Leestafel.

1. DR. J. VAN LONKHUYZEN. BILLY SUNDAY, een beeld üit het tegenwoordige Amérikaansche Godsdienstige leven. — J. H. Kok. — 1916. Kampen.

De man heet eigenlijk WILLIAM ASHLEY SUN­ DAY en BILLY, verkorting van WILLIAM, is de naam waaronder hij, de vroeger beroemde voetbalspeler en thans niet minder beroemde „revivalist" of opwekkingsprediker, in AMERIKA bekend is. .

BILLY SUNDAY heeft sedert hij, na zijn bekeering in 1890, is gaan preekeh, AMERIKA in beroering gebracht.

Onze DR. VAN LOSKHUYZEN, thans predikant bij de CHRISTELIJKE GEREFORMEERDE GEMEENTE te GRA> fD ELAPIDS, schreef in - de WACHTER, hqt orgaan der CHR, GEREK. KERK in AMERIKA, over BiLLv SUNDAY een reeks artikelen. Hij achtte zich daartoe geroepen toen ook de Hollandsch-Amerikaansche kringen met dezen revivalist in aanraking waren gekomen. Schreef ze tot voorHchting, opdat men in die kringen het goede en het minder goede in de beweging welke door SUNDAY is gewekt, onderscheiden en weten zou welke positie men er tegenover moest innemen.

VAN LONKHUYZENS artikelen droegen dus een kritisch karakter.

Deze WACMTER-artikelen, aanzienHjk uitgebreid, heeft de auteur in dit boekje van 1S4 bladzijden met illustraties, onder dak gebracht.

Na een INLEIDING volgen drie hoofdstukken en op het einde een BESLUIT. In de drie hoofdstukken geeft v.L. een LEVENSSCHETS van BILLY SUNDAY (h. I); een overzicht van diens PREDI­ KING (h. II) en een BEOORDEELING (h. III).

Voor dit boekje mogen ook wij NEDERLANDERS DR. VAN LONKHUYZEN dankbaar zijn. Hét schetst ons het beeld van een, ook naar het oordeel van den auteur, «oprecht christen en een christen, die het ernstig meent"; yan een christen wiens energiek optreden tegen, wat v. L. noemt „de slapheid en ingezonkenheid der Amérikaansche kerken en van het .^merikaansche godsdienstige levens, is te waardeeren; die in zijn prediking niet aflaat-van te wijzen op sden invloed dien de reUgie moet hebben op het „leven" en daarbij geen andere religie predikt dan „den ouderwetschen godsdienst, die het hart van deze koude wereld tweednizend jaren lang verwarmd heeft". •

Er wordt ons in verteld van. de Vrucht van BILL SUNDAY'S eyangeliseerenden arbeid. „Om in de taal van het Methpdisme te spreken", zegt v. L., „had men in 1913 reeds 500.000 „bekeeringen" geboekt. „Bekeeringen" van zondaren, die op zijn prediking Christus als hun Zaligmaker aangenomen hebben en met handslag beloofd hebben een nieuw leven te zullen leiden." En, wijzend op het spoor dat het optreden van dezen singulieren prediker nalaat, vertelt de auteur^ dat „het aantal kroegen van 30 tot 75 percent in de stad van SUNDAY'S arbeid achteruit gaat en speelhuizen en huizen van slechten naam gesloten worden."

Bij dit alles is het zeker ook te waardeerén, dat SUNDAY, „de opwekking in dè kerkelijke a bedding wil léjden." „Ieder bekeerde kan opgeven aan welke kerk 'hij wil behooren, en die kaarten worden daa aan dcversdiillcüdeleeraais gegeven ; • die kunnen hen. dan .opnemen en verder bewerken".

Met dit al heeft DR. v. LONKHUYZEN ook bezwaren, aL stemt hij gaarne toe, dat BILLY SUNDAY'S optreden „voor het Amérikaansche volk tpt een zegen kan zijn." En tot dié bezwaren rekent hij dan het vaak oneerbiedige en grove in de prediking en zelfs in het bidden van dezen revivalist; het oppervlakkige van zijn kennis der waarheid inzonderheid van* de , bekeering", en , wat ik, om het maar kort te zeggen, zou willen noemen, het doen opgaan van heel de religie in eudaemonisme of het „gelukzoeken" van den mensch.

Het resultaat van zijn onderzoek omtrent BiLLY SUNDAY'S persoon eh werk vat de schrij'r ver saam in deze woorden:

„Hij, in zijn gehcele vorming produkt van het Amérikaansche volk, en evangeliseerende op „Amérikaansche" manier, zal misschien voor een zeker deel van het Amérikaansche volk vooral tot zedelijk nut kunnen zijn, i> «.f godsdienstig leven h anders. Als wij. Calvinisten, ons ónder zijn invloed lieten brengen, zouden wij het meerdere uitruilen voor het mindere. Daarom^ laten wij er oits buiten honden".

Neen, wij hebben Góde zij dank een beteren weg dan Methodistische.revivals."

En in zijn slotwoord dringt DE. VAN LONK­ HUYZEN aan op beschermen, op beschutten. „Dat moeten onze ChristeHjke scholen zijn, en onze Kerken, en onze Catechisaties, en onze Jongelieden-vereenigingen, Een sterke schutting. Waar de wacht bij het begins, el. betrokken wordt. En waar de ve/bondskinderen leeren den God des verbonds de hand en het hart te geven-van der jeugd af aan, en leeren in zijn wegen te wandelen. Dat is de betere weg."

Hoe dankbaar ik den schrijver voor zijn boekje ook ben en hoe zeer ik het ook, naar al wat hij er mij van BILLY SUNDAY en diens optreden in Verteld heeft, met zijn beoordeehng eens ben, dunkt mij het resultaat waartoe hij gekomen is, toch niet vrij van eenzijdigheid.

Zeker, het is plicht ziekte te voorkomen en tegen afdwalen te behoeden.

Maar plicht is het ook te genezen wat verziekt en te zoeken wat verdwaald is.

Het is plichtj dat de kooi waar de schapen in zijn, zoo hecht en stevig is dat zij er tegen allé gevaren die hen van buiten bedreigen, veilig zijn; maar het is ook pUcht te zoeken het afgedwaalde en verloren schaap er in te krijgen.

Zeker, het godsdienstig leven van ons^ Calvinisten, is anders, dan van den Methodist BiLLv SUNDAY. , •

En bij het zoeken wat verdwaald en het trachten orti wat de schaapskooi uit is, er weer iyr te krijgen, kan BILLV SUNDAY'S „methode" zeker niet de onze zijn.

Maar tóch moeten ook wij. Calvinisten ons begeven op een weg, die ook tot dat doel leidt.

Een betere weg.

En die betere weg waarbij wij ^let voortgaan op dien anderen, welke tot voortdurende en , ', nadere" reformatie van de „Schaapskooi", leidt zeker niet hebben natelatén, - — is die der „Evangelisatie."

Onze Kerken staan tegenwoordig in het teeken der Evatigelisatie.

En dat is verblijdend-, .

Want, ook als Kerk mogen wij niet „nalaten ' wat God ons geboden heeft" en daartoe hoort opk het „ga uit in de wegen en heggen en dwing ze om in te komen, opdat mijn huis vol 'worde: " - - ^* -

Dat ónze kerken thans staan in het teeken der EvangeU^atie is een bewijzend teeken, dat het: „Deze dag is' een dag van goede boodschap, en - svij zwijgen stil, " — haar tot éen zonde van nalatigheid was geworden, waarvan zij zich bekeerd hébben.

En zoo dan komt het mij voor, dat DR. V. LONKHUYZEN'S resultaat, in betrekking tot BILLY SUNDAY'S evangelisatie-arbeid, , ^daarom laat er ons buiten houden"^ eenzijdig is.

Eenzijdig, doordat hij het te veel beziet van den kant waarvan het ongetwijfeld valt te veroordèelen.

Maar het is toch ook te bezien, zooals hij trouwens zelf doet, van den kant waarvan het t is te waardeeren en dat is de , , dorst naar de v zielen", de drang der „reddende liefde", die in t dat evangeliseeren op zichzelf uitkomt, ook afge­ v zien van het bijkomstige.

Afgezien van de „Amérikaansche" manier en meer bepaald nog van wat in het boekje heet het: ^^Billy Stmdayisme".

Deer houde men zicb buiten ; maar het evan­ k geliseeren zelf, daar begeve men zich in.

Ook als Kerk. v

2. VÉREENIGING TOT HEIL DES VOLKS.' EEN EN ZESTIGSTE JAARVERSLAG DER WERKZAAM­ HEDEN. Gedrukt bij C. A. Spin & Zoon, 1916. d s i

, Deze Vereeniging, gesticht in 1855 door Ds. J. DE LIEFDE, stelt zich ten doel: w b

a. Evangelisatie in den ruimsten zin des woords. . o

b. Het behartigen der geestelijke en stoffelijke belangen dergenen onder wie zij arbeidt. b

Uit haar, ons toegezonden verslag blijkt, dat • haar tweede gebouw in de BARNDESTEEG té w AMSTERDAM, hetwelk zij, bij haar eerste in dé g WiLLEJVfSTRAAT bezit, vernieüwd wordt en dat s daartoe op 23 October de eerste steen gelegd is s door de dochter van den Stichter der Vereeni­ z ging, Mej. S. DE LIEFDE. k

Voorzitter van het Bestuur der Vereeniging is thans de heer H. J. BUNJES, Vice-Voorzitter de heer-A. J. HOOGENBIRK en Secretaris de heer C. H. ENDERT. ( n g d

De BEWAARSCHOLEN-Willemstraat en - Barndesteeg, welke laatste, wegerts de verbouwing, overgebracht was naar de O. Z. KAPEL, waren ten volle bezet. De BREI-en HANDWERKSCHOLEN telden iSO leerlingen in de Willemstraat en 125 in O. Z. Kapel. De ZONDAGSCHOLEN en KIN-DERKERK telden 1099 leerlingen. De VOLKS­ LEZINGEN werden bezocht ddor .2982 mannen, 2288 vrouwen en 304 kinderen. Onder de ouders van de kinderen dezer scholen werkte de Vereeniging ook dit jaar door HUISBEZOEK en door haar ARMENZORG ; en de VÖLKSBIBLIOTHEEK reikte 2573 boeken uit.

Ook dit is een methode van Evangelisatie, zij het dan ook niet kerkelijk.

Nu ik het over evangeliseeren heb, kan ik niet nalaten op een, met de zooeven genoemde nauw verwante methode te wijzen en wel op die van de VEREENIGING TER vERBREmiNG DER WAARHEID, TE AMSTERDAM, Elandstraat 84, en dat te meer, wijl men den 12en Mei, den geboortedag van den Stichter dezer Vereeniging, den in 1900 gestorven T. M. LOOMAN, herdacht heeft.

T. M. LOOMAN in wien, evenals in Ds. DÈ LIEFDE, ZOO niets was van wat DR v. LONKHUYZEN in BILLY SUNDAY'S optreden terecht meent te moeten veroordeelen.

DE LIEFDE en LOOMAN hebben met hun rbeid op dit gebied, getoond, dat er ook nog een .andere , én rjbetere.weg is. om wie van het evangelie vervreemd zijn er toe terug te breiigén, dan de „Amerikaahsche tnaaifit, verbijzonderd in het SUNDAVISAIE.

Nu de in t> E LIEFDE'S en'LOGMAN'S tijd zoo „ohtrêddéf de "schaapskooi" weer tot reformatie kwam, is uit DR. V. LONKHUYZEN'S boek te leeren hoe niét; en, althans^voor een deel, uit wat de twee genoemden deden, hoe wèl hét

„verloren schaap" dient gezocht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen