'Hier leert de natuur ons zelf den weg' - pagina 56

‘beteekenis en perspectieven’

wereldbeschouwing’.27 Dit gebeurde ‘door binnen eigen kring de vragen onder de oogen te zien, door vast te houden aan den eisch van principieel studeeren, door in onderlingen vriendschap elkander te steunen in den persoonlijken strijd’.28 Meer dan aan de vu stonden de studenten van de ssr kritisch tegenover de synode-uitspraken van 1926 en andere kerkelijke twisten.29 Tijdens zijn studie heeft Sizoo zich wel grondig verdiept in geschriften van vu-hoogleraren als Kuyper, Bavinck en Woltjer. Zijn vorming door hun denkbeelden blijkt bijvoorbeeld uit een lezing die hij hield op 30 december 1921 voor medestudenten van ssr, met als titel ‘Natuurwetenschap en Christelijke Wereldbeschouwing’.30 Sizoo’s uiteenzetting berustte vooral op een aantal boeken en artikelen van Bavinck, maar ook verwees hij naar geschriften van H. R. Woltjer, W. J. A. Schouten (beiden lid van de cvng) en de Amsterdamse fysicus Ph.A. Kohnstamm. Sizoo betoogde dat studie van de geschiedenis van de natuurwetenschap laat zien dat ‘de Christelijke idee de wetenschapsbeoefening niet uitsluit, maar veeleer met zich brengt’. Hiermee bedoelde hij dat de christelijke wereldbeschouwing de juiste geestesgesteldheid voor de beoefening van de natuurwetenschap leert, namelijk ‘geen verachting, geen vergoding, geen vrees ook’, maar ‘het geloof in de eenheid van de natuur, in haar kenbaarheid, haar wetmatigheid, in de vertrouwbaarheid onzer zintuigen, in het bestaan eener objectieve wereld buiten ons bewustzijn.’ Overigens betekende dit voor Sizoo niet dat christenen een andere natuurwetenschap moesten ontwikkelen dan niet-christenen. Beiden gebruiken dezelfde methodes, die uiteindelijk ook tot dezelfde resultaten zullen leiden. De betekenis van de christelijke beginselen voor de natuurwetenschap moet op een ander vlak gezocht worden. ‘Men heeft een tijdlang gemeend en veelen menen het nog [...] dat de physica het wel kan stellen buiten de meta-physica. De tegenwoordige onderwijsmethoden aan onze universiteiten kenmerken zich door een volslagen gemis aan wijsgerige vorming.’ Juist dit gebrek aan wijsgerig inzicht had er volgens Sizoo toe geleid ‘dat men het natuurwetenschappelijk wereldbeeld [...] voor de werkelijkheid zelve aangezien heeft, en nog aanziet’. Hier zag Sizoo mogelijkheden voor invloed van (christelijke) beginselen: ‘Op dit gebied nu zullen de beginselen wel degelijk hun invloed laten gelden en in dezen gedachtengang zal dan ook van een Christelijke Natuurwetenschap sprake kunnen zijn. Misschien is het beter, ten einde begripsverwarring te voorkomen, om hier van Na-

55

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen