Gij begrijpt wat Franklin bedoelde, en als we daarop nu letten, dan zien we dat de knaap wel gegroeid en ontwikkeld is, maar een man is hij toch nog lang niet, en de vraag is of hij 't ooit zal worden.

De eerste luchtreizigers waren meest Franschen en Engelschen. Later hebben zich ook Duitschers met de luchtscheepvaart ingelaten. Uit ons volk zijn dusver niet veel luchtschippers voortgekomen. Wij blijven liever bij den grond, wat ook veiliger is. 't Is trouwens niet mijn plan over die vroegere luchtreizigers hier veel te zeggen. Dat men echter ook hier indertijd met de nieuwe uitvinding op had is klaar, temeer daar zij uit Frankrijk kwam, en velen ioen al wat uit dat land was, dwaselijk steeds het beste achten en er hoog mee liepen.

Reeds een paar jaar na de eerste luchtreis, vond er uit Den Haag een plaats, en wel op 12 Juli. De ondernemer van de zaak echter was een Franschman, de bekende Blanchard 2). Ook bezitten we nog 't verhaal der opstijging van een luchtbol te Rotterdam, nu 96 jaar geleden.

Het luidt aldus:

„Haarlem, 30 Sept. (1804). Met genoegen verstaan wy, dat onze Stadgenoot Arbraham Hopman, wien in de maand July laatstleden te Amsterdam door onderscheidene oorzaken zyne onderneming, om eene lugtreize te doen, mislukt was, gisteren namiddag even na vier uren, beter in dat zijn oogmerk te Rotterdam geslaagd is, en dus de eerste onzer landgenooten, die een lugtreize met goed gevolg ondernomen heeft. De ballon na het Noordwesten kours genomen hebbende, steeg door de wolken, tot zodanige hoogte, dat; hy weldra geheel onzigtbaar werd. Na eenigen tyd kwam dezelve met den eersten Bataafschen lugtreiziger in de nabyheid van Schiedam op aarde terug, rakende de gondel toevallig den kant eener Sloot. De Lugtreiziger, uit den Gondel in het water geraakt, zag zich genoodzaakt den Luchtbol de verdere reis zonder hem te laten volbrengen, en kwam 'savonds om agt uren behouden terug op de plaats van zijne afreize, terwijl de Luchtbol, weder opgestegen, ten half zes uren op de Buitenplaats „Bakkershagen" onder Wassenaar in een Bosch is nedergedaald.””

Gij weet 't was toen de ongelukkige „Bataafsche" tijd .... zonder Batavieren. Maar het bewijst hoe de Fransche liefhebberij hier navolging vond.

Al is dit al nu reeds een eeuw geleden toch kan men niet zeggen, dat de luchtbol, wat vorm en inrichting betreft, veel veranderd is.

De luchtbol is veelal een peervormige zak, van sterke zijde vervaardigd, overal goed dicht en met vernis bestreken. Over den bal die met gas van een of andere soort wordt gevuld, hangt een net van touw, en daaraan weder een schuitje (gondel) van hout of riet, ook wel een mand. In dat schuitje vindt men ook den noodigen ballast, namelijk zakken zand. Een touw dat in 't schuitje afhangt, loopt tot boven op den bol, waar een luchtklep is, die naar believen kan eopend worden.

Verder behoort tot de uitrusting van den uchtbal veelal een anker met een reddingsouw. Ook neemt men vaak velerlei werktuigen ee; weerglazen, thermometers, vochtmeters enz. eze dienen om te bepalen, hoe in de hoogere streken de lucht is, hoe zwaar zij weegt, hoe veel water zij bevat, hoe de wind is, hoedanig e kracht der zonnestralen enz., waar vele menchen nooit aan gedacht hebben. Al deze dinen werden reeds gebruikt door de vroegere uchtreizigers en de tegenwoordige hebben ze og. In dit opzicht is men dus bij het oude ebleven. Trouwens, de lucht is ook nog niet eranderd bij toen. Vroeger nam men ook wel en valscherm mee —met een vreemd woord arachute genoemd — ten einde te voorkomen, at bij een plotseling ongeluk het schuitje niet ou vallen af althans zeer langzaam.

Doch 't is gebleken, dat dit werktuig zeer nbetrouwbaar is en vaak weigert, en wijl het aarbij niet gemakkelijk te hanteeren is, neemt en het tegenwoordig zelden meer mee. Om e weten of men rijst of daalt, gebruikt men oms strooken papier, die men in de lucht uiterpt. Op zeer groote hoogte heeft men ook el eens duiven uitgelaten, ten einde te zien f de lucht nog dicht genoeg was om hen te dragen.

1) Spreek uit: Mont-gol-fiéé. 2) Spreek uit: Blansjáár.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen