Valsche ireniek.

Onder de gronden, waarmede Dr. van der Flier zijn adres aan de Synode voor het behoud van het »geest en hoofdzaak» te Utrecht bepleitte, kwam ook het argument voor, dat vooral in de kritieke dagen die ons vaderland doorleefde, alle partijstrijd in de Kerk moest gestaakt worden. En waar het nu gebleken was, dat het voorstel om »het geest en hoofdzaak* te schrappen, de oorzaak was geworden van een twist, die heel de Kerk in beroering had gebracht, bezwoer hij de broederen om dezen twistappel uit het midden der Kerk weg te nemen. Dan werd weer alles pais en vree en kon men weer zingen: Ai ziet, hoe goed, hoe lieflijk is 't, als zonen van 't zelfde huis als broeders samenwonen.

Nu zullen we de vraag, - of de vrede in de Kerk. ooit mag gekocht worden tot den prijs van een verloochening van een heilig beginsel, maar rusten laten, omdat Dr. van der Flier voor dat heilig beginsel al zeer weinig toonde te voelen. Hoofdzaak is voor hem evenals voor Dr. Bronsveld, dat de vaderlandsche kerk niet scheuren zal, en aan deze schijn-eenheid der Kerk offert hij desnoods de handhaving van de belijdenis der Kerk op.

Maar wel dient de vraag onderzocht te worden, of dit voorstel der irenischen metterdaad den vrede op kerkelijk gebied herstellen zou ?

Het - antwoord op die vraag kan niet moeilijk wezen.

Zoolang de Hervormde Kerk bestaan heeft, is het in haar boezem strijd gevveest. Een strijd, die daarom zulk een bitter en hatelijk karakter droeg, omdat het een strijd was tusschen groepen, die saamwonend in één Kerk elkaar de oppermacht betwisten.

Deze strijd zou terstond ophouden, wanneer de modernen, ethischen en confessioneelen uiteengingen en elk een eigen Kerk vormden.

Zoolang de Remonstranten in de Gereformeerde Kerk zich wilden handhaven, is heel de Kerk in rep en roer gebracht en liep het zelfs zoo hoog, dat burgeroorlog dreigde. Van het oogenblik af, dat de Dordtsche Synode uitspraak deed en de Remonstranten bulten de Kerk een eigen genootschap vormden, keerde de rust en vrede weer.

Niet de Regenten, die in de volkskerk alles wilden bijeenhouden en resoluties uitvaardigden tot »conservatie van de rust en vrede der Kerk«, hebben den vrede gehandhaafd. Integendeel, juist zij hebben den bittersten strijd in de Kerk ontketend. En de vrede is eerst gekomen, toen wat, .niet saamhoorde, uiteenging.

En 't zelfde geldt evenzeer van de Roomschen en Protestantschen. Voeg beide in één Kerk saam, dwing ze om in één kerkverband te leven, en ge zoudt een religieoorlog zien ontbranden, die voor heel 't vaderland ten verderve zou zijn. Nu ze daarentegen beide in afzonderlijke Kerken naast elkander leven, is juist daardoor de burgervrede mogelijk en kunnen' ze over en weer bij alle verschil vari'inzicht elkaar zelfs waardèeren. . , .

Indien deze les der historie meer te harte' werd genomen, zoui 'wie waarlijk den vrede liefheeft, geen oogenblik behoeven te aarzelen, welken raad hij zou te geven hebbeii.

.Het zou déze raad wezen : verbreekt de valsche eenheid van uw kerk, die de oorzaak is van alle ellende en strijd. Deelt de goederen en gaat na minnelijke schikking uit elkander. Laat elke groep zich kerkelijk zelfstandig organiseereQ. En de vrede, dien gij zoekt, komt van zelf.

Juist het omgekeerde van wat Dr. Van der Flier aanried. Valsche ireniek brengt nooit vrede, maar is altoos fle oorzaak van den bittersten strijd. . •

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen